Kinh tế phát triển, dân số tăng nhanh là những yếu tố áp lực cho ngành y, để giảm chi phí, ngành y phải gồng mình áp dụng hàng loạt biện pháp đổi mới và cải tiến. 5 dự báo dưới đây được xem là triển vọng cho ngành y năm 2015 và những năm sau vừa được hãng tư vấn y học Markwatch của Mỹ cập nhật.
Người bệnh sẽ giảm dần đến phòng mạch của bác sĩ
Xu hướng phòng khám nhỏ lẻ, trung tâm chăm sóc khẩn cấp mini, các loại thuốc OTC (không cần kê đơn) và các loại thiết bị y học cá nhân ngày càng phong phú nên người bệnh có thể tự làm các xét nghiệm và dùng thuốc tại gia. Ví dụ, đo đường huyết, kiểm tra huyết áp cho đến chẩn đoán bệnh viêm gan C, HIV, thậm chí cả ung thư tuyến tiền liệt hoặc ứng dụng công nghệ quét “mọi thứ”, từ cảm sốt đến bệnh Parkinson hay mổ xẻ. Xu hướng này đồng nghĩa với việc bác sĩ phải trực tiếp khám bệnh sẽ giảm đi. Công nghệ mang trên người sẽ đảm nhận việc cung cấp dữ liệu, người bệnh có thể thảo luận với bác sĩ trực tuyến để tự chăm sóc mà không cần phải đến phòng khám.
Dự kiến đến năm 2020, các công cụ chẩn đoán và xét nghiệm đơn giản sẽ trở thành thông lệ và phổ biến hơn. Ngành y sẽ cung cấp các thủ tục tự chẩn đoán nhằm giúp mọi người tự khám bệnh, vừa giảm chi phí lại giải quyết được tình trạng khủng hoảng nhân lực ngành y và trước mắt giảm tải cho các bệnh viện, nhất là ở các quốc gia đang phát triển.
Cuộc chiến giá thuốc, dịch vụ ngành y ngày càng sôi động
Các dịch vụ chăm sóc y tế và chẩn đoán tự chọn, cùng với sự minh bạch trong y khoa sẽ trở thành động cơ thúc đẩy thị trường chăm sóc sức khỏe sôi động hơn. Thông tin tin cậy về bệnh viện, bác sĩ sẽ được công khai trên các trang web kèm theo biểu chi phí, cho phép người tiêu dùng lựa chọn. Tất cả những tiêu chí này sẽ tạo ra một cuộc chiến mới về giá cả giữa các hãng cung ứng dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Ví dụ, một số bệnh viện lớn của Mỹ đã bắt đầu công bố mức giá dịch vụ, ví dụ như các phòng khám ở Công ty CVS Health Corp. là 0,78% và ở Walgreen Co. WGN là 1,95% hay tại Trung tâm Phẫu thuật Oklahoma cũng đã niêm yết chi tiết trọn gói giá từ khâu làm thủ tục, phí bác sĩ, phí tư vấn ban đầu và chăm sóc theo dõi biến chứng. Kết quả, các doanh nghiệp ngành y đã thu hút được bệnh nhân từ khắp mọi nơi trên đất nước. Mức chi phí này rẻ hơn so với các bệnh viện địa phương, sử dụng lao động sở tại, mọi người sẵn sàng bỏ tiền túi cho việc đi lại, ăn nghỉ lẫn chữa bệnh, chưa hết, người bệnh còn được hưởng các mức giảm giá, ưu đãi... Tóm lại, người được hưởng lợi chính là bệnh nhân trong khi đó chất lượng dịch vụ lại được cải thiện, tốt hơn, nhanh hơn so với trước đây.
Dự kiến đến năm 2020, bệnh nhân sẽ truy cập vào các trung tâm chuyên ngành có đẳng cấp còn các bệnh viện sẽ phải đầu tư, nâng cấp kể cả cơ sở hạ tầng lẫn nhân lực để có khả năng chữa được các loại bệnh nan y với mức hiệu quả hơn và giá cả cạnh tranh hơn.
Trọng tâm đến dữ liệu hành vi
Dữ liệu hành vi (behavioral data) là một trong những tiêu chí quan trọng trong khám và chữa bệnh nhưng lâu nay lại ít được quan tâm. Khi khám bệnh, bác sĩ thường hỏi về thói quen dùng rượu bia và thuốc lá, nhưng lại biết rất ít về thói quen mua sắm hoặc thói quen chọn và sử dụng dịch vụ. Tâm lý học và khoa học hành vi về người tiêu dùng là khía cạnh quan trọng được sử dụng để tạo ra sản phẩm, thương hiệu và các chiến dịch tiếp thị. Những nguyên tắc này nếu được khai thác tốt sẽ mang lại lợi ích rất lớn cho ngành y. Ví dụ, thói quen tiết kiệm, đặt báo và ngay cả danh sách thực phẩm ưa dùng... cũng có thể tiết lộ nhiều thông tin quan trọng, giúp bác sĩ áp dụng có hiệu quả trong việc điều trị và đưa ra những khuyến cáo hữu ích cho khách hàng của mình. Ngoài ra, các thông tin này còn rất hữu ích cho các hãng bảo hiểm y tế. Dữ liệu cá nhân kết hợp với các ưu đãi có thể giúp các cá nhân chủ động về tài chính lẫn sức khỏe và giảm gánh nặng chung cho quốc gia.
Dự báo đến năm 2020 sẽ có nhiều công cụ lẫn dịch vụ mới kết nối và phân tích các số liệu liên quan đến hành vi nhằm thúc đẩy ngành y phát triển, điều trị được nhiều loại bệnh hơn và giảm gánh nặng chi phí y tế cho toàn xã hội.
Xuất hiện các phương án chăm sóc sức khỏe theo cá thể
Dữ liệu hành vi, kỹ thuật sinh trắc học là hai trong số nhiều ý tưởng mới thúc đẩy các phương án chăm sóc cá nhân. Nhờ dữ liệu cá nhân và thông tin chính xác có sẵn, các bác sĩ có thể hiểu sâu hơn về tiền sử bệnh tật và đưa ra các hướng dẫn linh hoạt, đặc biệt, xem xét đến yếu tố di truyền và hành vi của các cá nhân để tạo ra phác đồ điều trị mang tính cá thể, hiệu quả hơn so với việc điều trị đại trà như hiện nay.
Triển vọng đến năm 2020 sẽ xuất hiện nhiều phương án chăm sóc sức khỏe cá nhân phong phú hơn, chẳng hạn như dược phẩm DNA được thiết kế sẵn. Do sức khỏe của từng cá nhân liên tục tiến hóa nên bản đồ di truyền, các loại dược phẩm cũng thay đổi theo, do vậy tương lai sẽ xuất hiện những phương pháp điều trị thiết kế riêng dựa trên đặc thù sinh học cụ thể của mỗi con người.
Giảm thiểu lãng phí dược phẩm
Chi phí y tế tăng cao dẫn đến tình trạng kê đơn và sử dụng thuốc cũng hạn chế hơn nhằm giảm thiểu chi phí cho khách hàng. Mặt tích cực của việc chi phí tăng là giúp người tiêu dùng thận trọng hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân. Nói cách khác, mua sắm thuốc lẫn các dịch vụ y tế có lựa chọn hơn, dần dần đưa vào chuẩn mực, giúp hệ thống chăm sóc sức khỏe hiệu quả hơn, ít lãng phí, nhất là dược phẩm, từ khâu kê đơn đến khâu tiêu dùng.
Dự kiến đến năm 2020, lợi ích của ngành dược phẩm đã được thiết kế lại. Người tiêu dùng sẽ thận trong khi mua sắm thuốc lẫn dịch vụ y tế để kiểm soát chi tiêu mà vẫn đảm bảo hiệu quả. Những người thụ động sẽ trở nên chủ động trong việc mua sắm dịch vụ, thuốc chữa bệnh, nhất là khi xu hướng chữa bệnh theo cá thể được hình thành và trở thành chuẩn mực.
(Theo DailyMail, 12/2014)
Khắc Nam
