Nhiều người bị áp xe gan do nhiễm ký sinh trùng
Thời gian gần đây, Khoa Virus - Ký sinh trùng, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận và điều trị nhiều bệnh nhân mắc áp xe gan do nhiễm ký sinh trùng.
Bệnh nhân H.N.Q. 20 tuổi, nhập viện với triệu chứng đau bụng âm ỉ kéo dài ở vùng hạ sườn phải. Qua khai thác tiền sử, bệnh nhân có sức khỏe ổn định, thỉnh thoảng có ăn rau sống nhưng không ăn gỏi cá. Đặc biệt, bệnh nhân không có thói quen tẩy giun sán định kỳ, điều này có thể là yếu tố nguy cơ dẫn đến tình trạng bệnh lý hiện tại.
Khi nhập viện, bệnh nhân không có biểu hiện sốt, nhưng kết quả siêu âm gan cho thấy có nhiều khối áp xe rải rác, trong đó khối áp xe lớn nhất có kích thước lên đến 30mm. Xét nghiệm máu cho thấy số lượng bạch cầu tăng cao, đặc biệt là bạch cầu ưa axít.
Bác sĩ nghi ngờ nguyên nhân gây bệnh là do nhiễm ký sinh trùng và tiến hành xét nghiệm huyết thanh chẩn đoán để tìm kháng thể kháng giun sán. Kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân dương tính với ba loại ký sinh trùng, bao gồm sán lá gan lớn (Fasciola hepatica), sán dây chó (Toxocara canis) và giun lươn (Strongyloides stercoralis). Dựa trên kết quả này, bệnh nhân được chẩn đoán bệnh áp xe gan do nhiễm ký sinh trùng và được chỉ định phác đồ điều trị đặc hiệu theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Một bệnh nhân khác là N.V.T. (nam, 54 tuổi, Hà Nội), nhập viện với triệu chứng đau bụng âm ỉ ở vùng hạ sườn phải. Khi khai thác tiền sử, bệnh nhân cho biết thỉnh thoảng có ăn gỏi sống. Sau khi thăm khám và siêu âm gan, bác sĩ phát hiện nhiều ổ áp xe gan rải rác, trong đó ổ lớn nhất có kích thước 38 x 26 mm.
Kết quả xét nghiệm huyết thanh cho thấy bệnh nhân dương tính với sán lá gan lớn và giun đũa chó mèo (Toxocara spp). Xét nghiệm bạch cầu cho thấy mức độ bạch cầu ưa axít của bệnh nhân tăng nhẹ. Bệnh nhân được chẩn đoán áp xe gan do nhiễm ký sinh trùng và đã được chỉ định phác đồ điều trị phù hợp. Sau một thời gian điều trị, tình trạng của bệnh nhân đã ổn định và các triệu chứng lâm sàng đã giảm hẳn.
Biểu hiện của áp xe gan
Không nên ăn các món gỏi sống.
Áp xe gan là một bệnh nguy hiểm bởi các triệu chứng của bệnh thường không xuất hiện ngay nhưng khi xuất hiện sẽ diễn ra ồ ạt với các biểu hiện rất nặng, nếu không phát hiện và xử trí kịp thời thì sẽ dẫn đến tử vong nhanh chóng. Những triệu chứng nguy hiểm của bệnh bao gồm:
- Sốt cao rét run: sốt có thể lên đến 39 – 40 độ C trong giai đoạn cấp tính nhưng sau đó có thể sốt nhẹ và kéo dài nhiều ngày, kèm theo sốt là đau bụng.
- Đau tức vùng gan: đau chủ yếu ở vùng dưới sườn bên phải, nếu ổ áp-xe to cấp tính thì đau có thể lan rộng cả thượng vị hoặc khắp bụng.
- Gan to đau: Do gan bị sưng to nên làm người bệnh có cảm giác căng, tức, nặng ở vùng dưới sườn bên phải. Cũng do gan to ra đẩy cơ hoành lên cao nên bệnh nhân cũng có hiện tượng khó thở.
- Đau khi ấn kẽ sườn: khi sờ, nắn vào vùng gan (ở kẽ liên sườn 11-12) bệnh nhân thấy đau tăng lên.
Thông thường, bệnh nhân áp xe gan nếu phát hiện sớm sẽ được chọc hút mủ, nằm viện trong khoảng 7 - 15 ngày, dùng thuốc kháng sinh để chống tái phát. Tuy nhiên, có những bệnh nhân lâm vào tình trạng nguy kịch do triệu chứng không điển hình. Trong trường hợp này ổ áp xe có thể vỡ ra gây nhiễm khuẩn huyết nghiêm trọng hoặc vỡ ra rồi chảy vào màng phổi hoặc phổi, màng tim hoặc gây viêm phúc mạc (viêm màng bụng) cực kỳ nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.
Lời khuyên bác sĩ
Áp xe ở gan do nhiễm trùng gây ra, vì thế để phòng bệnh áp xe gan, bác sĩ khuyến cáo người dân cần chú ý thực hiện ăn chín uống sôi, không ăn các loại thức ăn sống như nem, gỏi, tiết canh..., không ăn rau sống chưa được rửa sạch. Không uống nước chưa được đun sôi như nước lã ở ao, hồ, suối... Thường xuyên rửa sạch tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
Người dân khi có các dấu hiệu nghi ngờ áp xe gan cần đến ngay cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị hiện đại, bác sĩ có chuyên môn cao để được phát hiện, xử trí, điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm xảy ra.
