Y học đang đứng trước những cuộc cách mạng có khả năng biến đổi và cải thiện đáng kể trong dự phòng, điều trị các chứng bệnh nan y giúp con người khỏe mạnh và trường thọ hơn. Một số công nghệ mới nổi như robot phẫu thuật, giải mã gene người và liệu pháp miễn dịch... sẽ định hình tương lai của y học trong 2 thập kỷ tới.
Robot phẫu thuật
Phẫu thuật robot đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi và phát triển mạnh mẽ theo nhiều hướng khác nhau. Tất cả các loại bệnh trước đây có thể ứng dụng phẫu thuật nội soi thì ngày nay, phẫu thuật robot đều có thể thực hiện như phẫu thuật tai mũi họng, phẫu thuật thần kinh, phẫu thuật phụ khoa, phẫu thuật tiêu hóa - gan mật... trên bệnh nhân là người lớn và cả trẻ em. Bên cạnh đó, phẫu thuật thần kinh sọ não là lĩnh vực mà phẫu thuật robot thể hiện rõ rệt tính ưu việt trong việc vượt qua giới hạn sự khéo léo của bàn tay con người cũng như khả năng thao tác trong tầm nhìn vi thể.
Một nghiên cứu ghi nhận tỷ lệ sống 5 năm sau phẫu thuật triệt để u thần kinh đệm là 40%, trong khi tỷ lệ này là 22% đối với các trường hợp chỉ phẫu thuật loại bỏ 95% u. Hơn nữa, so với phương pháp mổ mở truyền thống, phẫu thuật robot được chứng minh là giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng do vết mổ nhỏ, sẹo mổ thẩm mỹ, ít đau, ít chảy máu và ít biến chứng nhiễm trùng. Qua đó cho thấy được tầm quan trọng của phẫu thuật robot trong việc vượt qua các giới hạn của con người để nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân.
Phẫu thuật robot đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi và phát triển mạnh mẽ.
Liệu pháp miễn dịch
Cuộc chiến với những khối u ác tính của các nhà khoa học hàng đầu đến từ các nền y học tiên tiến trên thế giới đã có những bước ngoặt mới quan trọng khi lần đầu tiên nghiên cứu về liệu pháp điều trị ung thư giành giải Nobel về sinh lý học và y khoa. Đó là nghiên cứu của TS. James Allison thuộc Đại học Texas (Mỹ) và TS. Tasuku Honjo thuộc Đại học Kyoto (Nhật) vì đã có những khám phá về liệu pháp chữa trị ung thư bằng cách ức chế các miễn dịch tiêu cực. Những can thiệp y tế vào gốc từ các tế bào trong thập niên trở lại đây đã có nhiều tiến bộ vượt bậc. Không chỉ xuất hiện những tia hy vọng mới từ liệu pháp miễn dịch, các phương pháp điều trị trúng đích đã giúp kéo dài tuổi thọ đáng kể của nhiều bệnh nhân ung thư, tác dụng phụ lại ít nghiêm trọng hơn là các phương pháp truyền thống (phẫu thuật, xạ trị hay hóa trị).
Tiềm năng của tế bào gốc
Các nhà nghiên cứu hy vọng, việc nghiên cứu tế bào gốc có thể giúp tăng sự hiểu biết về cơ chế của các loại bệnh tật. Tại sao bệnh lại xảy ra và xảy ra như thế nào? Bằng cách quan sát tế bào gốc trưởng thành thành các tế bào trong xương, cơ tim, dây thần kinh, các cơ quan và mô khác, các nhà nghiên cứu có thể hiểu rõ hơn về bệnh tật; tạo tế bào khỏe mạnh để thay thế tế bào bệnh, tế bào gốc có thể được nuôi cấy theo chủ đích để trở thành một loại tế bào nhất định, có thể được sử dụng để tái tạo và sửa chữa các mô bị bệnh hoặc bị tổn thương ở người.
Những trường hợp có thể được chữa trị bằng liệu pháp tế bào gốc bao gồm những người có tổn thương tủy sống, bệnh tiểu đường týp 1, người bệnh Parkinson, Alzheimer, bệnh tim, đột quỵ, bỏng, ung thư và viêm khớp.
Tế bào gốc có thể được phát triển thành mô mới để sử dụng trong cấy ghép và tái tạo, mở ra rất nhiều cơ hội ứng dụng trong y học.
Bên cạnh đó, tế bào gốc có thể dùng để thử nghiệm các loại thuốc mới xem có đảm bảo an toàn và hiệu quả chữa trị không. Trước khi sử dụng thuốc mới ở người, một số loại tế bào gốc rất hữu ích để kiểm tra độ an toàn và chất lượng của các loại thuốc nghiên cứu.
Giải mã gene người
Việc giải mã gene của bệnh nhân để chẩn đoán bệnh và chữa trị sao cho phù hợp, hiệu quả nhất với mỗi cá thể sẽ là điều cần thiết để bắt đầu thời đại của y học chuẩn xác. Khi các thông tin về hệ gene có thể hỗ trợ bác sĩ đưa ra những phác đồ điều trị riêng cho từng bệnh nhân phù hợp với đặc tính di truyền của họ. Mặt khác, khi tìm ra có sự khác biệt về gene thì cách thức chữa bệnh cho từng bệnh nhân cũng khác. Đây chính là mấu chốt của quá trình biến đổi phương thức chữa bệnh hiện đại: Từ một loại thuốc điều trị cho một loại bệnh và áp dụng cho mọi người bệnh chuyển sang từng loại thuốc điều trị cho từng bệnh nhân cụ thể.
Giải mã gene còn giúp các nhà khoa học có cơ hội nghiên cứu, tìm ra cách chữa trị cho nhiều căn bệnh nan y hay thậm chí là phát hiện một số loại bệnh mới. Nhiều người phản đối việc này vì cho rằng giải mã gene có thể gây ra những tác động tâm lý không tốt tới người nhận nếu như trong bộ gene có chứa những gene tiềm ẩn bệnh nan y. Họ cũng cho rằng trong hầu hết trường hợp, thông tin mà gene cung cấp không đồng nghĩa với việc chủ nhân của nó sẽ mắc bệnh, bởi ngay chính các nhà khoa học cũng chưa hiểu hết được vai trò của gene với nhiều loại bệnh.
Công nghệ có khả năng cách mạng hóa bằng cách trang bị cho ngành y tế các công cụ cứu sinh, ngăn ngừa bệnh tật trước khi chúng phát triển và trao quyền cho bệnh nhân kiểm soát sức khỏe của chính họ.