Công cuộc đổi mới toàn diện trong gần 30 năm qua ở Việt Nam đạt được những thành tựu to lớn và hết sức quan trọng, trong đó không thể không kể đến những đóng góp quan trọng của ngành y tế.
Đây là khẳng định của đồng chí Vũ Ngọc Hoàng – UVTW Đảng, Phó trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương tại hội thảo Báo cáo kết quả “30 năm đổi mới hệ thống y tế Việt Nam: Thành tựu, thách thức và giải pháp”.
Thành tựu nổi bật về y tế so với tổng sản phẩm quốc dân
Cũng theo ông Vũ Ngọc Hoàng, công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân đã tiến được một bước dài để hướng tới việc phục vụ nhân dân với số lượng nhiều hơn và chất lượng cao hơn, hiệu quả hơn và công bằng hơn. Các chỉ số sức khỏe nhân dân ngày càng được cải thiện rõ rệt.
Báo cáo kết quả tổng kết 30 năm đổi mới hệ thống y tế tại Việt Nam do PGS.TS Hoàng Văn Minh, Trường Đại học Y Hà Nội trình bày đã chỉ rõ, phần lớn các mục tiêu thiên niên kỷ mà Việt Nam cam kết đã đạt được hoặc sẽ đạt được trong năm 2015; các chỉ số về tình trạng sức khỏe của người dân đều đạt mức tương đương hoặc tốt hơn các quốc gia có cùng mức phát triển kinh tế.
Người bệnh đã bớt vất vả khi đi khám chữa bệnh vì không còn phải nằm ghép.
Ảnh TM
Cùng với đó, các thành tựu khác của hệ thống y tế như y học dự phòng đã kiểm soát tốt các dịch bệnh nguy hiểm như SARS, cúm A/H5N1; công tác khám chữa bệnh đã phát triển được nhiều công nghệ kỹ thuật cao, ngang tầm khu vưc; công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình đã thực hiện được giảm sinh, kiềm chế tốc độ gia tăng tự nhiên khá nhanh và tương đối vững chắc; bảo đảm đủ thuốc thiết yếu cho nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân; nhiều đơn vụ trong ngành y tế đã áp dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý…
Vẫn còn những thách thức...
Theo đánh giá của Cơ quan phát triển Liên hợp quốc (UNDP), nước ta đứng vào hàng các nước có thành tựu nổi bật về y tế so với tổng sản phẩm quốc dân (GDP). Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, ngành y tế cũng đã và đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, ví dụ như còn có sự chênh lệch đáng kể về các chỉ số sức khỏe giữa các vùng miền, nhóm dân tộc.
Báo cáo cáo kết quả tổng kết 30 năm đổi mới hệ thống y tế tại Việt Nam cũng nêu rõ một số thách thức trong hệ thống y tế đó là gia tăng các bệnh không lây nhiễm và các yếu tố nguy cơ; xu hướng già hóa dân số, các dịch bệnh mới nổi tái xuất hiện, các vấn đề sức khỏe liên quan đến biến đổi khí hậu. “Về hệ thống y tế thì cũng chưa được chuẩn bị tốt để đối phó với các vấn đề nêu trên; chính sách tài chính y tế còn chậm đổi mới. Nhân lực y tế thiếu về số lượng ở tất cả các tuyến, hạn chế về số lượng, đặc biệt tại tuyến y tế cơ sở”- TS Hoàng Văn Minh nhấn mạnh.
Để giải quyết những thực trạng trên, báo cáo kết quả tổng kết 30 năm đổi mới hệ thống y tế tại Việt Nam cũng đã đưa ra một số đề xuất nổi bật là: cần đầu tư cải thiện cơ sở vật chất cho các đơn vị y tế dự phòng và y tế cơ sở; đẩy mạnh xã hội hóa trong chăm sóc sức khỏe nhân dân trên cơ sở minh bạch, công khai, trung thực và chất lượng dịch vụ; chăm sóc sức khỏe toàn dân dựa trên bảo hiểm y tế toàn dân với gói dịch vụ y tế cơ bản, giảm thiểu chi phí y tế từ tiền túi, đổi mới phương thức chi trả, xác định gói quyền lợi cơ bản và tăng cường ưu tiên đối với các nhóm yếu thế ; thu hút cán bộ và đạo tạo nâng cao năng lực cán bộ công tác tại lĩnh vực y tế dự phòng và tuyến y tế cơ sở…
Cần bảo đảm cho mọi người dân miền núi được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe có chất lượng
Cũng tại Hội thảo, Báo cáo Vì y tế khu vực miền núi phía Bắc công bằng, hiệu quả, chất lượng và phát triển do TS. Phạm Hồng Hải, Trường Đại học Thái Nguyên trình bày đã đưa ra bức tranh toàn cảnh về chăm sóc sức khỏe cho đồng bào dân tộc thiểu số miền núi, vùng sâu, vùng xa gồm: Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế gần 100%, ngân sách nhà nước cho chăm sóc sức khỏe người nghèo, dân tộc thiểu số kết dư 1/3 Quỹ nhưng người nghèo, dân tộc thiểu số phải chi phí tiền túi, chi phí thảm họa và nghèo hóa do chi phí y tế lại cao; nhiều chỉ số chăm sóc sức khỏe còn thấp hơn so với đồng bằng và cả nước.
Do đó, Báo cáo kiến nghị, đối với khu vực miền núi, dân tộc thiểu số vấn đề không còn là tiến tới bao phủ bảo hiểm y tế nữa mà phải tiến tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân theo các mục tiêu cơ bản, đó là: Bảo đảm cho mọi người dân được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe có chất lượng khi có nhu cầu và được bảo vệ trước tổn thất tài chính do chi phí y tế.
“Chủ trương tiếp tục đổi mới và hoàn thiện hệ thống y tế Việt Nam theo định hướng công bằng, hiệu quả và phát triển, đặc biệt là tuyến y tế cơ sở, mạng lưới y tế dự phòng, đảm bảo cho việc chăm sóc sức khỏe nhân dân đạt kết quả tốt nhất là chủ trương cực kỳ quan trọng của Đảng và Nhà nước. Đổi mới ngành y tế sẽ là những đóng góp cực kỳ quan trọng vào việc thực hiện thành công “Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020” của đất nước””
Để đạt được những thành công hơn nữa trong công tác đổi mới ngành y tế, Đảng, Nhà nước rất cần có các bằng chứng đánh giá toàn diện, sâu sắc, khách quan và khoa học về các điểm đã làm được và chưa làm được của ngành y tế trong những năm đổi mới vừa qua, để từ đó đưa ra những quyết sách phù hợp.
(Ông Vũ Ngọc Hoàng phát biểu tại hội nghị)
Thái Bình
Trích ý kiến của ông Vũ Ngọc