Ngốn nhiều thực phẩm, thưởng thức vô số thực phẩm trái tuyến có thể khiến bạn phát mệt với bụng và dạ. Những chiêu thức dưới đây có thể sẽ giúp bạn phần nào trong việc “gánh” mà không “nặng” với thực phẩm.
Uống một ngụm nước táo ngâm
Dùng một ngụm nước táo ngâm sau bữa sáng sẽ rất có lợi cho hệ tiêu hoá. Chỉ cần lấy một thìa nước táo ngâm pha với 200ml nước đun sôi để nguội là chúng ta có ngay một ly nước táo ngâm tuyệt vời. Nước táo ngâm sẽ có nhiều acid acetic do đó làm tăng nồng độ axít trong dạ dày và sẽ rất tốt cho tiêu hoá sau ăn. Điều này càng có lợi hơn với những người viêm dạ dày mạn tính hay là cắt bỏ bán phần dạ dày vì lượng axít tiết ra không đủ cho tiêu hoá.
Không uống nước lạnh trong khi ăn
Chúng ta cần hiểu hoạt động của các men tiêu hoá chỉ đạt được tối ưu khi chúng được hoạt động trong một môi trường thuận lợi hết sức tối đa. Một trong các điều kiện đó là nhiệt độ. Nhiệt độ hoạt động tốt là khoảng 3oC. Nếu chúng ta cố tình uống nước lạnh như nước đá chẳng hạn thì sẽ làm giảm hiệu suất của pepsin trong dạ dày. Pepsin là một men tiêu hoá chủ đạo nhất trong dạ dày. Vì thế mà nhớ tránh vừa ăn vừa uống nước lạnh đấy. Cảm giác đã khát đánh lừa được cảm giác khó chịu do tiêu hoá gây ra.
Thử một chút trà đắng
Bạn biết gì về trà đắng chưa? Trà đắng nếu được ngâm kỹ 20 phút trước khi uống sẽ giúp chúng ta đạt được nhiều thuận lợi trong tiêu hoá. Người ta kiểm nghiệm và thấy rằng nếu chúng ta uống trà đắng vào thì sẽ kích thích tuyến tiêu hoá ở ruột tiết ra nhiều men tiêu hoá hơn. Do đó mà thử một tách trà đắng sau ăn là một lựa chọn lý tưởng cho những người tiêu hoá kém.
Nhai kỹ
Nếu bạn đang là người ăn vội ăn vàng thì hãy chú ý nhé. Ăn vội vàng chỉ giải quyết vấn đề thời gian cho bạn nhưng không giải quyết vấn đề tiêu hoá. Ăn vội vàng để lại hai hậu quả: thức ăn không được nghiền nhỏ và thức ăn không được nhào trộn với nước bọt. Kết quả là thức ăn khó ngấm dịch tiêu hoá nên lâu tiêu. Thức ăn không được nhào trộn với nước bọt nên khó khăn cho dạ dày co bóp. Do đó mà nhai kỹ chính là bạn đã kịp để thời gian cho dịch tiêu hoá tiết ra và có thêm thời gian nghiền nát thức ăn để thức ăn được tiêu hoá dễ dàng hơn.
Ăn đa dạng
Đừng nên nghĩ rằng nếu chúng ta ăn một loại chất thì có thể có đầy đủ các men tiêu hoá. Điều này là không đúng. Nếu chúng ta quá lâu không ăn một loại chất nào đó thì men tiêu hoá lập tức sẽ tự động giảm nồng độ men tiêu hoá chất đó trong ruột. Nếu đột ngột lúc nào đó bạn lại sử dụng lại thức ăn này thì cơ thể không thể tiêu thụ được và kết quả là bị tiêu chảy. Do vậy mà trước khi bước vào ngày Tết bạn nên ăn đa dạng từ trước đó 1 tháng. Bạn sẽ thấy đến lúc cần, hệ tiêu hoá hoạt động trơn tru như chưa bao giờ bị ốm yếu.
Ðừng tranh thủ… xem tivi Tết
Một cơ chế tiết dịch tiêu hoá hoàn hảo đó là cơ chế thần kinh. Trong cơ chế này, dịch tiêu hoá được tiết ra do các phản xạ thần kinh với mùi, vị và sự đụng chạm của thức ăn vào miệng, dạ dày, ruột. Nếu như chúng ta lại tranh thủ làm việc trong khi ăn hoặc là tranh thủ xem tivi thì hệ thần kinh sẽ không hoạt hóa những phản ứng có lợi. Lúc đó hệ thần kinh đang bận xem tivi hoặc tập trung vào công việc. Số lượng men tiêu hoá tiết ra vì thế là không đủ và chúng ta bị lâu tiêu.
Thêm một chút gia vị
Một số gia vị được cho là có lợi cho hệ tiêu hoá như hồ tiêu, quế, húng, hồi…Những gia vị này có lợi vì chúng có tinh dầu kích thích thần kinh, chúng lại có hoạt chất thúc đẩy vòng chuyển hoá thức ăn thành năng lượng nên rất có lợi cho hệ tiêu hoá. Tóm lại, những gia vị mà có một chút cay, một chút thơm là những gia vị rất tốt. Bạn có thể thêm vào trong thực đơn trong bữa ăn xuân. Điều thú vị là những gia vị này lại rất sẵn trong những ngày xuân.
Mát-xa bụng
Mát-xa bụng có tác dụng kích thích nhu động ruột, tăng lưu chuyển thức ăn. Mát-xa bụng có tác dụng kích thích cơ quan tiêu hoá tiết dịch tiêu hoá cho nên rất có lợi cho người hay bị đầy bụng, trướng bụng, chậm tiêu. Có nhiều bài tập tự mát-xa bụng. Một bài tập đơn giản là: đặt tay lên vùng sườn phải, vùng này là vùng của gan. Đặt cả bàn tay xuống bụng theo hướng cổ tay ở bên ngoài còn ngón tay hướng vào trong. Xoa nhẹ nhàng từ từ theo hướng từ trên xuống dưới, từ ngoài vào trong, từ bờ sườn tới rốn. Làm như vậy từ 10-20 lần trong mỗi buổi sáng bạn sẽ thấy dường như gan ruột đang mạnh mẽ hơn.
BS. Nguyễn Khánh Trang