Có nhiều nguyên nhân gây liệt mặt, méo miệng nhưng 75% là do lạnh làm ảnh hưởng tới dây thần kinh số 7, gây liệt mặt ngoại biên. Dây thần kinh số 7 chạy nông nhất trên mặt, đi song song với mạch máu vùng tai, nếu gặp lạnh đột ngột sẽ gây co mạch nhanh, máu không nuôi dưỡng được và dây số 7 sẽ bị tổn thương khiến nửa mặt không thể cử động.
Biểu hiện sớm khi liệt mặt, méo miệng
Biểu hiện thường thấy ở người bệnh liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên là đột ngột thấy xuất hiện các biểu hiện ở nửa bên mặt: tê bì nửa mặt, mắt nhắm không kín, nói khó, ăn uống rơi vãi…
Hầu hết các trường hợp bị liệt dây thần kinh số 7 sẽ có các biểu hiện: Tuyến lệ hoạt động không tốt, mí bị sụp, khô mắt, không thể nháy hoặc nhắm mắt; Miệng bên liệt khó mỉm cười, khó hoặc không thể khép lại, chảy dãi.
Người có nguy cơ cao bị bệnh liệt dây thần kinh số 7 là: Người có hệ miễn dịch bị suy giảm, phụ nữ có thai...
Một số người mặt bị xệ xuống hoặc hơi cứng bất thường, méo miệng lệch về một bên; Khóe miệng, vùng trán bị dị cảm; Bị đau quanh góc hàm, xương chũm, thái dương, tai; Vị giác bị thay đổi; Nhạy cảm hơn với âm thanh.
Có trường hợp rối loạn lời nói hoặc khả năng nhai nuốt. Ở bên mặt bị liệt dễ bị đọng thức ăn, uống nước hay bị trào ra. Một bên mặt có cảm giác bị tê và yếu cơ.
Nếu bị liệt dây thần kinh số 7 sau đợt nhiễm trùng zoster hay herpes simplex có thể gây ra những cơn đau dữ dội, nổi mụn nước ở lưỡi hoặc vòm miệng.
Ai có nguy cơ bị liệt mặt, méo miệng?
Những người có nguy cơ cao bị bệnh liệt dây thần kinh số 7 là: Người có hệ miễn dịch bị suy giảm và sức khỏe yếu, phụ nữ có thai, người thường xuyên trải qua tình trạng căng thẳng, thức khuya, người hay uống rượu bia, người có tiền sử với bệnh xơ vữa động mạch, huyết áp, người hay phải đi sớm về khuya…
Phòng liệt mặt, méo miệng mùa lạnh
Để phòng bệnh liệt dây thần kinh số 7, người dân cần lưu ý một số điều sau:
- Cần giữ ấm đầu, mặt, cổ, tránh gió lạnh hoặc thay đổi nhiệt độ cơ thể đột ngột, không tắm quá khuya. Trẻ nhỏ ra ngoài trời cần mặc ấm, quấn khăn, đội mũ, chơi trong thời gian ngắn.
Người lớn lưu ý tránh cho trẻ ngồi nơi gió lùa, đi đường xa phải che ấm hàm, đeo khẩu trang, không nên cho trẻ ngồi phía trước xe.
Cần giữ ấm đầu, mặt, cổ, tránh gió lạnh hoặc thay đổi nhiệt độ cơ thể đột ngột.
- Chăm sóc sức khỏe tổng thể: bảo vệ sức khỏe bằng cách tập thể dục thường xuyên, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và duy trì một phong cách sống lành mạnh.
- Điều trị các bệnh liên quan: liệt dây thần kinh số 7 có thể xuất hiện do một số bệnh như viêm tai giữa, viêm mũi họng, thủy đậu và zona, vì vậy điều trị các bệnh này kịp thời cũng là cách phòng ngừa tốt nhất.
- Tránh các tác nhân kích thích: tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng, thuốc lá, rượu và các chất kích thích khác.
- Thực hiện tập luyện cơ mặt: thực hiện các bài tập cơ mặt đơn giản có thể giúp tăng cường cơ tăng khả năng kiểm soát cơ mặt và phòng ngừa liệt dây thần kinh số 7.
- Đeo kính bảo vệ mắt: đeo kính bảo vệ mắt khi tiếp xúc với các tác nhân gây kích thích hoặc trong các công việc đòi hỏi sự tập trung cao.
Những biện pháp này không chỉ giúp phòng ngừa liệt dây thần kinh số 7 mà còn giúp bảo vệ sức khỏe tổng thể của cơ thể. Nếu thấy có triệu chứng bị liệt mặt, méo miệng cần sớm tới ngay các cơ sở y tế sớm để phát hiện tổn thương và điều trị đúng phác đồ.
