Chăm sóc toàn diện cho người nhiễm HIV/AIDS cần tập trung vào cả sức khỏe thể chất và tinh thần, đồng thời đặt bệnh nhân làm trung tâm.
Mặc dù nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo tồn khả năng sinh sản ngày càng tăng, nhiều người, đặc biệt là phụ nữ, vẫn trì hoãn việc cân nhắc đến việc này cho đến tuổi 30 - 40, thời điểm khả năng sinh sản đã giảm đáng kể.
Việc hiểu rõ các lựa chọn bảo tồn khả năng sinh sản giúp bệnh nhân HIV/AIDS đưa ra quyết định sáng suốt và quản lý sức khỏe một cách an toàn.
HIV (Human Immunodeficiency Virus) là virus gây suy giảm miễn dịch ở người, lây truyền qua máu, tinh dịch, dịch âm đạo và sữa mẹ của người nhiễm. Nếu không kiểm soát, HIV có thể dẫn đến hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS). Virus phá hủy các tế bào bạch cầu (WBC), vốn là cơ chế phòng vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng và các bệnh khác.
1. Tầm quan trọng của bảo tồn khả năng sinh sản ở bệnh nhân HIV/AIDS
Bảo tồn khả năng sinh sản là một vấn đề quan trọng đối với những người được chẩn đoán nhiễm HIV/AIDS, bởi virus có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản.
Việc hiểu rõ các lựa chọn hiện có và duy trì trao đổi cởi mở giữa bệnh nhân với bác sĩ giúp mỗi cá nhân có thể chủ động đưa ra quyết định sáng suốt về tương lai sinh sản của mình, đồng thời kiểm soát tốt sức khỏe trong quá trình điều trị.
Theo Tiến sĩ Kshitiz Murdia, Giám đốc điều hành và Đồng sáng lập Indira IVF, nhờ sự phát triển của các công nghệ hỗ trợ sinh sản hiện đại, việc bảo tồn khả năng sinh sản cho người nhiễm HIV/AIDS ngày càng trở nên khả thi và an toàn hơn.
2. Ba chiến lược chính bảo tồn khả năng sinh sản
2.1 Lọc rửa tinh trùng
Kỹ thuật lọc rửa tinh trùng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn khả năng sinh sản cho nam giới nhiễm HIV.
Trong những trường hợp phức tạp khi điều trị HIV/AIDS, kỹ thuật lọc rửa tinh trùng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn khả năng sinh sản cho nam giới nhiễm HIV. Phương pháp này giúp tách tinh trùng khỏe mạnh ra khỏi tinh dịch, qua đó giảm thiểu đáng kể nồng độ HIV trong mẫu tinh dịch. Nhờ đó, nguy cơ lây truyền virus cho vợ hoặc thai nhi được hạn chế tối đa.
Lọc rửa tinh trùng thường được áp dụng trong các quy trình hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hoặc bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), giúp các cặp đôi có thể sinh con an toàn. Ngoài ra, tinh trùng sau khi được lọc rửa cũng có thể được đông lạnh để sử dụng sau này, mở ra lựa chọn linh hoạt và an toàn hơn cho tương lai sinh sản của người bệnh.
2.2 Bảo quản lạnh (đông lạnh trứng và tinh trùng)
Trong chăm sóc HIV/AIDS, khi virus có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, bảo quản lạnh (đông lạnh trứng hoặc tinh trùng) được xem là một chiến lược quan trọng giúp người bệnh chủ động bảo vệ khả năng sinh sản của mình. Phương pháp này cho phép lưu trữ trứng hoặc tinh trùng trong thời gian dài để sử dụng khi điều kiện sức khỏe ổn định hoặc khi người bệnh sẵn sàng có con.
Đối với nam giới nhiễm HIV, đông lạnh tinh trùng đã được chứng minh là biện pháp hiệu quả trong việc duy trì khả năng sinh sản. Các quy trình đông lạnh và rã đông hiện đại không làm tổn hại DNA tinh trùng, đảm bảo chất lượng và khả năng thụ thai. Nhờ vậy, những cặp đôi có người chồng nhiễm HIV-1 vẫn có thể thực hiện ước mơ sinh con an toàn, đồng thời giảm thiểu rủi ro lây truyền virus cho vợ và con.
2.3 Dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP)
Đối với những người có nguy cơ cao nhiễm HIV, PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis) là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản và giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho bạn tình. Phương pháp này bao gồm uống một viên thuốc kháng HIV mỗi ngày, giúp ngăn virus xâm nhập và nhân lên trong cơ thể nếu có phơi nhiễm.
Khi được sử dụng đều đặn và đúng hướng dẫn, PrEP có thể giảm nguy cơ nhiễm HIV tới 99% qua đường quan hệ tình dục và ít nhất 74% đối với người tiêm chích ma túy. Theo khuyến cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), PrEP được chỉ định cho những người âm tính với HIV nhưng có nguy cơ cao, bao gồm bạn tình của người nhiễm HIV hoặc người thường xuyên có hành vi nguy cơ.
Việc sử dụng PrEP đúng cách không chỉ giúp phòng ngừa HIV mà còn tạo nền tảng an toàn cho các cặp đôi mong muốn sinh con, góp phần bảo vệ sức khỏe sinh sản toàn diện.
Bảo tồn khả năng sinh sản ở người nhiễm HIV/AIDS là một thách thức không nhỏ, nhưng lại vô cùng quan trọng đối với những ai vẫn mong muốn có con. Việc này cần được thực hiện dựa trên hướng dẫn y khoa cá thể hóa, xem xét tiền sử sức khỏe, tình trạng nhiễm virus và phương pháp điều trị hiện tại của từng người.
Trong nhiều trường hợp, việc thảo luận về kế hoạch bảo tồn khả năng sinh sản nên được tiến hành sớm, có thể trong hoặc sau quá trình điều trị và luôn cần có sự đồng thuận giữa bệnh nhân và bác sĩ.
Một kế hoạch chăm sóc toàn diện, lấy bệnh nhân làm trung tâm, chú trọng cả sức khỏe thể chất lẫn tinh thần, chính là nền tảng để người nhiễm HIV/AIDS vừa kiểm soát tốt bệnh lý, vừa có cơ hội bảo vệ và thực hiện ước mơ làm cha, làm mẹ một cách an toàn và nhân văn.
Mời độc giả xem thêm:
