Có lẽ ai cũng đã từng bị rôm sảy, tuy nhiên hay gặp hơn cả là trẻ em. Rôm sảy thường hay xuất hiện vào mùa hè nóng nực, oi bức và ở các vùng da như trán, đầu cổ, ngực lưng... Phần lớn là lành tính nhưng cũng không nên chủ quan vì nếu xử trí không đúng có thể dẫn đến nhiễm khuẩn và gây viêm cầu thận. Vậy cần làm gì để phòng tránh rôm sảy cho trẻ?
Nguyên tắc xử trí là cho cơ thể mát mẻ, thoáng khí, hạn chế mồ hôi tiết ra, chống viêm da. Cụ thể:
Cho trẻ ở nơi thoáng mát, thông gió: Tránh những nơi đông đúc, ngột ngạt, nơi nóng bí gió. Quần áo, tã lót dùng loại vải sợi, mỏng, rộng thoáng, thấm mồ hôi, không dùng các loại sợi tổng hợp, bí mồ hôi. Nếu cơ thể không bị nóng, hạn chế tiết mồ hôi thì rôm sảy có thể mất đi nhanh chóng.
Tắm thường xuyên cho trẻ: giúp cho cơ thể mát, da sạch sẽ, các lỗ chân lông không bị bịt kín. Tắm bằng thuốc tím pha loãng, sữa tắm cho trẻ, không sử dụng loại xà phòng hay sữa tắm có độ pH không phù hợp với da. Có một số loại lá, quả dùng tắm rất tốt như mướp đắng, rau má, sài đất, vỏ dưa hấu, lá đào, lá dâu...
Xoa phấn rôm: cũng làm cho da được khô, chống viêm và thoáng mát. Tuy nhiên, nên xoa ngay sau khi tắm, không xoa khi mồ hôi nhiều vì như vậy sẽ làm bịt lỗ chân lông lại.
Trường hợp da bị viêm nhiều: lâu khỏi cần bôi kem có corticoid nhẹ, trong kem có thể có kháng sinh chống nhiễm khuẩn, tuy nhiên nên đi khám bác sĩ để được chỉ định đúng, tránh các biến chứng xảy ra và đặc biệt không nên lạm dụng thuốc. Bôi các loại mỡ, thuốc mỡ kháng sinh không những làm cho da bị bít mà còn có thể gây dị ứng.
Khi có nhiễm khuẩn nang lông: với biểu hiện các mụn mủ, mụn to cần bôi cồn iod như betadin nhiều lần trong ngày.
Vitamin c liều cao: giúp cho giảm bệnh và giảm tổn thương tuyến mồ hôi. Tuy nhiên phải dùng theo chỉ định của thầy thuốc.
Rôm sâu có nguy cơ: gây hủy hoại tuyến mồ hôi làm mất khả năng tiết mồ hôi, có thể dùng isotretinoin dưới sự chỉ định chặt chẽ của bác sĩ.
Uống đủ nước: có thể uống nước sắn dây, nước sài đất, đỗ đen, quả cam, chanh... Hạn chế các loại nước có nhiều đường.
Lời khuyên của thầy thuốc
Để phòng tránh rôm sảy cho trẻ thì việc đầu tiên là luôn cho trẻ ở nơi thoáng mát, tránh nơi nóng nực ngột ngạt và bí gió. Tránh cho trẻ ra ngoài vào những giờ nắng gắt từ 10-15 giờ, nếu cần ra ngoài vào lúc đó thì phải đội nón mũ rộng vành, mặc áo che kín da của trẻ. Tắm rửa hàng ngày bằng nước mát cho da luôn sạch sẽ, các lỗ tuyến được thông thoáng. Quần áo, tã lót mặc rộng thoáng, chất liệu cotton và thay thường xuyên. Chế độ ăn uống hợp lý, đủ lượng nước, có nhiều vitamin, hạn chế các đồ ăn có nhiều đường. Khi bị rôm, phản xạ thường xảy ra là gãi, đôi khi các bà mẹ hoặc trẻ lớn hay giết rôm cho nhau, việc này làm cho trẻ cảm thấy dễ chịu lúc đó nhưng hậu quả có thể gây biến chứng “cái sảy nảy cái ung”, nặng hơn nữa trẻ có thể bị biến chứng viêm cầu thận, nhiễm khuẩn lan rộng. Vì vậy, khi trẻ bị ngứa ta có thể xoa nhẹ để cho chúng đỡ ngứa, không nên gãi hay giết rôm.
BS. Phạm Minh Nguyệt
