1. Nguy cơ khi dùng vitamin C cùng thuốc chống đông máu
1.1. Vitamin C làm giảm hiệu quả của thuốc chống đông máu
Warfarin là một loại thuốc chống đông máu quan trọng, hoạt động thông qua việc ức chế vitamin K, cần thiết cho quá trình tổng hợp các yếu tố đông máu. Mặc dù cơ chế chính xác vẫn còn đang được nghiên cứu và có thể phức tạp, nhưng một số trường hợp báo cáo và nghiên cứu cho thấy, vitamin C, đặc biệt ở liều cao (trên 1g/ngày), có thể làm giảm hiệu quả chống đông của warfarin.
Một số giả thuyết cho rằng vitamin C có thể cản trở sự hấp thu của warfarin trong đường tiêu hóa hoặc ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của warfarin trong cơ thể, dẫn đến nồng độ warfarin trong máu thấp hơn.
Một số nghiên cứu cũng cho rằng vitamin C có thể tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến các yếu tố đông máu hoặc tác dụng chống oxy hóa của nó có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu phức tạp. Khi hiệu quả của warfarin bị giảm, khả năng đông máu của bệnh nhân tăng lên, dẫn đến tăng nguy cơ hình thành cục máu đông nguy hiểm, có thể gây đột quỵ, nhồi máu cơ tim, thuyên tắc phổi hoặc các biến cố huyết khối khác.
Vitamin C liều cao có thể làm giảm hiệu quả của thuốc chống đông máu
1.2. Khó khăn trong việc theo dõi chỉ số đông máu
Khi bệnh nhân đang dùng warfarin, chỉ số đông máu (International Normalized Ratio - INR) được theo dõi thường xuyên để đảm bảo thuốc đạt được hiệu quả chống đông mong muốn mà không gây ra nguy cơ chảy máu quá mức. Nếu vitamin C làm giảm hiệu quả của warfarin, INR của bệnh nhân có thể dao động không ổn định hoặc nằm dưới mức mục tiêu, khiến việc điều chỉnh liều warfarin trở nên khó khăn và tăng nguy cơ biến cố.
Không phải tất cả các nghiên cứu đều tìm thấy tương tác đáng kể giữa vitamin C và warfarin ở liều thông thường. Tuy nhiên, các trường hợp lâm sàng và một số nghiên cứu (đặc biệt là với liều cao vitamin C) đã đủ để đưa ra cảnh báo về nguy cơ này. Mối lo ngại chủ yếu tập trung vào vitamin C liều cao từ các viên bổ sung chứ không phải lượng vitamin C từ chế độ ăn uống thông thường.
1.3. Nguy cơ đối với hệ tiêu hóa
Cả thuốc chống đông và vitamin C đều có thể gây áp lực lên dạ dày. Thuốc chống đông làm tăng khả năng chảy máu ở các vết loét có sẵn trong đường tiêu hóa.
Vitamin C là một loại acid, bình thường nếu dùng lúc bụng đói sẽ gây kích ứng niêm mạc dạ dày. Khi kết hợp cả hai loại này sẽ làm tăng nguy cơ đau dạ dày hoặc xuất huyết tiêu hóa.
2. Lời khuyên để sử dụng thuốc an toàn
Các nguy cơ này xảy ra khi dùng vitamin C dạng thuốc viên hoặc thực phẩm bổ sung có chứa vitamin C liều cao. Việc bổ sung vitamin C dạng thực phẩm như trái cây thì không bị ảnh hưởng nhiều. Do đó, chỉ nên dùng vitamin C ở mức độ vừa phải theo khuyến nghị hằng ngày của chuyên gia y tế. Thông thường lượng vitamin C từ 65 - 90mg là đủ cho nhu cầu của cơ thể.
Khi dùng thuốc chống đông máu, bệnh nhân cần hỏi ý kiến bác sĩ về việc bổ sung vitamin C.
Để sử dụng thuốc an toàn người bệnh cần:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ/dược sĩ: Đây là lời khuyên quan trọng nhất nếu đang dùng bất kỳ loại thuốc chống đông máu nào (đặc biệt là warfarin). Người bệnh cần thảo luận với bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi bổ sung vitamin C hoặc bất kỳ loại vitamin/thực phẩm chức năng nào khác.
- Không tự ý dùng vitamin C liều cao: Tránh dùng vitamin C liều cao khi đang điều trị bằng thuốc chống đông mà không có chỉ định.
- Theo dõi INR chặt chẽ: Nếu buộc phải dùng cả hai theo chỉ định của bác sĩ, bác sĩ có thể yêu cầu theo dõi INR chặt chẽ hơn để điều chỉnh liều thuốc chống đông cho phù hợp.
- Báo cáo cho bác sĩ khi có bất kỳ thay đổi nào trong chế độ ăn uống hoặc việc bổ sung vitamin, đặc biệt là cần báo cho bác sĩ đang điều trị bệnh đông máu.
Các dấu hiệu bất thường cần theo dõi:
- Xuất hiện các vết bầm tím dưới da không rõ nguyên nhân.
- Chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam lâu cầm.
- Cảm thấy đau bụng dữ dội hoặc đi ngoài thấy phân có màu đen.
- Thường xuyên bị chóng mặt hoặc nhức đầu không rõ lý do.
Mời độc giả xem thêm:
Đột quỵ do tự ý dừng thuốc chống đông máu | SKĐS
