Gia vị thường bao gồm các loại như hạt khô, rễ, vỏ cây, rau hoặc trái cây làm tăng thêm hương vị, mùi thơm và hương vị cho công thức nấu ăn. Sử dụng gia vị không chỉ để tạo hương vị mà còn dùng làm chất tạo màu và chất bảo quản cho thực phẩm.
Một số loại gia vị nhỏ bé nhưng có tác dụng tốt với sức khỏe mọi người, trong đó có mẹ bầu. Tuy nhiên, quá trình mang thai cần phải thận trọng với ăn uống, do đó chỉ sử dụng các loại gia vị như nghệ, gừng, tiêu... trong chừng mực để có lợi cho sức khỏe, không nên lạm dụng. Tham khảo tác dụng của một số loại gia vị với mẹ bầu và thai nhi:
1. Nghệ
Nghệ là một loại gia vị được con người sử dụng từ hàng ngàn năm nay vì cả hương vị lẫn dược tính. Rễ củ nghệ có tác dụng chống viêm và rất giàu chất chống oxy hóa. Nghệ tươi hoặc nghệ khô có thể an toàn khi phụ nữ mang thai tiêu thụ với lượng nhỏ.
Do nghệ có chứa một chất gọi là curcumin, là chất giải độc tự nhiên giúp bảo vệ gan khỏi tác hại của rượu, hóa chất và một số dược phẩm. Giới hạn an toàn sử dụng nghệ cho mẹ bầu là 8g mỗi ngày. Nghệ đã được sử dụng như một liệu pháp thay thế để điều trị:
Giảm chứng ợ nóng và các bệnh tiêu hóa khác: Với tác dụng chống viêm, nghệ có thể giúp giảm bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Bà bầu ăn nghệ để giảm ợ nóng cần lưu ý về liều lượng để tăng hiệu quả của củ nghệ và đảm bảo an toàn khi mang thai.
Làm dịu nướu chảy máu: Giữa tháng thứ 2 và thứ 8 của thai kỳ, progesterone dê khiến mẹ bầu dễ bị viêm nướu khi mang thai. Nước súc miệng nghệ cũng có hiệu quả tương đương với thuốc kháng khuẩn trong việc ngăn ngừa mảng bám và viêm nướu.
Ngăn ngừa tiền sản giật: Tiền sản giật là tình trạng chỉ xảy ra trong thai kỳ – thường là sau tuần thứ 20. Nó xảy ra khi huyết áp rất cao và có protein trong nước tiểu hoặc các vấn đề về thận hoặc gan. Hợp chất curcumin – hợp chất chính trong củ nghệ – có thể làm giảm các dấu hiệu viêm ở phụ nữ mang thai và giúp ngăn ngừa tiền sản giật.
Thúc đẩy sự phát triển não của thai nhi: Mức độ viêm cơ thể mẹ có thể ảnh hưởng đến não bé và sự phát triển thần kinh của bé. Những em bé của các bà mẹ có mức độ viêm cao trong thai kỳ có nguy cơ mắc các rối loạn phát triển thần kinh, như rối loạn phổ tự kỷ và rối loạn tăng động giảm chú ý. Ăn nghệ có thể làm giảm viêm trong quá trình mang thai, giúp tăng sức mạnh cho não của bé.
Tăng sức đề kháng: Nghệ có khả năng chống oxy hóa khá cao, do đó khi mẹ bầu ăn nghệ có thể tăng cường hệ thống miễn dịch.
Chống nhiễm trùng: Nghệ còn có tác dụng sát khuẩn giúp mẹ bầu hạn chế được tình trạng nhiễm khuẩn, duy trì sức khỏe tốt khi mang thai.
Giảm ho và cảm lạnh: Nghệ có tính sát trùng giúp mẹ bầu có thể giảm đau họng và ho.
Giảm táo bón: Táo bón và trĩ là tình trạng rất phổ biến ở các mẹ bầu. Khi mắc hai tình trạng này, mẹ bầu có thể sử dụng nghệ là một lựa chọn tốt giảm bớt khó chịu. Nhưng mẹ bầu cần lưu ý, không nên lạm dụng nghệ mà nên ăn chế độ đủ chất xơ, uống nhiều nước và vận động ở mức vừa phải để giúp hệ tiêu hóa làm việc tốt hơn.
Duy trì mức cholesterol trong máu: Khi mang thai, lượng cholesterol trong máu cao có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng trong thai kỳ. Nếu mẹ bầu ăn nghệ hoặc uống nước bột nghệ thì có thể giúp kiểm soát tốt lượng cholesterol trong máu.
Giảm sưng phù: Nghệ giúp giảm tình trạng sưng phù khi các mẹ bầu ở giai đoạn gần cuối thai kỳ.
Lưu ý, phụ nữ mang thai nên tránh dùng một lượng lớn nghệ. Điều này bao gồm các viên nang hoặc chất bổ sung có chứa nghệ hoặc chất curcumin, là thành phần hoạt chất chính của nó. Bột nghệ dùng trong nấu ăn chứa lượng chất curcumin thấp hơn so với các chất bổ sung.
Uống một lượng lớn chất curcumin khi mang thai có thể làm thay đổi nồng độ hormone estrogen trong cơ thể, có thể gây co bóp tử cung hoặc chảy máu. Những tác động này có thể đủ để gây sảy thai hoặc chuyển dạ sớm.
2. Gừng
Gừng là một loại thực phẩm có chứa nhiều chất dinh dưỡng và các hợp chất thực vật quan trọng được chứng minh là có tác dụng làm giảm các triệu chứng buồn nôn hoặc nôn mửa. Do đó, nhiều phụ nữ mang thai đã sử dụng gừng như một phương thuốc giúp cải thiện các tình trạng khó chịu do chứng ốm nghén gây ra.
Là một phương pháp điều trị tại nhà hiệu quả để điều trị ốm nghén, buồn nôn và nôn khi mang thai. Phụ nữ bị ốm nghén có thể dùng liều 1g gừng mỗi ngày trong 4 ngày liên tiếp để giảm đau. Gừng chứa hai loại hợp chất quan trọng: gingerols và shogaols. Chúng được biết đến với khả năng tác động lên các thụ thể trong hệ tiêu hoá, thúc đẩy quá trình làm rỗng dạ dày diễn ra nhanh chóng hơn. Điều này giúp làm giảm cảm giác buồn nôn và nôn mửa một cách hiệu quả. Đáng chú ý, gừng sống thường chứa một lượng lớn gingerols, trong khi shogaols thường tập trung nhiều hơn trong gừng khô.
Không chỉ ăn gừng, phụ nữ mang thai cũng có thể thưởng thức trà gừng được làm từ gừng tươi hoặc khô. Trà gừng này cũng chứa các hợp chất có tác dụng chống buồn nôn và thích hợp để giảm bớt triệu chứng ốm nghén trong thai kỳ.
Ngoài việc giảm triệu chứng ốm nghén, gừng cũng đã được công nhận là có khả năng giúp giảm đau do co thắt tử cung, một vấn đề thường gặp trong ba tháng đầu tiên của thai kỳ.
Các nghiên cứu được thực hiện trước đây đã chỉ ra rằng gừng giúp điều trị chứng ốm nghén ở phụ nữ nhưng điều không nên lạm dụng.
3. Tiêu đen
Nhiều người cho rằng ăn hạt tiêu sẽ bị nóng trong người, làm cơ thể mất nước, gây táo bón cho bà bầu trong thai kỳ. Tuy nhiên đây chỉ là những tác hại khi bà bầu ăn quá nhiều hạt tiêu. Nếu ăn hạt tiêu một lượng vừa phải sẽ không gây hại cho bà bầu mà ngược lại còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Hạt tiêu đen là nguồn cung cấp crom cần thiết cho phụ nữ mang thai. Nồng độ crom thấp có thể làm tăng lượng đường trong máu và cholesterol, dẫn đến bệnh đái tháo đường hoặc bệnh tim. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng đối với những phụ nữ mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ nếu áp dụng chế độ ăn crom thường xuyên có thể giúp giảm bớt bệnh này. Mức khuyến nghị là 30mcg mỗi ngày và hạn chế sử dụng quá mức.
Hỗ trợ tiêu hóa: Mẹ bầu ăn hạt tiêu ở một lượng vừa phải sẽ giúp hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn. Ngăn ngừa những triệu chứng khó chịu do rối loạn tiêu hoá gây nên.
Giảm ho và cảm lạnh: Hạt tiêu đen có công dụng làm thông thoáng đường hô hấp, giúp làm loãng đờm, dãi. Nhờ vào đó giảm tình trạng xung huyết, cải thiện hiệu quả các triệu chứng ho và cảm lạnh. Hạt tiêu cũng có thành phần chống lại nhiễm trùng, hỗ trợ mẹ bầu vượt qua đợt cảm lạnh một cách nhanh chóng.
Giảm nguy cơ dị tật thai nhi: Theo khuyến cáo, bà bầu cần được bổ sung 600mg folate mỗi ngày, nhất là trong ba tháng đầu thai kỳ và hạt tiêu có chứa một lượng folate rất phù hợp cho bà bầu, nhằm tăng cường bổ sung loại dưỡng chất này.
4. Hẹ tốt cho mẹ bầu
Hẹ tươi là nguồn cung cấp folate tự nhiên và phong phú. Mẹ bầu cần acid folic để thai nhi phát triển trí não, phân chia tế bào và tổng hợp DNA. Lượng folate đủ trong chế độ ăn uống của mẹ bầu có thể ngăn ngừa dị tật ống thần kinh cho thai nhi. Nên tiêu thụ các thực phẩm giàu folate cùng với thực phẩm giàu vitamin C.
Giá trị dinh dưỡng trong rau hẹ cũng khá dồi dào và phong phú. Thêm vào đó, ăn hẹ còn hỗ trợ phòng tránh đái tháo đường thai kỳ, thiếu sắt và táo bón.
Hỗ trợ sự phát triển của thai nhi: Hàm lượng vitamin B9 hay acid folic trong lá hẹ đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất tế bào máu và hỗ trợ ống thần kinh phát triển tốt. Trong trường hợp bị thiếu acid folic, thai phụ dễ bị tiền sản giật, thiếu máu hồng cầu, xuất huyết…. gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của hai mẹ con. Thai nhi có thể bị suy dinh dưỡng, sảy thai, sinh non, trẻ sơ sinh nhẹ cân, dị tật ống thần kinh… Vì thế, mẹ cần bổ sung đầy đủ acid folic trong thai kỳ thông qua thực phẩm bổ dưỡng, chẳng hạn như lá hẹ.
Hỗ trợ hệ miễn dịch: Rau hẹ có chất có tác dụng tốt trong việc diệt khuẩn, kháng viêm, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Phụ nữ mang thai ăn hẹ giúp nâng cao hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể tránh khỏi nhiều tác nhân gây bệnh nguy hiểm.
Phòng ngừa tình trạng bị thiếu máu thai kỳ: Ở ba tháng đầu mang thai, mẹ bầu cần có lượng máu nhiều hơn so với người bình thường để nuôi dưỡng thai nhi. Ăn rau hẹ sẽ giúp cơ thể được bổ sung nguồn vitamin C và khoáng chất sắt với tác dụng thúc đẩy hồng cầu gia tăng sản xuất nồng độ hemoglobin, tạo nên tế bào máu cho cơ thể.
Giúp xương chắc khỏe: Cơ thể rất cần canxi để đảm bảo xương và răng chắc khỏe. Ăn rau hẹ cung cấp cho cơ thể một lượng canxi tự nhiên. Đây là khoáng chất hỗ trợ duy trì các hoạt động của cơ bắp, duy trì chức năng tế bào, kích thích máu lưu thông.
Phòng chống táo bón thai kỳ: Hàm lượng chất xơ khá cao trong hẹ giúp cho quá trình tiêu hóa được dễ dàng hơn.
Bảo vệ hệ tim mạch: Rau hẹ giàu chất xơ giúp giảm lượng cholesterol trong máu bằng việc thúc đẩy muối mật đi qua đường tiêu hóa nhanh hơn, từ đó lấy bớt đi cholesterol máu. Điều này sẽ hỗ trợ bảo vệ cơ thể không mắc bệnh lý liên quan đến tim mạch như mạch vành, mỡ máu, xơ vữa động mạch…
Hẹ rất an toàn và giúp thai phụ có một hành trình mang thai khỏe mạnh, không lo mắc một số căn bệnh không mong muốn xảy ra. Mặc dù rau hẹ rất tốt nhưng không được lạm dụng. Thai phụ chỉ nên ăn với liều lượng vừa phải, tránh ăn quá nhiều để không gặp tác dụng phụ.
Xem thêm video đang được quan tâm:
5 cách phòng ngừa đái tháo đường thai kỳ.