8 bài tập hỗ trợ cải thiện vận động, tinh thần cho người bệnh parkinson

1. Lợi ích của việc tập thể dục đối với người mắc bệnh parkinson

Bệnh parkinson là một chứng rối loạn thần kinh gây ra nhiều triệu chứng liên quan đến cử động bao gồm: Run khi nghỉ ngơi, tay hoặc chân bị cứng, cử động chậm lại và khó đi lại hoặc giữ thăng bằng...

Những triệu chứng này thường tiến triển chậm, nhưng cuối cùng có thể gây ra tình trạng khuyết tật và mất độc lập trong sinh hoạt.

Tập thể dục có tác dụng giải phóng dopamine và thay đổi ở vỏ não, vùng não kiểm soát các chuyển động của cơ thể. Với người bệnh parkinson, tác dụng này được phát huy nhiều hơn, bao gồm cải thiện cân bằng, giảm nguy cơ té ngã, tăng chức năng nhận thức, giảm gián đoạn giấc ngủ, cải thiện dáng đi, làm chậm quá trình phát triển của bệnh.

2. Cách tập thể dục với bệnh parkinson

Với người bệnh parkinson, việc đảm bảo an toàn khi cơ thể di chuyển là chìa khóa để tập luyện. Có nhiều bài tập hữu ích mà người bệnh dù đang ở giai đoạn bệnh lý nào cũng có thể thực hiện tại nhà.

2.1 Với người bệnh parkinson giai đoạn đầu

Ở giai đoạn này, tình trạng suy giảm khả năng vận động chưa nhiều, người bệnh vẫn có thể thực hiện các bài tập thể dục đòi hỏi sức mạnh.

Bài tập 1: Đứng lên ngồi xuống với ghế

Tác dụng: Căng cơ tứ đầu đùi.

Cách thực hiện: Đứng thẳng lưng trước một chiếc ghế. Hai cánh tay đưa ra phía trước, song song với sàn nhà. Hạ thân trên, đưa mông về phía sau cho đến khi chạm vào ghế.

Đứng lên một lần nữa và lặp lại ba hiệp từ 8 đến 12 lần.

Bài tập 2: Chống đẩy

Tác dụng: Tăng cường sức mạnh cánh tay, giảm nguy cơ chấn thương.

Cách thực hiện:

• Hai tay chống xuống sàn với khoảng cách rộng hơn vai. Hai chân duỗi thẳng về phía sau, giữ trên ngón chân, gót chân hướng lên phía trần nhà.
• Cong khuỷu tay và từ từ hạ thấp ngực xuống sàn.
• Khi ngựa gần tiếp xúc với mặt đất, hãy đẩy người ngược lên vị trí bắt đầu.
• Thực hiện ba hiệp từ 8-12 lần chống đẩy.

Bài tập 3: Đi bộ nhanh hoặc chạy bộ

Tác dụng: Cải thiện sức khỏe tim mạch và dáng đi cho người bệnh parkinson.

Cách thực hiện:

• Bắt đầu đi bộ hoặc chạy bộ chậm với tốc độ mà bạn cảm thấy nhịp tim tăng lên, nhưng vẫn có thể trò chuyện.
• Khi di chuyển, cố gắng vung tay và tập trung vào việc thực hiện bài tập để thay đổi tốc độ nếu muốn.
• Khi cảm thấy mệt mỏi, bạn nên nghỉ ngơi nhưng cần cố gắng tăng các buổi đi bộ hoặc chạy bộ lên 30 phút, ít nhất ba lần mỗi tuần.

2.2 Bệnh parkinson giai đoạn giữa

Trong giai đoạn giữa của bệnh parkinson, việc di chuyển bắt đầu trở nên khó khăn hơn, nguy cơ té ngã cao hơn. Các bài tập sau đây là những lựa chọn tốt để cải thiện tình trạng này. Tuy nhiên, trong quá trình tập luyện, vấn đề an toàn luôn được đặt lên hàng đầu.

Bài tập 1: Tư thế cây cầu

Tác dụng: Tăng cường cơ bắp chân giúp người bệnh đứng lên và leo cầu thang.

Cách thực hiện:

• Nằm ngửa với đầu gối uốn cong và bàn chân đặt trên sàn, hai tay xuôi thân, úp lòng bàn tay xuống sàn.
• Siết cơ bụng và nhấc mông lên không trung, hướng lên trần nhà. Hai tay đặt úp xuôi theo thân hoặc đan vào nhau và đặt dưới lưng.
• Giữ tư thế trong 10 giây. Thực hiện 8- 12 lần.

Bài tập 2: Chạy bộ tại chỗ

Tác dụng: Cải thiện sự thăng bằng. Người bệnh nên tập gần tường, ghế chắc chắn để hỗ trợ thăng bằng.

Cách thực hiện:

• Đứng trên bề mặt chắc chắn, bắt đầu chạy bộ tại chỗ với tốc độ vừa phải. Chạm nhẹ vào ghế hay tường, lan can... nếu cần để tránh bị ngã.
• Khi cảm thấy mệt mỏi, hãy dừng lại và nghỉ ngơi.
• Chạy bộ tối đa 30 phút mỗi ngày, ba buổi mỗi tuần.
• Bên cạnh đó, người bệnh parkinson có thể thực hiện khiêu vũ theo điệu nhạc ưa thích nhằm cải thiện sức khỏe tim mạch và khả năng giữ thăng bằng.
• Nên thực hiện 30 phút mỗi lần, ba lần mỗi tuần.

2.3 Bệnh parkinson giai đoạn nặng

Trong giai đoạn nặng của bệnh parkinson, đứng và đi trở nên rất khó khăn. Tuy nhiên, người bệnh có thể lựa chọn một số bài tập có tác dụng tăng cường và kéo căng cơ bắp.

Bài tập 1: Tư thế vỏ sò (clamshells)

Tác dụng: Bài tập này tăng cường sức mạnh cho các cơ bên ngoài của hông giúp cơ thể ổn định.

Cách thực hiện:

• Nằm nghiêng người sang trái, hai đầu gối cong và xếp chồng lên nhau. Tay trái đặt phía dưới đầu, tay phải chống vuông góc trước ngực để hỗ trợ thăng bằng.
• Nhấc đầu gối trên lên, trong khi giữ hai bàn chân chạm nhau.
• Khi đã nâng đầu gối lên cao nhất có thể, cố gắng không ngửa người ra phía sau, hãy hạ về với chân kia. Thực hiện 10-12 lần lặp lại và đổi bên.

Bài tập 2: Nâng gót chân

Tác dụng: Đây là bài tập an toàn và hiệu quả tăng cường cơ bắp chân, cải thiện khả năng giữ thăng bằng.

Cách thực hiện:

• Đứng hai chân rộng bằng vai và bám vào khung tập đi hoặc một vật cố định, chắc chắn.
• Không nghiêng về phía trước, nhấc cả hai gót chân khỏi mặt đất. Cố gắng nâng cao cơ thể đến khi đứng được trên hai ngón chân rồi hạ gót xuống sàn.
• Thực hiện 8- 12 lần nhấc gót chân cùng lúc.

Bài tập 3: Thân cây xoắn

Tác dụng: Tăng phạm vi chuyển động ở cổ, lưng trên và vai giúp việc thực hiện các chuyển động và hoạt động hàng ngày dễ dàng hơn.

Cách thực hiện:

• Nằm ngửa với đầu gối cong và bàn chân đặt trên mặt đất.
• Dang hai tay sang hai bên.
• Quay đầu sang trái, đổ chân sang phải. Quay đầu sang phải, đổ chân sang trái. Khi cảm thấy cơ thể được kéo căng thì giữ tư thế trong 30 đến 60 giây. Lặp lại động tác này hai đến ba lần cho mỗi bên.

3. Làm thế nào để duy trì việc tập luyện cho người bệnh parkinson?

Duy trì sự nhất quán, đều đặn trong việc tập luyện là một thách thức với người bệnh parkinson. Tuy nhiên, nếu chuẩn bị kỹ lưỡng các thiết bị cần thiết hoặc không gian tập hợp lý sẽ giúp người bệnh giữ an toàn và có động lực tập luyện hơn.

3.1 Dọn dẹp vị trí tập

Để giúp người bệnh parkinson thoải mái và an tâm tập luyện, vị trí tập cần được loại bỏ các chướng ngại vật có thể vấp phải. Bên cạnh đó, phòng tập cần đảm bảo đủ ánh sáng và đảm bảo có vị trí chắc chắn để bám, nắm nếu bị mất thăng bằng.

3.2 Tạo lịch tập luyện

Cố gắng tập luyện vào cùng một thời điểm mỗi ngày để giúp tạo thói quen lâu dài. Thời gian tập luyện nên được để ở nơi dễ thấy nhất nhằm tránh bị quên.

3.3 Tìm người tập cùng

Người tập cùng có thể là thành viên trong gia đình hoặc bạn bè. Khi có người tập cùng sẽ giúp người bệnh có trách nhiệm và không bỏ qua bài tập hàng ngày.

Mời bạn xem tiếp video: