Mùa hè là mùa có nhiệt độ không khí rất cao nên những người thường xuyên làm việc dưới nắng nóng dễ bị say nắng, say nóng (cảm nắng). Say nóng thường xảy ra vào xế chiều do có nhiều tia hồng ngoại gây nóng bức. Say nắng do trung tâm đều hòa nhiệt của con người bị chấn động, bị tấn công bởi các tia nắng chiếu thẳng vào gáy vào đầu.
Nước ép cà chua, dưa hấu.
Say nắng là bệnh nặng hơn với các triệu chứng xảy ra ngay từ đầu: sốt cao hơn 400C, phiền khát, có thể vã mồ hôi, tinh thần uể oải lơ mơ, người mệt mỏi, tiểu tiện sẻn đỏ... có các dấu hiệu thần kinh (nhất là người bị xơ vữa động mạch). Sau đây là một số món ăn, thức uống phòng và chống cảm nắng:
Nước ép ngó sen hòa mật: Ngó sen tươi 100g, nước mía 50g (50ml). Ngó sen ép lấy nước, trộn với nước mía, chia uống 2 lần trong ngày. Dùng khi bị cảm cúm, trúng nóng, trúng nắng hoặc khô hanh gây kích ứng, vật vã, sốt, khát nước.
Nước ép dưa hấu cà chua: Cà chua, dưa hấu, liều lượng tùy ý. Ép riêng từng thứ lấy nước trộn đều, cho uống. Dùng làm nước giải khát mùa hè, biếng ăn.
Cà chua ướp đường: Cà chua 250g, bóc vỏ, thái lát, rắc đường trắng để khoảng 30 phút, hoặc để tủ lạnh càng tốt. Dùng làm món ăn giải khát, giải nhiệt mùa hè.
Nước mía: Mía tươi róc vỏ, đẵn khúc ăn tùy ý, hoặc nước ép mía để mát uống. Dùng cho các trường hợp sốt khô họng, tiểu giắt.
Đào chín: Rửa sạch, gọt vỏ, ngày ăn 2 - 3 lần, mỗi lần 1 - 3 quả. Dùng cho các trường hợp cảm nóng, cảm nắng, mất nước, khát nước.
Nước chanh: Vắt lấy nước, thêm nước sôi nguội uống, có thể thêm đường, muối tùy ý. Chống nắng, chống nóng, giải khát.
Nước bạc hà: Bạc hà 16g. Bạc hà rửa sạch, cho ấm, đổ 1 lít nước sôi hãm, cho thêm đường đủ ngọt; cho uống. Dùng cho các trường hợp cảm mạo phong nhiệt sốt nóng.
Canh đậu xanh: Đậu xanh 100g. Đậu đã xay, nhưng để nguyên cả vỏ, thêm nước nấu nhừ. Dùng ăn để giải thử (chữa say nắng, say nóng).
TS. Nguyễn Đức Quang