1. Vì sao an toàn thực phẩm lại đặc biệt quan trọng trong thai kỳ?
Vấn đề an toàn thực phẩm trong thai kỳ đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ mang thai vì nguy cơ bị ngộ độc hoặc nhiễm trùng từ thực phẩm có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả mẹ và thai nhi.
Trong thai kỳ, hệ thống miễn dịch của người mẹ bị suy giảm nhẹ. Điều này khiến mẹ bầu dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng hơn. Các thực phẩm không an toàn luôn tiềm ẩn nguy cơ cao chứa vi khuẩn như: Listeria, Campylobacter, Salmonella, Ecoli… có thể gây ngộ độc nặng cho phụ nữ mang thai.
Ngộ độc thực phẩm khi mang thai có thể ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe của mẹ và gây nhiều rủi ro cho em bé như sảy thai, tăng trưởng chậm, tổn thương hệ thần kinh thai nhi, thai chết lưu hoặc sinh non...
Một số vi khuẩn và ký sinh trùng có hại có khả năng đi qua nhau thai và lây nhiễm sang em bé ngay cả khi người mẹ chỉ có các triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng rõ ràng.
Ngộ độc thực phẩm khi mang thai thường rất nghiêm trọng.
2. Các vi khuẩn và ký sinh trùng là mối đe dọa đối với phụ nữ mang thai
Listeria monocytogenes: Thường có trong thịt nguội, xúc xích chưa nấu chín, sữa/phô mai chưa tiệt trùng, rau mầm sống...
Toxoplasma gondii: Có trong thịt sống/tái, rau củ không rửa sạch, đất cát...
Salmonella: Có trong trứng sống/lòng đào, thịt gia cầm sống/tái...
Thủy ngân: Có trong cá biển lớn (cá kiếm, cá kình, cá thu lớn, cá ngừ lớn…). Những loại cá này thường có chứa hàm lượng thủy ngân cao. Thủy ngân là một chất gây ô nhiễm nguy hiểm ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Ngộ độc thủy ngân có thể gây tổn thương hệ thần kinh trung ương và não bộ của thai nhi.
Nghiên cứu cho thấy, tiếp xúc với hàm lượng thủy ngân cao có thể gây độc cho hệ thần kinh, phổi và thận. Thủy ngân đặc biệt nguy hiểm đối với người mang thai vì nó có thể đi qua nhau thai, một lượng nhỏ cũng có thể đi qua sữa mẹ sau khi sinh. Điều này dễ gây tổn thương não và ảnh hưởng đến thính giác và thị giác của em bé.
3. Một số món ăn mẹ bầu nên tránh tuyệt đối trong thai kỳ
Theo BSCKII. Phạm Hải Đăng, Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội, vì dinh dưỡng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe bà mẹ và sự phát triển của em bé nên có một số thực phẩm mẹ bầu nên tránh tuyệt đối để bảo vệ sức khỏe cả hai mẹ con bao gồm:
Rau củ chưa rửa sạch
Có thể chứa vi khuẩn, ký sinh trùng (như toxoplasma) gây tiêu chảy ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và thai nhi.
Nội tạng động vật
Chứa nhiều cholesterol và vitamin A liều cao có nguy cơ gây dị tật bẩm sinh nếu ăn nhiều.
Các món tái, sống dễ gây ngộ độc hoặc nhiễm khuẩn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mẹ và bé.
Đồ ăn sống, tái hoặc chưa chín kỹ
Các món tái, sống như: hải sản sống, thịt tái, trứng lòng đào… dễ gây ngộ độc hoặc nhiễm khuẩn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mẹ và bé. Các tác nhân như Listeria, Salmonella, E.coli và Toxoplasma có khả năng đi qua nhau thai gây sảy thai, sinh non, nhiễm trùng máu, viêm màng não, tổn thương não vĩnh viễn hoặc mù lòa ở thai nhi.
Rượu, bia
Rượu đi thẳng vào máu và qua nhau thai làm gián đoạn sự phát triển của tế bào thai nhi, đặc biệt là tế bào não. Chỉ một lượng nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến não bộ, gây dị tật bẩm sinh hoặc hội chứng ngộ độc rượu ở thai nhi. Hội chứng thai nhi do rượu dẫn đến những khiếm khuyết về mặt trí tuệ và thể chất ở thai nhi.
Lời khuyên của bác sĩ
Để thai kỳ luôn khỏe mạnh và phòng tránh được những rủi ro từ thực phẩm, BS. Phạm Hải Đăng khuyên các mẹ bầu cần đặc biệt lưu ý đến chế độ ăn uống của mình. Hãy chọn thực phẩm tươi và an toàn, rửa sạch, nấu chín kỹ, uống sôi, vệ sinh tuyệt đối khi chế biến thực phẩm, không ăn thức ăn đường phố không rõ nguồn gốc, nói “không” với rượu bia và các chất kích thích, không hút thuốc lá và tránh khói thuốc lá... Nếu xuất hiện các triệu chứng ngộ độc thực phẩm (buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng, sốt...) cần liên hệ ngay với bác sĩ sản khoa để được tư vấn xử trí kịp thời và đúng cách.
