Ăn gạo basmati có lợi gì?

Cách đây không lâu, nhiều tờ báo đưa tin có một loại gạo “lạ” xuất hiện tại TP. HCM. Sau khi kiểm nghiệm thì cơ quan kiểm nghiệm kết luận đây là một loại gạo thật chứ không phải làm bằng… niloong như tin đồn. Nhiều người Việt sống ở nước ngoài cùng một đầu bếp Ấn Độ tại TP.HCM kết luận đây là loại gạo Basmati được bán nhiều ở châu Âu, châu Úc và Bắc Mỹ. Vậy gạo Basmati là gì và có lợi ích gì cho sức khỏe?

Theo Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ (The U.S. Department of Agriculture - USDA), gạo basmati là một loại gạo hạt dài được trồng chủ yếu ở Ấn Độ và Pakistan. Gạo basmati có 2 dạng: gạo trắng và gạo nâu. Do có chứa ít carbohydrate nên gạo basmati không dẻo và không dính như những loại gạo thông thường khác.

Cũng theo USDA thì một chén cơm nhỏ nấu từ gạo basmati trắng có 205 calories và 0,44g chất béo, còn gạo loại nâu thì có 216 calories và 1,75g chất béo.

Gạo basmati chứa ít carbohydrate hơn gạo thông thường

Gạo basmati trắng lẫn nâu đều không có chứa cholesterol và không phải là nguồn chứa vitamin dồi dào. Những dữ liệu về dinh dưỡng của USDA cho biết chỉ có vết vitamin (hàm lượng vô cùng nhỏ không đáng kể) trong gạo basmati trắng. Riêng 1 chén cơm nhỏ basmati nâu thì có 2,9mg niacin (vitamin B3) và 8µg folate. 1 chén nhỏ cơm nấu từ gạo basmati nâu có chứa 5,03g proteinvà 44,77g carbohydrate trong khi cơm nấu từ gạo basmati trắng chỉ có 4,5g protein và 44,51g carbohydrate. 1 chén cơm nhỏ basmati nâu chỉ có 162mg phosphorus và 84mg potassium, gạo basmati trắng thì lại càng ít hơn chỉ với 68mg phosphorus và 55mg potassium. Do chứa ít potassium và phosphorus nên gạo basmati cả trắng lẫn nấu là “ứng cử viên” hàng đầu cho những bệnh nhân gặp các vấn đề về thận hoặc những người cần hạn chế hàm lượng potassium và phosphorus.

Điểm “ăn tiền” nhất của gạo basmati chính là chỉ số đường huyết thấp hay còn gọi là thực phẩm có GI thấp. Vậy GI là gì? GI là chữ viết tắt của 2 từ glycemic index có nghĩa là chỉ số đường huyết. GI sẽ đánh giá một loại thực phẩm làm gia tăng mức đường huyết trong cơ thể và những loạithực phẩm này có chứa carbohydrate. Có nhiều người lầm tưởng rằng chỉ có đường mới có thể làm tăng đường huyết, tất cả những loại thực phẩm có chứa phức carbohydrate như: gạo, khoai tây, lúa mì... đều có thể làm gia tăng nồng độ đường huyết thậm chí tới một nồng độ đường huyết vô cùng nguy hiểm. Tất cả những thực phẩm giàu carbohydrate được phân loạiGI theo 3 cấp: thực phẩm có GI thấp, thực phẩm có GI trung bình và thực phẩm có GI cao.

Thực phẩm có GI cao là những loại thực phẩm bị cơ thể phân hóa và phóng thích đường vào máu một cách nhanh chóng. Thực phẩm có GI thấp là những loại thực phẩm đòi hỏi nhiều thời gian để phân hóa cho nên phóng thích đường vào máu một cách chậm chạp...

Những người bị đái tháo đường hoặc những người đang giảm cân cần phải ăn những thực phẩm có GI thấp hoặc trung bình. Thực phẩm thấp GI sẽ giúp bệnh nhân điều chỉnh nồng độ đường huyết. Nếu một loại thực phẩm có GI cao sẽ khiến cơ thể nhanh chóng nạp năng lượng khi đường huyết tăng, nhưng sau đó nồng độ đường huyết sẽ hạ và làm cho cơ thể càng cảm thấy đói bụng và càng muốn ăn dẫn tới sự ăn quá độ. Gạo basmati có GI từ 45 - 58, nên được đánh giá là thực phẩm có GI từ thấp đến trung bình nên rất tốt cho các bệnh nhân đái tháo đường.

DS. NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG (ĐH Dược Murdoch - Úc)