Trà xanh là gì?
Trà xanh được chế biến để có thể có hương vị giống với lá trà tươi nhất. Thế nên sau khi hái thì lá trà tươi được ‘diệt men’ ngay lập tức. ‘Diệt men’ là quy trình mà lá trà tươi được sao bằng chảo, bằng tôn hay hấp ở nhiệt độ cao trong thời gian ngắn. Lúc này các thành phần ‘men’ hay enzyme trong lá trà bị tiêu huỷ bởi nhiệt độ cao.
Men là chất xúc tác giữa oxy trong không khí và các thành phần hoá học của lá trà. Khi men bị mất đi thì oxy không thể tác động lên lá trà được nữa. Nhờ vậy mà trà xanh không bị lên men (hay oxy hoá) được nữa. Và trà xanh thành phẩm không chỉ giữ được hương vị gần giống với lá trà tươi. Mà còn giữ được những lợi ích sức khỏe từ lá trà tươi nữa.
‘Diệt men’ bằng cách sao trà ở nhiệt độ cao trong một thời gian ngắn. (ảnh minh hoạ)
Những lợi ích cho sức khoẻ của trà xanh được các nhà khoa học chú ý. Có rất nhiều nghiên cứu về khả năng phòng cũng như chữa bệnh của loại trà này. Tác dụng tốt cho sức khoẻ của trà xanh đến từ các nhóm hợp chất có khả năng chống oxy hóa cao. Nổi bật nhất là EGCG, đây là thành phần chống oxy mạnh mẽ nhất có trong trà xanh. EGCG cùng với những chất khác góp phần giúp chúng ta giảm nguy cơ mắc nhiều loại bệnh. Trong đó có cả một số bệnh ung thư.
Lá trà tươi và trà xanh. Trà xanh là thành phẩm của lá trà tươi. (ảnh minh hoạ)
Trà xanh hay được dùng để gọi riêng cho matcha hay bột trà xanh. Nhưng sự thật là bột trà xanh hay matcha chỉ là một trong số rất nhiều loại trà xanh mà thôi.
Matcha hay bột trà xanh chỉ là một trong số rất nhiều loại trà xanh. (ảnh minh hoạ)
Trà xanh có rất nhiều loại. Ở Việt Nam thì có trà xanh Thái Nguyên, Tuyên Quang, Cao Bằng... Ở Trung Quốc thì có Long Tỉnh hay Mao Phong. Ở Nhật thì có Gyokuro hay matcha.
Lợi ích cho sức khoẻ của trà xanh
Một điều lưu ý là trà xanh không phải là thuốc và không có tác dụng chữa bệnh. Việc uống trà xanh chỉ nên là một phần trong chế độ dinh dưỡng tốt cho sức khỏe của bạn mà thôi. Trà xanh chỉ góp một phần vào việc ngăn ngừa hay giảm nguy cơ mắc một số loại bệnh. Chứ không phải là ‘thần dược’ trị bách bệnh. Khi có nghi ngờ cho bất kỳ loại bệnh nào. Thì việc đầu tiên bạn cần làm là đến bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa. Tuy nhiên việc uống trà xanh đều đặn và đúng hướng dẫn sẽ mang lại sức khỏe tốt, phòng chống được nhiều bệnh kể cả các bệnh ung thư.
Giảm nguy cơ mắc ung thư
Việc uống trà xanh thường xuyên được xem là có thể giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư. Sau đây là những bệnh ung thư; được nhiều nghiên cứu chứng minh là có thể giảm nguy cơ mắc bằng cách uống trà hàng ngày.
Ảnh minh hoạ
● Ung thư vú: có một số nghiên cứu liên hệ giữa việc uống trà xanh và bệnh ung thư vú. Các nghiên cứu này đều có cùng một kết luận. Đó là uống trà xanh hàng ngày có thể sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú ở phụ nữ. Gợi ý lượng trà xanh hàng ngày bạn nên uống là ít nhất 3 tách trà xanh mỗi ngày. Theo số liệu từ Bệnh Viện K thì số người mắc ung thư vú ở Việt Nam ngày càng tăng. Và người mắc bệnh ngày càng trẻ hoá.
● Ung thư tuyến tiền liệt: loại bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới chính là ung thư tuyến tiền liệt. Vì tuyến tiền liệt là một tuyến trong hệ sinh dục nam. Một nghiên cứu ở Nhật cho thấy uống từ 5 tách trà xanh mỗi ngày; có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
● Ung thư gan: việc uống trà xanh thường xuyên có thể giảm nguy cơ mắc ung thư gan. Đây là kết quả của một nghiên cứu ở Nhật vào năm 2009. Nghiên cứu cho thấy uống từ 1 đến 5 tách trà có tác dụng tích cực lên việc ngừa ung thư gan. Trà xanh có hiệu quả ngừa ung thư gan tốt hơn ở phụ nữ khi so với nam giới.
● Ung thư phổi: một nghiên cứu tổng hợp nhận định rằng. Uống khoảng 2 tách trà xanh mỗi ngày có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi. Tuy nhiên, khả năng ngừa ung thư của trà xanh chỉ hiệu quả ở người không có thói quen hút thuốc. Nếu bạn là người hút thuốc thường xuyên thì uống trà xanh sẽ không có tác dụng bảo vệ phổi.
Ngoài ra thì trà xanh còn được cho là có thể ngừa ung thư vòm họng, ung thư thực quản, hay ung thư dạ dày. Một số nghiên cứu cho thấy trà xanh không có tác dụng thật sự đáng kể lên những bệnh ung thư này.
Kéo dài tuổi thọ
Nghiên cứu kéo dài trong 18 năm ở Nhật cho thấy. Những người có thói quen uống trà xanh thường sẽ có tuổi thọ cao hơn. Lý do là trà xanh giảm nguy cơ chết do đột quỵ và các bệnh tim mạch, cũng như nhiều loại bệnh khác.
Hong Kong được xếp hạng là một trong số những quốc gia có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới. Thậm chí họ còn vượt qua Nhật Bản để đứng nhất trong nhiều năm gần đây. Nhiều nhà điều tra tin là một trong những lý do đằng sau tuổi thọ cao của người Hong Kong nằm ở chế độ dinh dưỡng của họ. Chẳng hạn như người Hong Kong thích ăn đồ hấp và uống trà. Thay vì rượu bia hay đồ nhiều dầu mỡ.
Giảm cân
Khả năng giảm cân của trà xanh thì đã được chứng minh rất rõ. Vì có nhiều nghiên cứu cho thấy rằng trà xanh thật sự có khả năng giảm cân. Những nghiên cứu cho thấy hiệu quả giảm cân của trà xanh từ Nhật Bản, Việt Nam và Trung Quốc.
Ảnh minh hoạ
Một nghiên cứu của Thái Lan cho thấy trà xanh có thể giúp giảm cân ở những người béo phì. Những người tham gia nghiên cứu có cùng khẩu phần ăn trong 12 tuần. Kết quả là nhóm những người được cho dùng trà xanh giảm cân nặng đáng kể. So với nhóm những người không được dùng. Các nhà khoa học nhận thấy uống trà xanh khiến thúc đẩy quá trình đốt năng lượng. Qua đó giúp giảm cân ở những người béo phì.
Tuy nhiên, các nghiên cứu đều thường kéo dài trên 30 ngày. Thế nên chuyện giảm vài kg trong 1 tuần như các loại trà giảm cân như quảng cáo là chuyện không tưởng. Mặc dù rất nhiều các loại trà giảm cân này đều có chứa trà xanh là chủ yếu. Thay vì tốn tiền mua trà giảm cân đắt đỏ được làm từ những nguyên liệu dễ tìm. Thì bạn hãy nên uống trà xanh hàng ngày. Vừa hỗ trợ giảm cân lại có rất nhiều lợi ích sức khoẻ khác.
Đẹp da
Trà xanh có thể giúp da bạn khoẻ mạnh hơn bằng cách uống lẫn bôi ngoài da. Trà xanh có chứa rất nhiều thành phần EGCG. EGCG là một trong số rất nhiều thành phần chống oxy hoá của trà xanh. Thành phần EGCG có tính oxy hoá mạnh nhất nên cũng nổi tiếng nhất. Một nghiên cứu cho thấy chỉ 100ml nước trà xanh thôi; thì cũng có khả năng chống oxy hoá tương đương với 1kg trái cây tươi.
Không chỉ có tác dụng tốt bằng việc uống. Trà xanh còn có tác dụng tốt khi bôi ngoài da. Nếu da bạn bị mụn nhưng lại nhạy cảm với các loại thuốc trị mụn thì có thể thử qua trà xanh, lúc này bạn có thể sử dụng matcha trà xanh để đắp mặt.Mặc dù hiệu quả không mạnh mẽ như các loại kem và thuốc kháng sinh. Nhưng trà xanh lại có tính tự nhiên và không gây bất kỳ dị ứng nào.
Để sử dụng trà xanh bôi ngoài da cũng có nhiều cách. Bạn có thể, rửa mặt bằng trà xanh, hay đắp mặt bằng matcha trà xanh.
Tăng cường chức năng não
Trong trà xanh có chứa một thành phần gọi là L-theanine. Thành phần này có thể ảnh hưởng đến một số chất hoá học có trong não. Chẳng hạn như serotonin và dopamine. Những chất này có ảnh hưởng lớn lên tâm trạng, cảm xúc, mức độ stress và giấc ngủ của bạn.
Về cơ bản thì L-theanine có trong trà xanh giúp bạn hưng phấn và tập trung hơn. Nếu bạn cảm thấy stress và mệt mỏi trong công việc cũng như học tập. Thì hãy nên uống trà xanh vì L-theanine sẽ kích thích sự hình thành serotonine và dopamine. Qua đó giúp bạn thư giãn và tăng hiệu quả trong công việc.
Ngoài ra thì trong trà còn chứa caffeine. Mặc dù lượng caffeine trong trà không cao như cà phê hay nước tăng lực. Nhưng cũng đủ để giúp bạn tỉnh táo và đỡ cảm giác mệt mỏi.
Bạn nên uống bao nhiêu trà xanh mỗi ngày?
Có rất nhiều nghiên cứu về trà xanh. Phần lớn thì khẳng định về lợi ích cho sức khoẻ của loại trà này. Một số khác thì nhận định rằng bằng chứng về lợi ích sức khỏe của trà xanh vẫn còn sơ khai. Nhưng đa phần đều đồng ý là những người có thói quen uống trà xanh có sức khoẻ trung bình tốt hơn người không.
Nếu bạn là người uống trà xanh chỉ vì bạn yêu trà. Lợi ích sức khỏe từ trà chỉ là mối quan tâm phụ. Thì bạn hãy uống theo bất kỳ liều lượng nào mà bạn thích. Một ấm hay một tách trà xanh mỗi ngày cũng được. Hoặc nếu bạn ‘nghiện trà’ thì vài ba ấm một ngày cũng chẳng sao. Miễn sao là bạn cảm thấy việc uống trà không có ảnh hưởng xấu gì. Bạn vẫn ngủ ngon và các sinh hoạt khác vẫn bình thường thì chẳng cần phải lo.
Còn nếu bạn là người uống trà xanh vì lý do sức khoẻ. Và bạn cần biết là liều lượng cần thiết là bao nhiêu. Thì bạn hãy tham khảo thông tin sau:
Uống 3 tách trà xanh mỗi ngày
Bạn nên uống 3 tách trà xanh mỗi ngày. Nếu bạn muốn có lợi ích cho bệnh ung thư răng miệng; ung thư vú và bệnh tim mạch.
● Một nghiên cứu vào năm 2007 từ Nhật Bản cho thấy. Việc uống 3-4 tách trà xanh mỗi ngày giúp phụ nữ giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư răng miệng ở phụ nữ. Ở nam giới thì lại không thấy có tác dụng này. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng công nhận; là khả năng giảm nguy cơ mắc ung thư răng miệng; từ việc uống trà xanh là có. Nhưng cũng không thật sự cao.
● Một nghiên cứu vào năm 2001 từ Nhật Bản cho thấy. Việc uống tối thiểu 3 tách trà xanh mỗi ngày; giúp giảm nguy cơ mắc ung thư vú ở phụ nữ. Tuy nhiên, trà xanh chỉ có hiệu quả ở giai đoạn đầu của ung thư.
● Một nghiên cứu tổng hợp vào năm 2007 cho thấy. Những người uống từ 1 đến 3 tách trà xanh mỗi ngày; giảm nguy cơ bị mắc bệnh tim và đột quỵ.
Cách pha trà xanh chuẩn vị, hương thơm ngọt hậu và ít chát.
Một trong những lý do khiến nhiều người ngại uống trà xanh là vì loại trà này quá đắng, quá chát, quá nhạt, không được nước. Trà Sương Mai sẽ hướng dẫn bạn cách pha trà không chỉ thơm ngon mà còn ít đắng chát, ngọt hậu nhiều và được nhiều nước nhất có thể (Chi tiết xem thêm tại https://suongmai.com.vn/)
1. Đun nước: Với trà đinh, trà nõn thì pha nước ở nhiệt độ 90 độ C., với trà búp, trà ô long thì nước sôi 100 độ C
2. Tráng ấm cho sạch và làm nóng ấm bằng nước sôi 100 độ C
3. Cho 5-10g trà vào ấm có dung tích 250ml. Cho một lượng 100-150ml nước nóng 90 độ C vào ngập mặt trà. Tráng sơ lá trà khô rồi đổ nước tráng đi.
4. Tiếp tục cho 150ml nước nóng 90 độ C vào ấm. Ngâm trà từ 10-20s rồi rót toàn bộ nước ra chén tống. Tuyệt đối không để ngâm trà trong nước
5. Chia trà từ chén tống sang các chén nhỏ để uống.
Bạn có thể sử dụng nước máy để pha trà nhưng nên để ra ngoài khoảng 24h rồi sử dụng. Hoặc sử dụng các nguồn nước khác như nước đóng bình, nước mưa hoặc nước giếng (ảnh minh hoạ)
Tác dụng phụ của trà xanh
● Dị ứng caffeine: uống quá nhiều trà xanh có thể dẫn đến việc việc dị ứng caffeine. Vì trong trà xanh cũng có chứa caffeine. Và bạn có thể gặp các triệu chứng như: nhức đầu, bồn chồn, lo lắng, tim đập nhanh, run rẩy, mất ngủ và ợ nóng. Nếu bạn gặp những trường hợp này thì phải giảm ngay lượng trà hàng ngày.
● Giảm khả năng hấp thụ chất sắt: tannin có trong trà xanh làm giảm khả năng hấp thụ chất sắt. Thế nên bạn cần uống trà xanh ít nhất là 30 phút sau bữa ăn. Hoặc pha trà với chanh vì vitamin C làm tăng khả năng hấp thụ hấp thụ chất sắt.
● Đau bụng: tannin và caffeine có trong trà xanh có thể làm bụng của bạn khó chịu. Vì 2 thành phần này làm tăng độ acid trong ruột. Các triệu chứng có thể gặp là xót ruột, đau bụng và buồn nôn. Để tránh việc này thì không nên uống trà vào lúc bụng đói.
Mất nước: trà xanh là thức uống lợi tiểu. Thế nên chúng ta hay đi vệ sinh sau khi uống một lượng trà nhất định. Việc đi vệ sinh thường xuyên có thể gây ra tình trạng mất nước. Do vậy nên bạn nên uống thêm nước lọc. Cho dù là vừa mới uống đi chăng nữa.
Nếu bạn yêu thích trà xanh thì hãy nên dùng Trà xanh Sương Mai. Vì Sương Mai được lựa chọn từ vùng trà ngon của tỉnh Thái Nguyên là vùng đất được ví là ‘đệ nhất danh trà’ của Việt Nam. Các sản phẩm trà đến từ nơi đây đều có chất lượng hàng đầu Việt Nam.
Trà Sương Mai