Dưới đây là những căn bệnh nguy hiểm hàng đầu lây truyền qua muỗi mà đến nay y học vẫn chưa tìm ra thuốc chữa và cách phòng bệnh:
1. Viêm não Nhật Bản - căn bệnh do muỗi truyền
Viêm não Nhật Bản là bệnh do virus viêm não Nhật Bản (JEV) gây ra, lây truyền chủ yếu qua muỗi Culex. Hầu hết các ca nhiễm thường không có triệu chứng rõ rệt, nhưng ở một số người, virus có thể tấn công hệ thần kinh trung ương, gây sốt cao, co giật, rối loạn ý thức và có thể dẫn đến tử vong.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 30% trường hợp viêm não Nhật Bản nặng có thể tử vong và 30 - 50% số người sống sót để lại di chứng thần kinh lâu dài. Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh này, nhưng vaccine phòng bệnh đã được chứng minh hiệu quả và là biện pháp phòng ngừa quan trọng nhất. Ngoài ra, việc ngủ màn, diệt muỗi và loại bỏ ổ chứa nước đọng cũng góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh.
Viêm não Nhật Bản là bệnh do virus viêm não Nhật Bản (JEV) gây ra, lây truyền chủ yếu qua muỗi nhiễm bệnh.
2. Sốt xuất huyết (Dengue)
Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue (DENV) gây ra, lây sang người qua vết đốt của muỗi nhiễm bệnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 100 - 400 triệu ca nhiễm trên toàn cầu.
Người mắc sốt xuất huyết thường có triệu chứng sốt cao đột ngột, đau đầu dữ dội, đau cơ và khớp, buồn nôn hoặc nổi ban. Trong những trường hợp nặng, bệnh có thể tiến triển thành sốt xuất huyết Dengue với biến chứng xuất huyết, sốc Dengue và thậm chí tử vong nếu không được xử trí kịp thời.
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho sốt xuất huyết. Phác đồ y tế chủ yếu tập trung vào giảm nhẹ triệu chứng và theo dõi chặt chẽ, bao gồm nghỉ ngơi, bù nước, hạ sốt bằng thuốc phù hợp và nhập viện khi có dấu hiệu cảnh báo.
Vaccine Dengue đã được phát triển ở một số quốc gia, nhưng việc sử dụng còn hạn chế và chỉ áp dụng cho đối tượng nhất định. Vì vậy, phòng ngừa muỗi đốt và kiểm soát môi trường sinh sản của muỗi vẫn là biện pháp quan trọng nhất.
3. Bệnh do virus Zika
Bệnh do virus Zika lây truyền chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti – cũng là loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết và Chikungunya. Nhiều người nhiễm virus Zika không có triệu chứng rõ rệt hoặc chỉ gặp các biểu hiện nhẹ như sốt, phát ban, đau khớp và viêm kết mạc.
Điều đáng lo ngại là khi phụ nữ mang thai bị nhiễm Zika, virus có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho thai nhi. Trường hợp nặng nhất là tật đầu nhỏ (microcephaly) và các dị tật bẩm sinh khác thuộc nhóm "hội chứng Zika bẩm sinh", ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển thần kinh của trẻ.
Hiện nay, chưa có thuốc kháng virus đặc hiệu hoặc vaccine phòng ngừa Zika. Việc điều trị chủ yếu là hỗ trợ và kiểm soát triệu chứng, bao gồm nghỉ ngơi, uống đủ nước, dùng thuốc hạ sốt và giảm đau theo chỉ định của bác sĩ. Do đó, phòng tránh muỗi đốt và kiểm soát vector truyền bệnh là biện pháp then chốt để ngăn ngừa dịch Zika.
Việc điều trị chủ yếu là hỗ trợ và kiểm soát triệu chứng, bao gồm nghỉ ngơi, uống đủ nước, dùng thuốc hạ sốt và giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
Nhiều người nhiễm bệnh lây truyền qua muỗi có các biểu hiện như sốt, đau đầu, phát ban, đau khớp...
4. Sốt Chikungunya
Sốt Chikungunya là bệnh do virus Chikungunya gây ra, lây truyền qua muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus. Bệnh thường khởi phát với sốt cao đột ngột kèm theo đau khớp dữ dội, đôi khi còn có đau cơ, nhức đầu và phát ban. Đặc điểm đáng chú ý là cơn đau khớp có thể kéo dài nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý viêm khớp khác.
Tử vong do Chikungunya hiếm gặp, nhưng bệnh có thể để lại tình trạng đau khớp mạn tính ở một số người. Hiện nay chưa có thuốc kháng virus hoặc vaccine phòng bệnh. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào kiểm soát triệu chứng, bao gồm nghỉ ngơi, bù nước, và sử dụng thuốc hạ sốt, giảm đau theo hướng dẫn của bác sĩ.
Do bệnh dễ bùng phát thành dịch tại những khu vực có nhiều muỗi Aedes, phòng ngừa muỗi đốt và kiểm soát môi trường sinh sản của muỗi vẫn là biện pháp then chốt để hạn chế lây lan.
5. Virus Tây sông Nile
Virus Tây sông Nile lây truyền sang người qua vết đốt của muỗi nhiễm bệnh. Phần lớn (khoảng 80%) người nhiễm không có triệu chứng, khiến việc phát hiện và kiểm soát bệnh khó khăn hơn.
Trong số những người có biểu hiện lâm sàng, đa số chỉ gặp triệu chứng nhẹ như sốt, đau đầu, mệt mỏi hoặc phát ban. Tuy nhiên, một tỷ lệ nhỏ có thể tiến triển thành bệnh lý thần kinh nặng, bao gồm viêm não, viêm màng não hoặc liệt mềm cấp. Các triệu chứng nguy hiểm gồm sốt cao, cứng cổ, lú lẫn, hôn mê, run rẩy, co giật, yếu cơ và thậm chí liệt, có thể đe dọa tính mạng.
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu hay vaccine phòng ngừa. Thuốc kháng sinh không có tác dụng, vì đây là bệnh do virus gây ra. Việc điều trị chủ yếu mang tính hỗ trợ, bao gồm chăm sóc y tế tích cực, kiểm soát triệu chứng và phòng ngừa biến chứng. Do đó, phòng tránh muỗi đốt và kiểm soát muỗi trong cộng đồng là chiến lược quan trọng nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh.
6. Sốt vàng da
Sốt vàng da là bệnh truyền nhiễm do virus Yellow fever gây ra, lây truyền chủ yếu qua muỗi Aedes aegypti, phổ biến tại các khu vực nhiệt đới của châu Phi và Nam Mỹ.
Người bệnh thường khởi phát với các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, đau cơ, nhức đầu, buồn nôn và mệt mỏi. Trong những trường hợp nặng, virus có thể gây tổn thương gan dẫn đến vàng da, xuất huyết và suy tạng, với nguy cơ tử vong cao.
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu đối với sốt vàng da. Tuy nhiên, khác với nhiều bệnh do muỗi truyền khác, đã có vaccine phòng bệnh an toàn và hiệu quả, được WHO khuyến cáo như biện pháp bảo vệ chính. Tiêm vaccine là yêu cầu bắt buộc đối với du khách đến những vùng có dịch lưu hành.
Mời bạn xem thêm video:
Biện Pháp Xua Muỗi Tránh Xa Bạn | SKĐS
