1. Y học cổ truyền có chữa được hạ huyết áp tư thế đứng?
- 1. Y học cổ truyền có chữa được hạ huyết áp tư thế đứng?
- 2. Hạ huyết áp tư thế đứng có nguy hiểm không?
- 3. Hạ huyết áp tư thế cần lưu ý gì khi vận động?
- 4. Khi nào cần đi khám?
- 5. Chăm sóc người bị hạ huyết áp tư thế đứng
- 6. Khám hạ huyết áp tư thế đứng có cần đến bệnh viện tuyến trên?
- 7. Chi phí khám bệnh
Hạ huyết áp tư thế đứng là một tình trạng phức tạp, có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các bệnh lý tim mạch, thần kinh và nội tiết. Do đó, việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh là bước quan trọng hàng đầu trong quá trình điều trị.
Y học cổ truyền xếp các triệu chứng của bệnh huyết áp thấp thuộc phạm trù huyễn vựng, quyết chứng, hư lao. Nguyên nhân gây chứng huyết áp thấp chủ yếu liên quan đến cơ thể vốn dĩ hư yếu hay do ăn uống không điều độ, mắc bệnh mạn tính lâu ngày, tác dụng phụ của thuốc... gây nên.
Trong điều trị, người thầy thuốc căn cứ vào các triệu chứng lâm sàng để tiến hành biện chứng luận trị, lựa chọn phương pháp điều trị và bài thuốc cho phù hợp; phối hợp với các biện pháp không dùng thuốc như châm, cứu hoặc điều chỉnh chế độ ăn uống, chế độ luyện tập khí công dưỡng sinh.
Đông y có thể đóng vai trò hỗ trợ hiệu quả trong việc cải thiện các triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Đông y không thay thế hoàn toàn các phương pháp điều trị của Tây y, đặc biệt là trong các trường hợp bệnh lý nghiêm trọng.
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người bệnh nên gặp các bác sĩ Đông y có chuyên môn và kinh nghiệm để được tư vấn và điều trị phù hợp. Bên cạnh đó, việc kết hợp với các biện pháp thay đổi lối sống lành mạnh như uống đủ nước, di chuyển nhẹ nhàng, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và tập thể dục nhẹ nhàng cũng rất quan trọng trong việc kiểm soát và cải thiện tình trạng hạ huyết áp tư thế đứng.
2. Hạ huyết áp tư thế đứng có nguy hiểm không?
Theo Viện Tim mạch Việt Nam, hạ huyết áp tư thế đứng là bệnh cảnh lâm sàng quan trọng, có tỷ lệ biến chứng/tử vong không nhỏ, đặc biệt đối với người cao tuổi. Để phát hiện sớm tình trạng hạ huyết áp tư thế đứng, tất cả bệnh nhân có tiền triệu ngất nặng lên khi thay đổi tư thế; có tiền sử thỉu/ngất hoặc ngã quỵ cần được đánh giá đầy đủ về huyết áp/nhịp tim theo các tư thế khi thăm khám lâm sàng thường quy.
Nếu giảm đáng kể huyết áp khi đứng (> 30mmHg) mà bù trừ tăng nhịp tim không đủ (<15 chu kỳ/phút) thì người bệnh nên được gửi đi làm các xét nghiệm đánh giá chức năng thần kinh tự động. Xử trí hạ huyết áp tư thế đứng cần tiến hành từng bước trong đó lựa chọn đầu tiên luôn là các biện pháp không dùng thuốc, tiếp theo mới là dùng thuốc, khi đó lựa chọn thuốc nào cụ thể tùy theo tình trạng bệnh nền.
Không nên dùng fludrocortisone cho bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp hoặc suy tim. Mục tiêu cơ bản của điều trị là nhằm vào việc cải thiện triệu chứng cũng như khôi phục khả năng sinh hoạt của bệnh nhân hơn là nhằm vào việc nâng huyết áp. Đánh giá đầy đủ và điều trị hạ huyết áp tư thế đứng hợp lý sẽ làm giảm đáng kể tỷ lệ ngất, ngã quỵ hay gãy xương.
3. Hạ huyết áp tư thế cần lưu ý gì khi vận động?
Khi điều trị hạ huyết áp tư thế đứng, việc vận động cần đặc biệt chú ý để tránh các triệu chứng xấu. Bệnh nhân nên thay đổi tư thế từ từ, tránh đứng dậy đột ngột, ngồi yên vài phút trước khi đứng. Ngủ với đầu giường nâng cao có thể làm giảm các triệu chứng bằng cách thúc đẩy giữ natri và giảm tiểu đêm.
Hạ huyết áp sau ăn thường có thể được ngăn ngừa bằng cách giảm kích thước và hàm lượng carbohydrate trong bữa ăn, hạn chế uống rượu và tránh đứng dậy đột ngột sau bữa ăn.
Các bài tập nhẹ nhàng, đều đặn như đi bộ, bơi lội, đạp xe được khuyến khích, tránh vận động quá sức hoặc thay đổi tư thế đột ngột. Tập thể dục cường độ vừa phải thường xuyên thúc đẩy trương lực mạch máu tổng thể và làm giảm ứ đọng tĩnh mạch. Bệnh nhân lớn tuổi nên tránh đứng lâu. Uống đủ nước là điều cần thiết, đặc biệt trước, trong và sau khi tập, tránh đồ uống có cồn. Tất thun y khoa có thể giúp cải thiện lưu thông máu ở chân. Bệnh nhân cần theo dõi sát sao các triệu chứng như chóng mặt, hoa mắt, ngừng tập ngay khi cảm thấy không khỏe, đồng thời báo cho bác sĩ. Bác sĩ sẽ tư vấn các bài tập phù hợp và điều chỉnh thuốc khi cần.

Hạ huyết áp tư thế đứng là tình trạng huyết áp giảm đột ngột khi thay đổi tư thế, từ nằm hoặc ngồi một lúc sang đứng dậy nhanh chóng và bất ngờ. Ảnh minh họa.
4. Khi nào cần đi khám?
Chóng mặt hoặc choáng váng thường xuyên: Nếu các triệu chứng này xảy ra lặp đi lặp lại, đặc biệt là khi không có nguyên nhân rõ ràng (ví dụ: mất nước nhẹ, lượng đường trong máu thấp, quá nóng), cần đi khám để bác sĩ tìm nguyên nhân.
Mất ý thức: Mất ý thức, dù chỉ trong vài giây, là một dấu hiệu nghiêm trọng và cần được bác sĩ đánh giá ngay lập tức.
Các triệu chứng đi kèm: Nếu chóng mặt hoặc choáng váng đi kèm với các triệu chứng khác như đau đầu dữ dội, tê liệt, khó nói, hoặc mất thăng bằng, cần đi khám ngay.
Các triệu chứng xảy ra trong tình huống nguy hiểm: Nếu các triệu chứng xảy ra khi đang lái xe hoặc trong các tình huống có thể gây nguy hiểm, cần được bác sĩ đánh giá để đảm bảo an toàn.
5. Chăm sóc người bị hạ huyết áp tư thế đứng
Chăm sóc người bị hạ huyết áp tư thế đứng cần chú trọng thay đổi lối sống: đứng dậy từ từ, uống đủ nước, ăn nhạt, tránh rượu bia, tập thể dục nhẹ nhàng và dùng tất thun y khoa.
Nếu dùng thuốc, cần theo dõi huyết áp và tái khám định kỳ. Người cao tuổi và người có bệnh nền cần được chăm sóc đặc biệt. Khi có triệu chứng nặng như ngất xỉu, cần đưa đi cấp cứu ngay.
6. Khám hạ huyết áp tư thế đứng có cần đến bệnh viện tuyến trên?
Việc khám và điều trị hạ huyết áp tư thế đứng không nhất thiết phải lên bệnh viện tuyến trên trong mọi trường hợp. Các trường hợp thông thường có thể được xử lý hiệu quả tại y tế tuyến cơ sở hoặc phòng khám tim mạch. Tuy nhiên, việc chuyển tuyến trên là cần thiết khi nguyên nhân không rõ ràng, bệnh nhân có các bệnh lý phức tạp đi kèm hoặc xuất hiện các biến chứng nghiêm trọng như ngất xỉu thường xuyên, đau ngực, khó thở. Để có quyết định chính xác nhất, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị để được tư vấn phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể.
7. Chi phí khám bệnh
Chi phí khám hạ huyết áp tư thế đứng biến động tùy thuộc cơ sở y tế (công lập, tư nhân, phòng khám), các xét nghiệm cần thiết (đo huyết áp, ECG, xét nghiệm máu, siêu âm tim...) và chuyên môn của bác sĩ. Để có thông tin chính xác, nên liên hệ trực tiếp với cơ sở y tế mong muốn hoặc tham khảo bảng giá dịch vụ. Mức độ bảo hiểm y tế thanh toán chi phí phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại hình bệnh viện, tuyến khám chữa bệnh và phạm vi quyền lợi BHYT.
Lưu ý: Những thông tin trong bài viết không thay thế lời khuyên của chuyên gia y tế. Khi có dấu hiệu bất thường, mọi người nên đến cơ sở y tế để được thăm khám, tư vấn và chỉ định điều trị nếu cần thiết.
Xem thêm: