Ở người cao tuổi, suy tim thường bắt nguồn từ các bệnh lý tim mạch mạn tính, song cũng có thể do quá trình lão hóa hoặc việc không được thăm khám, theo dõi tim mạch thường xuyên.
Nguyên nhân gây suy tim
Suy tim xuất phát từ việc tim bị tổn thương, biến dạng hoặc ảnh hưởng bởi các bệnh lý, rối loạn chuyển hóa. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:
- Tim suy yếu, buồng tim giãn nở, không bơm đủ máu đến các cơ quan.
- Tâm thất bị cứng, hạn chế cung cấp máu giữa các nhịp đập.
- Bệnh động mạch vành do chất béo tích tụ làm hẹp động mạch, giảm máu lưu thông, dễ gây nhồi máu cơ tim.
- Tăng huyết áp kéo dài khiến tim phải làm việc quá mức, dẫn đến cơ tim quá cứng hoặc quá yếu.
- Bệnh van tim làm tăng gánh nặng bơm máu, khiến tim suy yếu theo thời gian.
- Viêm cơ tim do virus, đặc biệt sau Covid-19.
- Khuyết tật tim bẩm sinh làm thay đổi cấu trúc tim.
- Rối loạn nhịp tim khiến tim đập quá nhanh hoặc quá chậm.
- Nguyên nhân khác: nhiễm trùng nặng, phản ứng dị ứng, thuyên tắc phổi…
5 biểu hiện cảnh báo suy tim
- Ho khan
Ho khan kéo dài không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu của suy tim. Người bệnh thường khó khạc đờm, ho nhiều hơn về đêm, khi nằm xuống, gây khàn tiếng, mất ngủ, mệt mỏi.
- Mệt mỏi
Người suy tim dễ mệt mỏi, nhanh kiệt sức dù chỉ vận động nhẹ. Tình trạng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt thường ngày.
- Khó thở
Đây là dấu hiệu sớm và phổ biến nhất. Người bệnh thấy tức ngực, hụt hơi khi nằm, cúi người, gắng sức, thậm chí khi nghỉ ngơi hoặc làm việc nhẹ như leo bậc thang, tắm giặt.
- Đau thắt ngực
Khi gắng sức, bệnh nhân có thể đau tức, nặng ngực trái hoặc cảm giác thắt nghẹn, chèn ép. Một số trường hợp thấy đau nhói như dao đâm.
- Phù nề
Suy tim làm giảm khả năng bơm máu, gây ứ đọng ở tĩnh mạch, dịch thoát ra mô kẽ dẫn đến sưng phù, thường gặp ở chân, mắt cá chân.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Suy tim xuất phát từ việc tim bị tổn thương, biến dạng hoặc ảnh hưởng bởi các bệnh lý, rối loạn chuyển hóa.
- Nặng ngực, ngất hoặc suy nhược nặng.
- Nhịp tim nhanh/không đều kèm khó thở, đau ngực.
- Khó thở đột ngột, ho ra đờm bọt trắng hoặc hồng.
- Tăng cân nhanh (2–3 kg chỉ trong vài ngày).
Nếu đã được chẩn đoán suy tim, bất kỳ triệu chứng nào đột ngột nặng hơn hay xuất hiện mới đều có thể báo hiệu bệnh tiến triển xấu hoặc không đáp ứng điều trị.
Phòng ngừa suy tim
Mục tiêu là kiểm soát các bệnh nền như bệnh mạch vành, tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì. Biện pháp phòng ngừa bao gồm:
- Không hút thuốc, hạn chế rượu bia.
- Kiểm soát huyết áp và đường huyết.
- Duy trì cân nặng hợp lý. Ăn uống lành mạnh, giảm muối.
- Tập luyện thể lực thường xuyên.
- Giữ tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng.
- Khám sức khỏe tim mạch định kỳ: 6 tháng/lần với người trên 40 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ (béo phì, ít vận động, hút thuốc, nghiện rượu, dùng thuốc ức chế miễn dịch).
- Khám tổng quát hằng năm để tầm soát và điều trị sớm các yếu tố nguy cơ.
