Theo y học cổ truyền, trạng thái tinh thần của con người có liên quan mật thiết đến sự hoạt động và trạng thái hư thực của các tạng phủ nhất là hai tạng can và tâm. Nếu tinh thần luôn kích động hoặc hưng phần, bứt rứt, dễ giận dữ thường là thực chứng thuộc can; nếu tinh thần không yên biểu hiện hồi hộp khó ngủ hay quên, khó tập trung tư tưởng là hư chứng, do tâm huyết kém, thận không điều hòa. Vì vậy, phép chữa là sơ can lý khí, thanh can hỏa hoặc dưỡng tâm an thần. Sau đây là một số bài rượu thuốc bổ tâm an thần, bạn đọc có thể tham khảo áp dụng.
An thần định chí tửu: nhân sâm, viễn chí, phục thần, quy bản, đương quy, thạch xương bồ, tang phiêu tiêu, cam thảo mỗi vị 10g; rượu trắng 40 độ 1 lít. Các vị tán nhỏ, cho vào bình thủy tinh, đổ rượu vào ngâm (thỉnh thoảng lắc). Ngâm khoảng 1 tuần là dùng được. Chắt lấy rượu uống, ngày 2 lần, mỗi lần 1 ly nhỏ (15 - 20ml). Công dụng: trị chứng giảm trí nhớ, người mệt mỏi, tiểu dắt, tinh thần hoảng hốt không yên.
An thần đinh tâm tửu: bá tử nhân, viễn chí, toan táo nhân mỗi vị 16g; rượu trắng 40 độ 1 lít. Các vị tán giập, cho vào bình, đổ rượu vào ngâm trong 1 tuần, chắt lấy nước thuốc. Uống ngày 3 lần (sáng, trưa, tối) mỗi lần 15 - 20ml. Công dụng: trị mất ngủ, an thần, yên tâm.
Bổ dưỡng thần kinh tửu: đẳng sâm, đương quy, bạch truật (sao), hoàng kỳ mỗi vị 15g; viễn chí, long nhãn, đại táo (bỏ hạt) mỗi vị 10g; táo nhân (sao đen), bạch thược, bạch linh mỗi vị 12g; thục địa (sao khô) 20g; mộc hương, cam thảo chích mỗi vị 4g; ngũ vị tử 2g; rượu trắng 40 độ 2 lít. Các vị chế biến sạch, cho vào bình, đổ rượu ngâm trong 7 - 10 ngày là được. Chắt lấy rượu thuốc. Uống ngày 2 lần vào bữa ăn, mỗi lần 15 - 20ml. Công dụng: trị suy nhược thần kinh, tinh thần mệt mỏi, da xanh, miệng khô, người gầy, mi mắt thâm quầng, tiếng nói nhỏ, hơi thở yếu, đầu đau ê ẩm, hoa mắt chóng mặt, ngủ ít, ăn ít, chậm tiêu, ợ hơi, đại tiện loãng.
Bổ tâm an thần tửu: bá tử nhân, kỷ tử, huyền sâm, phục thần, mạch môn, đương quy, thục địa mỗi vị 12g; thạch xương bồ, cam thảo mỗi vị 8g; rượu trắng 40 độ 1 lít. Các vị chế biến sạch, cho vào bình đổ rượu ngâm khoảng 1 tuần, chắt lấy rượu thuốc. Uống ngày 2 lần (sáng, chiều) mỗi lần 15 - 20ml. Công dụng: trị suy nhược thần kinh, mất ngủ, giảm sút trí nhớ, tinh thần hoảng hốt, tim hồi hộp.
Ngũ long tửu: táo nhân (sao đen), quyết minh tử (sao vàng), cam thảo chích mỗi vị 10g; tâm sen (sao thơm), bạch thược (sao) mỗi vị 20g; rượu trắng 40 độ 1 lít. Các vị chế biến sạch, cho vào bình, đổ rượu ngâm trong 1 tuần. Chắt lấy nước thuốc, uống ngày 2 lần, mỗi lần 10 - 15ml). Công dụng: trị thần kinh suy nhược, đau đầu mất ngủ, táo bón, ruột nóng.
Lương y: Thái Hòe
