Cụ thể: bệnh nhân sốt rét giảm 18,4% và ký sinh trùng giảm 16,3%, tỷ lệ KST SR là 0,012/1.000 dân. Tuy nhiên, có 3 tỉnh Phú Yên, Gia Lai, Đăk Lăk số trường hợp mắc ký sinh trùng sốt rét so với cùng kỳ tăng cao.
Cụ thể, phân bố sốt rét chủ yếu tại các huyện Krông Pa, Ia Pa (Gia Lai); huyện Ea Kar, Krông Năng và M’Đrắk (Đăk Lăk); huyện Sông Hinh, Sơn Hòa, Đồng Xuân và Tây Hòa (Phú Yên). Mắc sốt rét tập trung vào lứa tuổi lao động (>15 tuổi) và hầu hết ở nam giới chủ yếu làm nghề đi rừng, ngủ rẫy. Ký sinh trùng nội địa chiếm đa số tại 2 tỉnh Gia Lai (95,8%), Đăk Lăk (93,6%), tại Phú Yên thì có số ngoại lai chiếm đa số (67,9).
Với tình hình trên, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương đã có nhiều văn bản chỉ đạo các Trung tâm kiểm soát bệnh tật, Trung tâm phòng chống sốt rét triển khai các biện pháp ngăn chặn sốt rét gia tăng như tăng cường phát hiện sớm bệnh nhân sốt rét, điều trị triệt để các trường hợp bệnh có ký sinh trùng theo hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của Bộ Y tế ban hành, tăng cường điều tra trường hợp bệnh, ổ bệnh tại địa phương, triển khai xử lý ổ bệnh bằng các hình thức như cấp màn tẩm hóa chất tồn lưu dài, cấp kem xua và tuyên truyền về phòng chống bệnh sốt rét cho người dân có nguy cơ cao.
Đoàn kiểm tra của Trung tâm phòng, chống sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng tỉnh Đăk Lăk tiến hành lấy lam xét nghiệm sốt rét cho người dân.
Tình hình sốt rét đến nay đã cơ bản được kiểm soát, sốt rét tại 3 tỉnh trong tháng 3 đã giảm nhiều so với tháng 1 và tháng 2. Tuy nhiên, theo các chuyên gia nguy cơ sốt rét tăng trở lại vào những tháng cuối năm là rất cao, Chương trình Quốc gia Phòng chống sốt rét cần có sự chuẩn bị tốt đặc biệt cần triển khai công tác phun, tẩm hóa chất, truyền thông trước khi vào mùa truyền bệnh.
Được biết, các dự án đang thực hiện hoạt động hỗ trợ phòng chống sốt rét cũng đã chia sẻ kết quả hoạt động trong năm 2018 và 3 tháng đầu năm 2019. Trong đó, dự án Sáng kiến khu vực ngăn chặn và loại trừ sốt rét kháng Artemisinin (RAI2E) là dự án hỗ trợ đắc lực cho chương trình quốc gia, thực hiện tại 36 tỉnh có sốt rét lưu hành, tháng 3/2019 dự án đã cấp hơn 1,2 triệu màn tẩm hóa chất tồn lưu dài cho người dân vùng sốt rét, bên cạnh đó hỗ trợ các hoạt động như chẩn đoán, điều trị, giám sát, đánh giá, truyền thông, phòng chống vector và nâng cao năng lực hệ thống sốt rét.
Đối với các dự án như: Việt MCI, HPA, PSI hiện đang can thiệp tại một số tỉnh như Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk Nông, Bình Phước. Các dự án tập trung chủ yếu vào đối tượng dân di biến động và y tế tư nhân. Tại hội thảo, các đại biểu đã thống nhất tăng cường giám sát dịch tễ sốt rét, phát hiện và điều trị sớm không để sốt rét ác tính và tử vong do sốt rét xảy ra; Quản lý và theo dõi các đối tượng đi rừng, làm rẫy, ngủ rẫy để kịp thời tổ chức điều tra, xử lý khi có diễn biến bất thường. Đối với các dự án, cần xác định rõ đối tượng đi rừng, ngủ rừng với đi rẫy, ngủ rẫy để từ đó có số liệu báo cáo chính xác cho chương trình quốc gia để có các giải pháp phù hợp nhằm đạt được mục tiêu chung là loại trừ sốt rét vào năm 2030.
Biểu hiện của bệnh sốt rét có thể thay đổi từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào nhiều yếu tố như: loại ký sinh trùng mắc phải, tình trạng miễn nhiễm của ký chủ, cơ địa ký chủ (thai nghén, suy dinh dưỡng...). Thời kỳ ủ bệnh trung bình từ 9-30 ngày thay đổi tùy theo từng chủng loại ký sinh trùng sốt rét.
Biểu hiện lâm sàng kinh điển của bệnh sốt rét bao gồm các cơn sốt điển hình trải qua 3 giai đoạn: sốt cao, rét run, vã mồ hôi. Một cơn sốt thường kéo dài từ 2-8 giờ và ngoài cơn sốt bệnh nhân không có cảm giác bị bệnh. Ngoài ra, có thể có các triệu chứng đi kèm khác như: nhức đầu, mệt mỏi, suy nhược, buồn nôn, đau cơ, rối loạn tiêu hóa.
Đối với những người bị sốt rét lần đầu, kiểu sốt cơn điển hình không thường gặp, trong khi những triệu chứng đi kèm khác lại thường xuất hiện, làm cho chúng ta dễ nhầm lẫn với các bệnh khác như là bệnh sốt xuất huyết, cúm, nhiễm virut... Người mắc bệnh sốt rét thường xuyên bị thiếu máu, người gầy, da xanh, niêm mạc mắt nhợt. Sốt rét có thể làm cho lách to, phù nề do suy dinh dưỡng, phụ nữ có thai mắc sốt rét dễ bị đẻ non, sẩy thai, thai chết lưu, trẻ em mắc sốt rét dễ bị suy dinh dưỡng, chậm lớn. Người mắc sốt rét không được điều trị sẽ chuyển thành sốt rét ác tính và chết. Nếu mắc bệnh sốt rét không được điều trị hoặc điều trị không đúng sẽ là nguồn bệnh để lây sang người khác làm cho nhiều người mắc bệnh, gây nên dịch sốt rét. Bệnh sốt rét làm giảm sức lao động, tốn tiền mua thuốc nên giảm thu nhập, dẫn tới nghèo đói, vì vậy, bệnh sốt rét có ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển của đời sống kinh tế xã hội.