7 thảo dược hỗ trợ giảm huyết áp

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), bệnh lý tăng huyết áp đang ảnh hưởng đến hơn 1,2 tỷ người trên toàn thế giới và là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến đột quỵ não, nhồi máu cơ tim, suy tim, bệnh thận mạn...

Trong YHCT, tăng huyết áp thường được xếp vào phạm trù "huyễn vựng" (chóng mặt, hoa mắt), "đầu thống" (đau đầu), "thất miên" (mất ngủ). Cơ chế bệnh sinh liên quan đến can dương thượng cang, đàm thấp, hoặc can thận âm hư. Tùy vào từng thể bệnh mà lựa chọn các bài thuốc giúp bình can tức phong, tư bổ can thận hay trừ thấp hóa đàm.

Trong Y học cổ truyền (YHCT), một số thảo dược đã được chứng minh có giá trị trong hỗ trợ kiểm soát huyết áp, an thần, bảo vệ tim mạch.

1. Thảo dược nào hỗ trợ hạ huyết áp?

1.1 Cúc hoa

Cúc hoa vị ngọt, hơi đắng, tính mát, quy vào can, phế.

Công năng: Thanh can minh mục, bình can hạ áp. Người cao tuổi có thể dùng hoa cúc hãm trà uống hàng ngày giúp hạ huyết áp, giảm hoa mắt, chóng mặt.

Các nghiên cứu dược lý cũng cho thấy hàm lượng flavonoid và luteolin trong hoa cúc có tác dụng chống oxy hóa, giãn mạch, cải thiện chức năng nội mô, góp phần giảm huyết áp. Nghiên cứu lâm sàng tại Trung Quốc ghi nhận uống trà cúc trong 12 tuần giúp cải thiện huyết áp tâm thu ở người tiền tăng huyết áp.

1.2 Thảo quyết minh (hạt muồng ngủ)

Thảo quyết minh là vị thuốc quen thuộc trong YHCT; có vị ngọt, đắng, tính hơi hàn, quy can, thận.

Tác dụng: Thanh can minh mục, nhuận tràng, hạ huyết áp. Thảo quyết minh dùng hạ áp trong thể can dương thượng cang và can thận âm hư. Bên cạnh đó, nghiên cứu cho thấy thảo quyết minh chứa anthraquinone, có tác dụng giãn mạch, an thần, giảm áp lực mạch máu. Người bệnh có thể dùng thảo quyết minh rang vàng, hãm trà uống.

1.3 Thiên ma

Thiên ma có tác dụng tức phong chỉ kinh, bình can tiềm dương, chỉ thống, dùng trong trường hợp huyễn vựng, tăng huyết áp do can dương thượng cang; có mặt trong bài thuốc 'Long đởm tả can thang', 'Thiên ma câu đằng ẩm'.

Hoạt chất gastrodin và vanillyl alcohol có tác dụng giãn mạch, an thần, cải thiện lưu lượng máu não, giúp hạ huyết áp. Nghiên cứu trên động vật cho thấy thiên ma có khả năng chống oxy hóa và bảo vệ thần kinh.

1.4 Câu đằng

Câu đằng cũng là vị thảo dược bình can tức phong, thanh nhiệt, thường phối hợp với thiên ma trong một số bài thuốc trị cao huyết áp kèm đau đầu, mất ngủ.

1.5 Hòe hoa

Một trong những vị thuốc quen thuộc và có nhiều tác dụng tốt trong hạ áp là hòe hoa. Hòe hoa vị đắng, tính hơi hàn, quy can, đại tràng, tác dụng lương huyết chỉ huyết, thanh can hạ áp. Thảo dược này dùng trong các chứng huyết áp cao kèm đau đầu, xuất huyết do nhiệt.

Hòe hoa khô 5 - 10g dùng hãm trà uống hàng ngày, có thể kết hợp thêm cúc hoa hoặc lá sen để tăng tác dụng.

1.6 Tâm sen

Tâm sen vị đắng, tính hàn, quy kinh tâm, tỳ, thận, công dụng thanh tâm hỏa, an thần, chỉ khát, chỉ huyết. Với người huyết áp cao thường có kèm mất ngủ, bốc hỏa, hồi hộp, cảm giác bồn chồn, lo âu, uống tâm sen giúp an thần, hạ áp.

Theo nghiên cứu hiện đại, tâm sen chứa alkaloid (nuciferin, liensinine) có tác dụng giãn mạch, an thần, làm chậm nhịp tim, hỗ trợ ổn định huyết áp, góp phần phòng ngừa xơ vữa động mạch. Bạn có thể dùng 2 - 3g tâm sen khô, hãm với 200ml nước sôi uống hàng ngày; có thể phối hợp với hòe hoa, cúc hoa để tăng hiệu quả hạ áp và an thần.

1.7. Tỏi

Một trong những vị thuốc có tác dụng tốt đối với sức khỏe tim mạch không thể không nhắc tới là tỏi. Tỏi vị cay, tính ấm, quy kinh tỳ, vị, có tác dụng ôn trung, hành khí, sát khuẩn. Với người huyết áp cao thể đàm thấp (béo phì, mạch huyền hoạt – mạch căng, trơn), tỏi giúp hóa đàm, hành khí, thông mạch.

Một số nghiên cứu cũng cho thấy, chế phẩm tỏi có thể giảm huyết áp tâm thu 5 - 10 mmHg, liên quan đến allicin – chất giúp giãn mạch, ức chế men chuyển; có thể dùng tỏi trong chế biến món ăn hằng ngày hoặc sử dụng 1–2 tép tỏi mỗi ngày.

2. Cách sử dụng và lưu ý khi dùng thảo dược

• Các vị thảo dược hạ áp có thể dùng dưới dạng trà, hãm uống hàng ngày.
• Hoặc sử dụng dưới dạng bài thuốc YHCT dưới hướng dẫn của thầy thuốc.
• Thảo dược chỉ có vai trò hỗ trợ, do đó không tự ý thay thế hoặc ngừng thuốc hạ áp được bác sĩ kê đơn.
• Người huyết áp thấp, phụ nữ mang thai, bệnh nhân đang dùng thuốc chống đông, thuốc tim mạch cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Xem thêm bài đang được quan tâm:

Hạ huyết áp tự nhiên nhờ thực phẩm giàu kali

SKĐS - Nhiều người bệnh tăng huyết áp thường chỉ tập trung vào việc cắt giảm muối (natri) trong chế độ ăn. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học và khuyến cáo mới từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy, việc tăng cường kali từ thực phẩm tự nhiên cũng là một biện pháp cực kỳ hiệu quả và an toàn để kiểm soát huyết áp.