Cholesterol cao (tăng mỡ máu) có thể gây ra sự tích tụ chất béo (mảng bám) trong thành động mạch, gây xơ vữa động mạch. Nếu không được điều trị sẽ làm tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ và các vấn đề sức khỏe liên quan khác. Do đó, việc giảm cholesterol cao rất quan trọng.
Statin là nhóm thuốc chính kê đơn cho những trường hợp tăng mỡ máu không điều chỉnh được bằng chế độ ăn uống, tập luyện. Tuy nhiên, một số người có thể gặp tác dụng phụ của thuốc và cần dùng một loại thuốc hạ cholesterol thay thế statin, để giúp đưa mức cholesterol xuống mức khỏe mạnh.
Statin là nhóm thuốc chính được kê đơn giúp giảm mỡ máu, nhưng một số người gặp tác dụng phụ của thuốc.
Dưới đây là một số thuốc hạ mỡ máu bác sĩ có thể kê đơn thay thế hoặc bổ sung cho statin:
1. Ezetimib
Ezetimib có tác dụng ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol từ thức ăn trong dạ dày vào máu, khiến gan phải sử dụng nhiều cholesterol hơn từ máu để tạo ra mật, một chất thiết yếu cho quá trình tiêu hóa. Điều này, làm giảm mức cholesterol trong máu hơn nữa. Thuốc có dạng viên uống 1 lần/ngày.
Theo Viện Y tế và Điều trị Quốc gia Anh (NICE), bác sĩ có thể kê đơn ezetimib cho những người không thể dùng statin do tác dụng phụ, hoặc kê đơn cùng với statin cho những người cần thêm trợ giúp để giảm mức cholesterol.
Tuy nhiên, thuốc không hiệu quả bằng hầu hết các loại statin dùng riêng lẻ. Ezetimib làm giảm cholesterol LDL 'xấu' từ 15% – 22% khi dùng riêng lẻ, nhưng khi dùng với statin sẽ làm giảm từ 21% - 27%.
Các tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm đau dạ dày, tiêu chảy, đầy hơi và mệt mỏi.
2. Acid bempedoic
Thuốc được uống hàng ngày dưới dạng viên riêng lẻ hoặc dạng viên kết hợp với ezetimib. Giống như statin, acid bempedoic làm giảm sản xuất cholesterol ở gan, từ đó làm giảm mức cholesterol trong máu. Tuy nhiên, acid bempedoic khác với statin ở chỗ chỉ có tác dụng ở gan, do đó ít có nguy cơ gây ra tác dụng phụ đau cơ như statin.
Acid bempedoic cũng không hiệu quả bằng statin, chỉ làm giảm cholesterol LDL 'xấu' từ 17 – 28%. Khi dùng cùng với ezetimib, mang lại hiệu quả cao hơn tới 28% mức cholesterol. Vì lý do này, NICE cho biết thuốc chỉ nên được kê đơn cùng với ezetimib – dành cho những người không thể dùng statin do tác dụng phụ hoặc khi ezetimib không đủ khả năng làm giảm cholesterol.
Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm thiếu hồng cầu (thiếu máu); bệnh gout; tăng nồng độ acid uric trong máu; đau ở tay, chân và cánh tay.
Một số loại thuốc hạ cholesterol có thể thay thế cho những người không dùng được statin.
3. Chất ức chế PCSK9
Các nghiên cứu cho thấy, chất ức chế PCSK9 có thể làm giảm cholesterol LDL 'xấu' tới 60%. Ở những người mắc bệnh tim và tuần hoàn, thuốc cũng làm giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim hoặc đau tim hay đột quỵ tới 20%.
NICE khuyến cáo, chỉ sử dụng chất ức chế PCSK9 cho những người đã từng bị đau tim hoặc đột quỵ, khi liều statin tối đa không làm giảm cholesterol xuống mức mong muốn. Những người mắc bệnh di truyền (hay tăng cholesterol máu gia đình), có thể dẫn đến mức cholesterol rất cao, cũng đủ điều kiện nhận đơn thuốc này.
Thuốc được tiêm dưới da mỗi 2 đến 4 tuần. Các tác dụng phụ được báo cáo bao gồm các triệu chứng giống như cúm hoặc đau nhức xung quanh vị trí tiêm.
4. Inclisiran
Inclisiran được sử dụng để hạ thấp mức LDL-C (cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp), cùng với chế độ ăn kiêng và liệu pháp statin ở người lớn bị cholesterol cao do nguyên nhân di truyền (tăng lipid máu nguyên phát).
Inclisiran hoạt động bằng cách hạn chế sản xuất PCSK9, từ đó tăng cường khả năng loại bỏ cholesterol có hại (LDL) ra khỏi máu của gan. Khi kết hợp với liệu pháp statin, các thử nghiệm lâm sàng cho thấy inclisiran rất hiệu quả trong việc kiểm soát cholesterol cao.
Đây là thuốc tiêm dưới da. Sau liều đầu tiên, tiêm thêm một mũi nữa sau 3 tháng và sau đó bạn chỉ cần tiêm 2 lần/năm. Tuy nhiên, theo hướng dẫn của NICE, thuốc này chỉ nên kê đơn cho những người đã từng bị đau tim hoặc đột quỵ, khi statin không làm giảm đủ lượng cholesterol của họ.
Các tác dụng phụ được báo cáo bao gồm đau, đỏ hoặc phát ban tại chỗ tiêm.
Theo NICE, bên cạnh việc dùng thuốc điều trị mỡ máu cần thay đổi lối sống, như ăn uống lành mạnh hơn, giảm lượng chất béo bão hòa và tập thể dục thường xuyên, để giúp giảm cholesterol.
Mời xem thêm video được quan tâm:
5 thói quen xấu dễ tăng mỡ máu | SKĐS
