8 biện pháp phòng tránh tương tác thuốc trong điều trị bệnh mạn tính

25-05-2025 06:00 | An toàn dùng thuốc

SKĐS - Điều trị bệnh mạn tính là quá trình dài hạn, yêu cầu người bệnh phải sử dụng thuốc để kiểm soát và quản lý các triệu chứng, đồng thời ngăn ngừa biến chứng. Tuy nhiên, việc sử dụng nhiều loại thuốc đồng thời có thể dẫn đến tương tác thuốc, làm giảm hiệu quả điều trị hoặc tăng tai biến...

1. Các tương tác thuốc trong điều trị bệnh mạn tính

Trong điều trị bệnh mạn tính, người bệnh thường phải sử dụng nhiều loại thuốc để điều trị các bệnh lý như đái tháo đường, cao huyết áp, bệnh tim mạch, viêm khớp... Việc sử dụng đồng thời nhiều thuốc có thể dẫn đến các tương tác sau:

Tương tác thuốc – thuốc: Đây là tình trạng xảy ra khi một thuốc làm thay đổi tác dụng của thuốc khác. Ví dụ, thuốc điều trị bệnh tim mạch có thể làm thay đổi hiệu quả của thuốc chống đông máu...

Tương tác thuốc – thực phẩm: Một số thực phẩm có thể tác động đến hiệu quả của thuốc, chẳng hạn như nước ép bưởi có thể làm tăng nồng độ thuốc trong máu, hoặc các thực phẩm giàu vitamin K (như rau xanh) có thể làm giảm tác dụng của thuốc chống đông máu.

Tương tác thuốc – bệnh lý: Một số bệnh lý, như suy thận hoặc suy gan, có thể làm thay đổi cách thức thuốc được chuyển hóa và thải trừ khỏi cơ thể, làm tăng nguy cơ tác dụng phụ.

Tương tác thuốc – thảo dược và bổ sung: Các thảo dược và thực phẩm chức năng có thể ảnh hưởng đến cách thức hoạt động của thuốc. Ví dụ, các loại thảo dược như nhân sâm, gừng hoặc tỏi có thể làm tăng tác dụng của thuốc chống đông máu hoặc tương tác với thuốc điều trị bệnh đái tháo đường.

8 biện pháp phòng tránh tương tác thuốc trong điều trị bệnh mạn tính- Ảnh 1.

Điều trị bệnh mạn tính là quá trình dài hạn, yêu cầu người bệnh phải sử dụng thuốc liên tục để kiểm soát và quản lý các triệu chứng.

2. Các biện pháp phòng tránh tương tác thuốc

Thông báo với bác sĩ về tất cả các thuốc đang sử dụng: Một trong những biện pháp quan trọng nhất để phòng tránh tương tác thuốc là cung cấp đầy đủ thông tin về tất cả các thuốc mà bạn đang dùng cho bác sĩ. Điều này bao gồm cả thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, vitamin, khoáng chất và các thực phẩm chức năng. Bác sĩ có thể điều chỉnh đơn thuốc sao cho phù hợp và tránh các tương tác có hại.

Tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ và dược sĩ: Khi được chỉ định thuốc điều trị bệnh mạn tính, bạn cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng thuốc như bác sĩ đã hướng dẫn. Điều này giúp đảm bảo thuốc phát huy tối đa hiệu quả và giảm thiểu rủi ro tương tác.

Không tự ý thay đổi liều thuốc hoặc ngừng thuốc: Nếu cảm thấy thuốc không hiệu quả hoặc gặp tác dụng phụ, bạn không nên tự ý thay đổi liều thuốc hoặc ngừng thuốc mà không có sự tư vấn của bác sĩ. Việc thay đổi liều thuốc hoặc ngừng thuốc đột ngột có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và làm tăng nguy cơ tương tác thuốc.

Kiểm tra tương tác thuốc trước khi kê đơn mới: Trước khi bác sĩ kê đơn thuốc mới, hãy yêu cầu họ kiểm tra xem thuốc mới có thể tương tác với các thuốc mà bạn đang dùng hay không. Bác sĩ có thể thay đổi loại thuốc hoặc điều chỉnh liều lượng để tránh các tương tác thuốc nguy hiểm.

Chú ý đến các triệu chứng bất thường: Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau khi sử dụng thuốc như khó thở, chóng mặt, đau ngực hay buồn nôn, hãy thông báo ngay cho bác sĩ. Đây có thể là dấu hiệu của một tương tác thuốc cần được xử lý kịp thời.

Theo dõi sức khỏe định kỳ: Đối với người mắc bệnh mạn tính, việc theo dõi sức khỏe định kỳ là rất quan trọng. Điều này bao gồm việc kiểm tra các chỉ số sức khỏe như huyết áp, đường huyết, chức năng gan thận, các xét nghiệm khác để đảm bảo thuốc đang phát huy hiệu quả và không gây ra tác dụng phụ nguy hiểm.

Giảm thiểu việc tự ý sử dụng thuốc không kê đơn: Tránh việc tự ý sử dụng thuốc mà không có sự chỉ dẫn của bác sĩ, đặc biệt là các loại thuốc không kê đơn như thuốc giảm đau, thuốc cảm cúm hoặc thuốc chống dị ứng. Những loại thuốc này có thể tương tác với các thuốc điều trị bệnh mạn tính, gây ra các vấn đề sức khỏe không mong muốn.

Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Một chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất có thể giúp giảm thiểu các vấn đề liên quan đến bệnh mạn tính và tác dụng phụ của thuốc. Ngoài ra, hãy thông báo với bác sĩ về các thảo dược hoặc bổ sung mà bạn đang sử dụng để tránh nguy cơ tương tác với thuốc.

Tương tác thuốc là một vấn đề quan trọng trong điều trị bệnh mạn tính, có thể ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị và gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm. Tuy nhiên, bằng cách tuân thủ các biện pháp phòng tránh như cung cấp đầy đủ thông tin về thuốc đang sử dụng, tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ, theo dõi sức khỏe định kỳ, người bệnh có thể giảm thiểu được các nguy cơ tương tác thuốc. Việc nhận thức và chủ động phòng ngừa sẽ giúp kiểm soát bệnh mạn tính hiệu quả và an toàn hơn.

5 bài tập phòng ngừa bệnh mạn tính nguy hiểm5 bài tập phòng ngừa bệnh mạn tính nguy hiểm

SKĐS - Bệnh mạn tính được coi là vấn nạn sức khỏe của thế kỷ 21, khi số người mắc ngày càng tăng với nhiều bệnh lý nguy hiểm như tim mạch, đái tháo đường, ung thư... Có nhiều biện pháp được khuyến nghị áp dụng để phòng ngừa tình trạng này, trong đó có các bài tập thể chất đáng lưu ý.

Mời xem thêm video được quan tâm:

Cảnh báo những dấu hiệu nhận biết sớm bệnh đái tháo đường | SKĐS


ThS. DS. Trần Phương Duy
Ý kiến của bạn