1. Thời tiết lạnh ảnh hưởng đến tim mạch như thế nào?
Khi thời tiết lạnh, nhiệt độ giảm, cơ thể phải điều chỉnh nhiều cơ chế sinh lý để duy trì thân nhiệt. Một trong những phản ứng đầu tiên là mạch máu co lại (co mạch) nhằm giảm mất nhiệt. Tuy nhiên, chính phản ứng bình thường này lại gây ra áp lực đáng kể lên hệ tim mạch.
Khi mạch máu co hẹp, huyết áp tăng, buộc tim phải hoạt động mạnh hơn để đẩy máu qua hệ mạch đang co thắt. Ở người khỏe mạnh, sự thay đổi này hiếm khi gây vấn đề, nhưng với những người có bệnh tim nền, đặc biệt là:
- Bệnh động mạch vành (CAD): Co mạch có thể làm giảm tưới máu cơ tim, gây ra các cơn thiếu máu cơ tim, dẫn đến đau thắt ngực hoặc thậm chí nhồi máu cơ tim.
- Suy tim: Thời tiết lạnh làm tăng hậu gánh, khiến tim phải bơm máu khó khăn hơn, làm các triệu chứng có thể bùng phát đột ngột, dẫn đến nhập viện hoặc nguy cơ tử vong.
Tóm lại, khi trời lạnh, mạch máu co lại, huyết áp tăng, tim phải làm việc nặng hơn. Với người mắc bệnh tim, đây là một môi trường dễ kích hoạt cơn đau tim hoặc làm bệnh trở nặng.

Thời tiết lạnh có thể gây gánh nặng lớn cho hệ tim mạch, đặc biệt ở người mắc bệnh động mạch vành.
2. Biện pháp phòng ngừa quan trọng cho người mắc bệnh tim trong thời tiết lạnh
Người bệnh tim cần chú ý hơn so với người bình thường khi thời tiết trở lạnh. Dưới đây là 5 biện pháp quan trọng giúp người bệnh tim bảo vệ sức khỏe khi trời lạnh:
2.1. Hạn chế tiếp xúc với lạnh
Người mắc bệnh tim nên giảm tối đa thời gian ra ngoài trời khi nhiệt độ thấp. Nếu buộc phải ra ngoài, hãy:
- Mặc nhiều lớp để giữ ấm tốt hơn.
- Đội mũ, đeo găng tay, đi tất và giày ấm.
- Che kín các vùng dễ mất nhiệt như đầu, cổ, bàn tay, bàn chân.
Việc giữ ấm đầy đủ không chỉ giúp duy trì thân nhiệt mà còn giúp giảm phản xạ co mạch quá mức, hạn chế nguy cơ tăng huyết áp và giảm tưới máu cơ tim.
2.2. Tránh gắng sức quá mức
Trời lạnh khiến ngay cả những hoạt động bình thường cũng trở nên nặng nề hơn. Chỉ đi bộ trong gió lạnh cũng buộc cơ thể phải tăng cường hoạt động, gây áp lực lên tim. Đây là lý do nhiều trường hợp cấp cứu tim mạch xảy ra trong mùa đông.
Tiếp xúc với tuyết rất nguy hiểm nhất đối với người bệnh tim, có thể gây ra: Đau thắt ngực, đau tim, suy tim cấp, thậm chí đột tử... Do đó, đối với người mắc bệnh tim mạch, không nên tiếp xúc với tuyết bởi nguy cơ biến cố rất cao cho người bệnh. Ngoài ra, các hoạt động khác như dọn dẹp ngoài trời, mang vác nặng, leo dốc khi trời lạnh… cũng có thể gây gánh nặng lên tim. Người bệnh tim nên lắng nghe cơ thể, tránh cố gắng quá mức.
2.3. Tránh để cơ thể quá nóng
Mặc ấm là cần thiết, nhưng mặc quá nhiều lớp khi hoạt động lại khiến cơ thể dễ bị quá nóng, dẫn đến: Mạch máu giãn quá nhanh, huyết áp giảm đột ngột, nguy cơ chóng mặt, choáng, rủi ro đặc biệt cao ở người mắc bệnh tim
Dấu hiệu cảnh báo quan trọng nhất của việc quá nóng khi trời lạnh là đổ mồ hôi. Nếu điều này xảy ra, người bệnh tim nên dừng ngay hoạt động và vào nhà nghỉ ngơi.
Việc giữ cân bằng giữa ấm – thoáng – không gắng sức là rất quan trọng trong mùa lạnh.
2.4. Tiêm phòng cúm để tránh biến chứng tim mạch
Mùa đông là thời điểm virus cúm hoạt động mạnh hơn do độ ẩm thấp và việc sử dụng hệ thống sưởi trong nhà. Cúm có thể gây nguy hiểm đáng kể cho người bị bệnh tim, làm tăng nguy cơ: Suy tim mất bù, cơn thiếu máu cơ tim, nhập viện, biến chứng nặng…
Tiêm phòng cúm là một biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả, giúp giảm nguy cơ các biến chứng nguy hiểm.
Nếu có dấu hiệu nghi ngờ cúm như sốt, ho, đau nhức người… người bệnh nên liên hệ bác sĩ trước khi tự dùng thuốc, đặc biệt là thuốc hạ sốt hoặc thuốc cảm vì có thể ảnh hưởng đến huyết áp hoặc tương tác thuốc tim mạch.

Tiêm phòng cúm là một biện pháp giúp giảm nguy cơ các biến chứng tim mạch.
2.5. Không uống rượu bia trước khi ra ngoài trời lạnh
Rượu bia làm giãn mạch máu dưới da, tạo cảm giác ấm giả nhưng thực tế lại khiến cơ thể mất nhiệt nhanh hơn từ các cơ quan quan trọng. Điều này rất nguy hiểm cho người bệnh tim. Rượu cũng có thể làm thay đổi huyết áp, gây rối loạn nhịp tim, làm giảm nhận biết các dấu hiệu cảnh báo của cơn thiếu máu cơ tim… Do đó, người bệnh tim tuyệt đối không nên uống rượu bia trước hoặc trong khi tiếp xúc với thời tiết lạnh.
Thời tiết lạnh khiến tim phải làm việc nhiều hơn và có thể kích hoạt các biến cố tim mạch ở người mắc bệnh động mạch vành, suy tim hoặc các bệnh lý tim mạch khác. Tuy nhiên, phần lớn nguy cơ có thể được phòng ngừa bằng những biện pháp đơn giản như giữ ấm đúng cách, tránh gắng sức, lắng nghe cơ thể, tiêm phòng cúm và tuyệt đối không dùng rượu bia trước khi ra ngoài trời lạnh.
Việc chủ động bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh không chỉ giúp giảm nguy cơ nhập viện mà còn góp phần duy trì chất lượng cuộc sống và sự an toàn cho người bệnh tim.
Mời bạn xem thêm video:
5 loại thực phẩm giúp tăng cường sức khỏe tim mạch I SKĐS
