6 cách giảm acid uric máu liên quan đến bệnh gout

Xử trí tăng acid uric máu

SKĐS - Tăng acid uric máu trong cộng đồng khá phổ biến. Nếu cách đây 2 thập niên, tình trạng tăng acid uric ở người Việt Nam ước tính chỉ 1-2% thì hiện nay, tỷ lệ đó đã tăng lên rất nhiều. Ngoài bệnh gút, chứng tăng acid uric máu còn thấy ở một số bệnh khác mà đa số gặp ở người cao tuổi.

Acid uric là hợp chất được tạo thành trong cơ thể do quá trình thoái giáng các nhân purin và sẽ được cơ thể đào thải ra ngoài chủ yếu thông qua đường nước tiểu.

Acid uric máu có nguồn gốc nội sinh và ngoại sinh. Nguồn gốc nội sinh là khi các tế bào chết đi, nhân của chúng bị phá hủy và chuyển hóa thành acid uric. Nguồn gốc ngoại sinh là khi acid uric được tạo thành từ sự chuyển hóa thức ăn hoặc các con đường chuyển hóa khác.

Acid uric thế nào là cao và các triệu chứng

Ở người bình thường, quá trình tổng hợp và đào thải luôn được cân bằng để giữ lượng acid uric trong máu ở mức an toàn cho cơ thể. Khi sự cân bằng này bị mất đi, hàm lượng axit uric trong máu sẽ không còn ở mức cho phép.

Để xác định nồng độ acid uric máu cần tiến hành xét nghiệm máu. Acid uric tăng cao khi nồng độ vượt 420 micromol/lít ở nam và 360 micromol/lít ở nữ.

Nhận biết việc acid uric máu tăng cao thông qua các triệu chứng:

• Tăng acid uric máu thường biểu hiện thành các cơn gout cấp trên lâm sàng. Cơn gout cấp gây đau dữ dội ở một khớp, hay gặp nhất là ngón chân cái.
• Xuất hiện hạt tophi thường gặp ở mỏm khuỷu, vành tai, cạnh các khớp, có thể nhìn thấy màu trắng bên trong
• Sưng đau, biến dạng các khớp.
• Bên cạnh đó, acid uric máu tăng cao còn dẫn tới các bệnh như: đau tủy xương, thiếu máu, tan máu, bệnh bạch cầu,… Đối với người cao tuổi, khi acid uric lắng đọng ở tim mạch sẽ gây viêm mạch máu, xơ vỡ động mạch, đột quỵ, thiểu năng mạch vành, viêm màng ngoài tim

Các cách giảm acid uric máu

Để có thể đưa ra phương pháp thích hợp nhất điều trị acid uric cao cần xác định rõ nguyên nhân gây ra tình trạng này. Cần được thăm khám, chẩn đoán và đưa ra phác đồ điều trị kết hợp liệu pháp dự phòng. Đó là:

Hạn chế thực phẩm giàu purin

Purin là hợp chất tự nhiên trong một số loại thực phẩm. Khi cơ thể phân hủy purin, nó tạo ra acid uric. Quá trình chuyển hóa thức ăn giàu purin có thể dẫn đến bệnh gút do cơ thể tạo ra quá nhiều acid uric.

Cần lưu ý những thực phẩm có hàm lượng purin cao bao gồm: thịt thú rừng, cá hồi, cá ngừ, cá tuyết, cá mòi, cá cơm, cá trích, trai, thịt xông khói, các sản phẩm từ sữa và thịt đỏ (kể cả thịt bê), nội tạng, thực phẩm và đồ uống có đường, rượu bia.

Một số thực phẩm có hàm lượng purin vừa phải bao gồm: thịt nguội, giăm bông, thịt bò, thịt gia cầm, hàu, tôm, cua... nên ăn với mức độ có kiểm soát.

Một số thực phẩm có hàm lượng purin thấp bao gồm: các sản phẩm sữa ít béo và không có chất béo; bơ đậu phộng và hầu hết các loại hạt; các loại trái cây và rau quả; cà phê; gạo nguyên hạt, bánh mì và khoai tây.

Tránh các loại thuốc làm tăng acid uric

Một số loại thuốc có thể làm tăng nồng độ acid uric (thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế miễn dịch, aspirin liều thấp). Tuy nhiên, thuốc được kê là để điều trị bệnh, nhiều khi lợi ích cao hơn nguy cơ, vì vậy khi phải uống thuốc cần trao đổi với bác sĩ chứ không tự ý thay đổi bất kỳ loại thuốc nào.

Duy trì trọng lượng cơ thể

Béo phì làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout, đặc biệt là ở những người trẻ. Thừa cân cũng làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa. Nó có thể làm tăng huyết áp và cholesterol, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.

Nhưng ngược lại, việc giảm cân quá nhanh, đặc biệt là khi nhịn ăn, có thể làm tăng nồng độ acid uric. Vì vậy, nên lập kế hoạch giảm cân bền vững, chẳng hạn như trở nên năng động hơn, chọn chế độ ăn uống cân bằng và thực phẩm giàu dinh dưỡng.

Tránh rượu và đồ uống có đường

Uống nhiều rượu và đồ uống có đường liên quan đến tăng nguy cơ phát triển bệnh gout. Rượu và đồ uống có đường cũng bổ sung lượng calo không cần thiết vào chế độ ăn uống, gây tăng cân và các vấn đề trao đổi chất.

Bổ sung vitamin C

Uống bổ sung vitamin C có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh gút. Một phân tích tổng hợp năm 2011 cho thấy vitamin C làm giảm đáng kể nồng độ acid uric trong máu. Nồng độ acid uric giảm có thể làm giảm nguy cơ bị bệnh gút.

Khám sức khỏe và xét nghiệm máu định kì

Trong bệnh gout, acid uric hình thành các tinh thể trong khớp, thường ở bàn chân và ngón chân cái, gây sưng tấy và đau đớn. Một số người cần điều trị bệnh gout bằng thuốc, nhưng thay đổi chế độ ăn uống và lối sống cũng rất hữu ích, giúp giảm nồng độ acid uric trong máu, giảm nguy cơ bùng phát cơn gout cấp.

Nếu tình trạng các cơn gout cấp xảy ra thường xuyên và nặng nề, nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và tư vấn cụ thể.

Xem thêm video được quan tâm