Kháng insulin xảy ra khi các tế bào trong cơ thể không còn phản ứng hiệu quả với insulin, buộc tuyến tụy phải sản xuất nhiều hormone này hơn để giữ ổn định đường huyết. Tình trạng kéo dài khiến tuyến tụy quá tải, đường huyết tăng cao và dần dẫn đến tiểu đường.
Các chuyên gia Harvard nhấn mạnh, mỡ bụng là một trong những tín hiệu sớm cho thấy cơ thể đang trong giai đoạn tiền tiểu đường và tiềm ẩn nguy cơ tim mạch.
Dưới đây là 5 cảnh báo sớm bạn cần lưu ý:
1. Da sẫm màu, mịn như nhung ở cổ hoặc nách
Tình trạng này còn gọi là bệnh gai đen, khi da ở các nếp gấp trở nên dày hơn, sẫm màu và mềm như nhung. Theo Mayo Clinic, hầu hết những người có dấu hiệu này đều đã kháng insulin, vì vậy đây là một tín hiệu bề mặt dễ nhận biết.
Để cải thiện, Harvard khuyến nghị nên ăn chế độ giàu chất xơ, ít thực phẩm chế biến và duy trì cân bằng dinh dưỡng nhằm giảm mỡ bụng – yếu tố chính gây kháng insulin.
2. Mụn thịt nhỏ ở vùng nếp gấp da
Những mụn thịt mềm, vô hại ở cổ hoặc nách có thể là dấu hiệu đi kèm kháng insulin. Theo Mayo Clinic, khi mụn thịt xuất hiện cùng với vùng da sẫm màu, bác sĩ cần lưu ý đến nguy cơ rối loạn chuyển hóa.
Để giảm gánh nặng insulin, Harvard khuyến nghị nên cắt giảm đồ uống có đường, thay bằng nước lọc hoặc trà không đường.
Vòng eo ngày càng to là dấu hiệu điển hình của kháng insulin.
3. Vòng eo ngày càng to
Sự tích tụ mỡ bụng là dấu hiệu điển hình của kháng insulin. Đây là một trong những cảnh báo sớm trên con đường dẫn tới tiểu đường. Mayo Clinic cũng lưu ý, vòng eo lớn cùng huyết áp cao thường được bác sĩ xem là yếu tố nguy cơ chuyển hóa.
Để phòng ngừa, bạn nên có chế độ ăn giàu protein và chất xơ từ đậu, đậu lăng, trứng, đậu phụ và rau củ, giúp tạo cảm giác no và ổn định đường huyết.
4. Triglyceride tăng, HDL giảm
Một trong những mô hình xét nghiệm thường gặp ở người kháng insulin là triglyceride tăng kèm HDL (cholesterol "tốt") giảm, thường xuất hiện trước khi đường huyết tăng rõ rệt. Đây là dấu hiệu sớm, đi cùng với vòng eo lớn và huyết áp cao. Triglyceride trên 150 mg/dL và HDL thấp là cảnh báo cần lưu ý.
Để cải thiện, bạn nên bổ sung chất béo không bão hòa từ các loại hạt, hạt giống, dầu ô liu và hạn chế chất béo chuyển hóa cùng đồ ăn vặt tinh chế.
Triglyceride tăng kèm HDL (cholesterol "tốt") giảm, thường xuất hiện trước khi đường huyết tăng rõ rệt.
5. Đường huyết và chỉ số HbA1c tăng cao
Đường huyết lúc đói trên 100 mg/dL hoặc HbA1c trong khoảng 5,7 - 6,4% là dấu hiệu sớm của tiền tiểu đường, ngay cả khi cơ thể chưa có triệu chứng rõ ràng. WebMD và Mayo Clinic đều coi đây là ngưỡng cảnh báo, vì kháng insulin giai đoạn đầu rất dễ bị bỏ qua.
Để ổn định đường huyết, bạn nên tăng cường chất xơ vào bữa sáng, thêm rau vào mỗi bữa ăn và duy trì chế độ ăn cân bằng, đều đặn để ổn định đường huyết và insulin theo thời gian.
Mời bạn xem thêm video:
Bệnh nhân đái tháo đường có nên kiêng hoa quả ngọt hay không?
