Ngày 20/8, Tổng cục QLTT tổ chức phòng trưng bày nhận diện sách giáo khoa, đồ dùng học tập thật - giả tại Hà Nội.
Trao đổi với phóng viên, đại diện lãnh đạo Tổng cục QLTT cho biết, bằng cách trưng bày hàng thật hàng giả, người tiêu dùng sẽ tự trang bị cho mình cách kỹ năng phân biệt hàng thật giả bằng mắt thường, tay sờ.
Theo đó, để phân biệt được sách giáo khoa, vở viết, đồ dùng học tập thật - giả, người tiêu dùng có thể căn cứ vào các điểm: màu sắc, hình ảnh, khổ sách, định lượng giấy, nội dung, tem chống giả và mã thẻ cào...
Tại không gian trưng bày các sản phẩm là đồ dùng học tập, Tổng cục QLTT trưng bày các loại bút, vở viết, giấy thủ công, bảng viết phấn các nhãn hiệu của Thiên Long, Hồng Hà… với đầy đủ các dấu hiệu nhận diện và so sánh.
Chùm ảnh ghi nhận của phóng viên:
Ngày 20/8, phòng trưng bày nhận diện sách giáo khoa, đồ dùng học tập thật - giả, tại Hà Nội, do Tổng cục QLTT tổ chức, đã thu hút rất nhiều người tiêu dùng tham gia.
Hầu hết, những người tiêu dùng tại đây đều có nhu cầu tự trang bị cho bản thân kiến thức phân biệt các sản phẩm sách giáo khoa, vở viết, đồ dùng học tập... thật - giả.
Với quyển sách tiếng Anh dành cho học sinh lớp 7 này, hình ảnh của sách lậu (trái) nhòe hơn sản phẩm sách thật (phải), chữ cũng không rõ nét và có sự sai lệch về màu sắc.
Với quyển vở bài tập Toán lớp 5 này, sản phẩm lậu, nội dung trong sách được đánh dấu cộng (+) trong khi đó, sản phẩm sách thật (phải) sẽ có dấu bằng (=). Điều này dẫn tới những bài học trong sách đều sai nội dung.
Với quyển "Bài tập Tin học dành cho Trung học cơ sở" này cũng tương tự. Điểm dễ nhận diện nhất chính là tác giả của sản phẩm in lậu là Bùi Văn Hanh (trái), trong khi đó, sản phẩm thật (phải), tác giả sách là Bùi Văn Thanh mới chính xác.
Với sách "Tiếng anh 7" này, điểm nhận diện dễ dàng nhất là bìa sách in sai màu và chữ không sắc nét.
Vở viết của đơn vị Hồng Hà có logo HH và chữ HongHa được in dưới logo. Tuy nhiên, với vở viết lậu, trên sản phẩm không thể hiện đơn vị sản xuất, phân phối.
Đại diện lãnh đạo Tổng cục QLTT cho biết, vì kỹ thuật in rất tinh vi nên năm 2023, một số trường học trên địa bàn TP Hà Nội đã vô tình mua phải vở viết in lậu (phải) để phát thưởng cho học sinh trong năm học 2022-2023. Trong khi đó, sản phẩm thật (trái) sắc nét hơn, trên bìa vở thể hiện đơn vị sản xuất, phân phối.
Mặt sau của vở viết in lậu (phải) không thể hiện đơn vị sản xuất, màu sắc in và chữ in cũng không sắc nét như sản phẩm thật (trái).
Hàng thật (phải) và giả (bên trái) sai lệch rất lớn về màu sắc, độ sắc nét của hình ảnh.
Điểm nhận diện thật - giả đối với quyển sách này là tem. Với hàng thật (phải), người tiêu dùng có thể kích hoạt tem, từ đó sử dụng được các tiện ích gia tăng như tương tác với sách, rèn luyện kỹ năng phát âm, tự làm bài tập, kiểm tra kết quả làm bài sai...
Sách thật (bên phải) và sản phẩm in lậu (bên trái) có sự khác rõ rệt về màu sắc.
Cận cảnh sách "Đắc Nhân Tâm" thật (phải) và giả (bên trái).
Đại diện lãnh đạo Tổng cục QLTT cho biết, tại Việt Nam hiện nay, tình trạng sản xuất, kinh doanh buôn bán sách giáo khoa, sách tham khảo, các loại truyện tranh, các loại đồ dùng học tập giả mạo về nhãn hiệu, kém chất lượng diễn ra phổ biến, gây ảnh hưởng không nhỏ đến các nhà xuất bản, các doanh nghiệp, tác giả, đơn vị xuất bản, đối tác liên kết; gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước.
Sách giáo khoa giả gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đối tượng sử dụng chủ yếu là học sinh, bởi, những sản phẩm này thường có sai sót về màu sắc, ký hiệu, nét chữ, kiến thức, hay bị thiếu dữ liệu, không cập nhật thông tin sẽ dẫn đến sai lệch về nội dung (đường nét biên giới, vấn đề biển đảo), ảnh hưởng đến kiến thức tiếp nhận của học sinh.
Bên cạnh đó, các loại sách giả, sách in lậu thường có chất lượng giấy in thấp, in bị mờ không đảm bảo quy cách tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất của học sinh, nhất là về thị lực. Sử dụng xuất bản phẩm giáo dục giả, học sinh sẽ không thể truy cập và sử dụng online được các giá trị, tư liệu, tiện ích bổ sung, hỗ trợ cho học sinh.
Kể từ đầu năm 2024 đến nay, lực lượng QLTT trên cả nước đã tiến hành kiểm tra, phát hiện, thu giữ hàng trăm nghìn xuất bản phẩm giả mạo bao bì, nhãn hàng hóa của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam cũng như một số nhà xuất bản khác. Nổi bật là vụ việc, phát hiện gần 80.000 quyển sách giáo khoa giả mạo bao bì, nhãn hàng hóa Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam tại Hậu Giang; thu giữ 34.000 quyển sách giáo khoa giả mạo nhãn hàng hóa tại Đồng Nai; phát hiện, thu giữ 5.500 quyển sách giáo khoa vi phạm tại Tây Ninh.
Theo Lãnh đạo Tổng cục Quản lý thị trường, sách giả, sách in lậu gây ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp cho các Nhà xuất bản, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho tác giả, đối tác liên kết, làm thất thu ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế khi tham gia Công ước Berne về bảo hộ các tác phẩm văn học, nghệ thuật.
Do đó, bên cạnh sự vào cuộc mạnh mẽ của lực lượng chức năng, nhân tố quyết định trong cuộc chiến này chính là độc giả - những người bỏ tiền mua sách. Chỉ khi khách hàng, người đọc ý thức được việc việc mua và đọc sách thật là hành vi văn hóa và tôn trọng pháp luật, bảo vệ lợi ích chính đáng của mình và cộng đồng, xã hội thì nạn sách giả, sách lậu mới không còn "chốn dung thân".
