Liên tiếp trong thời gian qua, tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, tình trạng lái xe buýt chèn ép gây tai nạn cho người tham gia giao thông đã một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo cho sự mất an toàn giao thông do tài xế xe buýt gây ra. Bên cạnh những mặt tích cực được đánh giá cao, xe buýt thành phố cũng đang gánh chịu nhiều lời phàn nàn, thậm chí bức xúc của nhân dân, là những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng liên quan đến xe buýt gây ra.
Hung thần đường phố
Vụ tai nạn thương tâm vừa xảy ra vào khoảng 13 giờ 20 phút, ngày 11/10, trên đường Lĩnh Nam, phường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai, Hà Nội, khiến chị P.T. P (sinh năm 1981), là nhà báo công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam đang trên đường đi làm nhiệm vụ tử vong ngay tại chỗ. Người dân khu vực này cho biết, vào khoảng thời gian trên, khi chiếc xe buýt tuyến 04 của Xí nghiệp Xe buýt Hà Nội, mang BKS: 29Z-0364 đi đến trước số nhà 223 thì va chạm, chèn ép với chiếc xe máy Dream BKS 12F7-1529, làm cô gái trên xe ngã ra đường và bị bánh xe của xe buýt cán lên người. Nhận được tin báo của người dân, cán bộ y tế và xe cấp cứu đã đến hiện trường nhưng nạn nhân được xác định là đã tử vong. Lực lượng công an phường Lĩnh Nam, lực lượng CSGT đã có mặt để phong tỏa hiện trường và điều tra nguyên nhân.
Cũng tại Hà Nội mới đây, một cô gái khác là N.T.N (1992) cũng bị xe buýt gây tai nạn khi đi trên đường Nguyễn Trãi, đoạn qua Trường đại học KHXH&NV Hà Nội. N. và bạn bị một chiếc xe máy tạt đầu khiến người bạn đi cùng phải phanh xe lại, ngay sau đó chiếc xe buýt BKS: 29B-067.45 chạy tuyến 19 - Bến xe Yên Nghĩa - Hà Đông chạy cùng chiều lao đến đâm vào từ phía sau khiến cô bị thương nặng: vỡ xương chậu, giập xương cụt, thủng tử cung, rách hậu môn, giập lá lách, thương tổn thần kinh...
Nhiều sự việc do các lái xe buýt gây nên khiến người dân bức xúc, không kiềm chế được và đã thể hiện bằng việc tấn công tài xế và nhân viên phục vụ trên xe buýt. Bên cạnh số đông lái xe chấp hành tốt Luật Giao thông, chạy đúng tốc độ, ra vào nhà chờ xe buýt đón khách từ tốn, nhường nhịn các phương tiện khác lưu thông cùng chiều thì vẫn còn không ít lái xe phóng nhanh, vượt ẩu, lấn tuyến, lấn đường, nhất là lấn làn đường của xe hai bánh.
Nhiều giải pháp vẫn chưa kiềm chế được tai nạn
Theo thống kê tại TP.HCM, từ đầu năm 2014 đến nay có 12 vụ TNGT liên quan đến xe buýt, làm 4 người ở TP.HCM thiệt mạng. Tại Hà Nội 16 vụ, làm chết 6 người. Theo TS. Nguyễn Hữu Nguyên - Đại học KHXH&NV: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn xe buýt thời gian qua, nhưng nguyên nhân sâu xa và đáng bàn nhất là hạ tầng và tổ chức giao thông. Số vụ tắc đường, số tai nạn tỉ lệ nghịch với con số này. Diện tích dành cho hạ tầng càng ít, càng thấp thì số vụ tai nạn càng tăng.
Ông Dương Thanh Hồng, Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM cho biết, nhiều năm qua, những bất cập của xe buýt được ngành chủ quản tìm nhiều giải pháp khắc phục, nhưng kết quả chưa đạt được như mong muốn. Để hạn chế những mặt tiêu cực, thu hút nhiều người đi xe buýt, nhằm chấn chỉnh hoạt động loại hình vận tải công cộng này, Sở đang tiếp tục nghiên cứu kế hoạch phân làn đường riêng cho xe buýt ở một số tuyến đường; kiến nghị bổ sung, thay thế xe lớn bằng xe nhỏ hơn; ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành vận tải công cộng; khảo sát, ngừng hoạt động những tuyến không hiệu quả, triển khai công tác quản lý hoạt động xe đưa rước học sinh, công nhân...; phối hợp cảnh sát giao thông ghi hình, phạt nguội những lái xe chạy ẩu, lấn tuyến sai quy định, đồng thời kêu gọi người dân phát hiện, ghi hình những xe buýt vi phạm Luật Giao thông, cung cấp hình ảnh để cơ quan chức năng xử lý...
Ông Nguyễn Việt Phương, Phó Giám đốc Sở GTVT Hà Nội cho biết, việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (GPS) để hướng đến quản lý toàn diện hơn đối với xe buýt chưa đáp ứng được những tiêu chí như mong muốn. Vì GPS chỉ định vị, kiểm soát tốc độ chứ không thể xác định được xe buýt đó di chuyển ở làn đường nào. Ngoài ra, thiết bị này chỉ hỗ trợ phạt nguội các hành vi vi phạm như chạy quá tốc độ, không đóng cửa khi chạy, không chạy đúng lộ trình và không dừng, đỗ đúng quy định, còn việc xác định xe đậu xa lề hay xác định xe vừa chạy, vừa cho khách xuống thì GPS không có tác dụng. Về lâu dài, hiện có thông tin thành phố sẽ triển khai công nghệ thông tin trên toàn hệ thống xe buýt; đồng thời, xây dựng trung tâm điều khiển chung trên toàn thành phố, từ đó sẽ tích hợp các hệ thống lại để liên kết chặt chẽ với nhau.
Bên cạnh đó, tăng cường thanh, kiểm tra trên các tuyến xe buýt, thẳng tay cho nghỉ việc đối với các lái xe phóng nhanh, vượt ẩu, lấn đường, thái độ ý thức phục vụ hành khách không tốt... Hy vọng việc quản lý điều hành xe buýt sẽ lấy lại được nhiều thiện cảm cho người dân, giảm tình trạng lái xe buýt gây tai nạn như trong thời gian qua.
Lâm Tùng
