Trong quá trình tập luyện, các cơ bắp co rút tạo ra năng lượng cơ học và sinh nhiệt. Khi nhiệt độ cơ thể tăng, vùng dưới đồi trong não sẽ kích hoạt hệ thần kinh giao cảm, ra lệnh cho tuyến mồ hôi tiết mồ hôi. Khi mồ hôi bay hơi khỏi bề mặt da, nhiệt lượng được giải phóng, giúp cơ thể duy trì thân nhiệt ổn định.
Sau khi ngừng tập luyện, cơ thể không lập tức trở về trạng thái nghỉ. Nhịp tim, tốc độ chuyển hóa và nhiệt độ trung tâm vẫn còn cao trong một khoảng thời gian, khiến quá trình tiết mồ hôi tiếp diễn. Đây là hiện tượng sinh lý bình thường, nhưng có thể kéo dài hơn nếu chịu tác động của nhiều yếu tố bất lợi.
Đổ mồ hôi khi tập thể dục là phản ứng sinh lý hoàn toàn bình thường, phản ánh việc cơ thể đang tự điều chỉnh nhiệt độ.
Dưới đây là 6 cách giúp giảm đổ mồ hôi sau khi tập luyện:
1. Nên mặc trang phục thoáng mát khi tập luyện
Khi tập luyện, cơ thể giải phóng nhiệt thông qua sự bay hơi của mồ hôi trên bề mặt da. Nếu mặc quần áo dày, không thoáng khí hoặc chất liệu giữ ẩm, nhiệt và mồ hôi sẽ bị giữ lại sát da, làm giảm hiệu quả bay hơi. Khi đó, các thụ thể nhiệt tiếp tục gửi tín hiệu về vùng dưới đồi trong não, kích hoạt tuyến mồ hôi hoạt động mạnh hơn dù buổi tập đã kết thúc. Ngược lại, trang phục thoáng mát giúp mồ hôi bay hơi nhanh, hạ nhiệt hiệu quả và rút ngắn thời gian đổ mồ hôi sau tập.
2. Thực hiện hồi chiêu 5 - 10 phút
Ngừng vận động đột ngột khiến nhịp tim, huyết áp và hệ thần kinh giao cảm vẫn ở trạng thái kích hoạt, làm cơ thể tiếp tục sinh nhiệt và tiết mồ hôi. Giai đoạn hồi chiêu với cường độ thấp giúp nhịp tim và tốc độ trao đổi chất giảm dần, đồng thời kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm, hệ thống giúp cơ thể "hạ nhiệt" và thư giãn. Nhờ đó, tín hiệu kích thích tuyến mồ hôi giảm đi, giúp quá trình tiết mồ hôi kết thúc sớm và ổn định hơn.
3. Chờ cơ thể ổn định rồi mới tắm
Tắm ngay sau tập, đặc biệt bằng nước ấm, khiến nhiệt độ da tăng đột ngột trong khi thân nhiệt trung tâm chưa kịp hạ. Điều này làm rối loạn cơ chế điều hòa nhiệt và kéo dài phản xạ tiết mồ hôi. Khi chờ nhịp tim và nhịp thở trở về gần mức nghỉ, hệ tuần hoàn và thần kinh đã ổn định hơn. Tắm bằng nước mát sau đó giúp mạch máu ngoại vi co lại vừa phải, hỗ trợ hạ thân nhiệt và làm giảm tín hiệu kích thích tuyến mồ hôi.
4. Uống đủ nước
Mất nước sau tập làm giảm thể tích máu và khả năng vận chuyển nhiệt từ trung tâm cơ thể ra da. Khi đó, cơ thể buộc phải tiết nhiều mồ hôi hơn để bù đắp hiệu quả làm mát bị suy giảm. Uống đủ nước giúp khôi phục thể tích tuần hoàn, cải thiện lưu lượng máu tới da và tăng hiệu quả tỏa nhiệt. Nước mát còn giúp hấp thu nhiệt trực tiếp từ cơ thể, góp phần làm giảm thân nhiệt và rút ngắn thời gian đổ mồ hôi sau tập.
Uống đủ nước giúp khôi phục thể tích tuần hoàn, cải thiện lưu lượng máu tới da và tăng hiệu quả tỏa nhiệt.
5. Làm mát bằng quạt hoặc điều hòa
Đổ mồ hôi chỉ thực sự làm mát khi mồ hôi bay hơi. Trong môi trường ít gió hoặc độ ẩm cao, mồ hôi đọng lại trên da và làm giảm hiệu quả tỏa nhiệt. Luồng không khí từ quạt hoặc điều hòa giúp tăng tốc độ bay hơi của mồ hôi, nhờ đó nhiệt lượng được giải phóng nhanh hơn. Khi thân nhiệt giảm, vùng dưới đồi sẽ giảm tín hiệu kích thích tuyến mồ hôi, giúp tình trạng đổ mồ hôi kéo dài chấm dứt sớm hơn.
6. Chườm lạnh
Vùng cổ và gáy tập trung nhiều mạch máu lớn dẫn máu lên não. Khi chườm lạnh tại đây, nhiệt độ máu lưu thông qua vùng này giảm xuống, giúp hạ thân nhiệt trung tâm nhanh hơn. Đồng thời, cảm thụ thể lạnh trên da gửi tín hiệu ức chế đến trung tâm điều hòa nhiệt, làm giảm hoạt động của tuyến mồ hôi. Nhờ tác động kép này, chườm lạnh là biện pháp hiệu quả để cắt nhanh phản xạ đổ mồ hôi kéo dài sau tập luyện.
7. Khi nào cần đi khám?
Nếu tình trạng đổ mồ hôi kéo dài xảy ra ngay cả khi tập luyện nhẹ, hoặc kèm theo các triệu chứng như hồi hộp, mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân, run tay, khát nước nhiều…, người tập không nên chủ quan. Đây có thể là dấu hiệu của chứng tăng tiết mồ hôi, rối loạn nội tiết (như cường giáp), đái tháo đường hoặc các vấn đề sức khỏe khác... cần thăm khám để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Sau khi tập luyện thể dục hãy tránh xa các loại nước này.
