Chị Nguyễn Thanh S., (SN 1968, tại Hai Bà Trưng, Hà Nội) là một giảng viên đại học. Chị tình cờ phát hiện mình có u ở buồng trứng vào năm 2015 trong một lần đi khám sức khỏe tổng quát do cơ quan tổ chức. Chị S. cho biết, hàng năm, chị cũng thường đi khám sức khỏe định kỳ, nhưng chủ quan không siêu âm nên không phát hiện ra. Đặc biệt, cùng lúc, cả em gái chị S. là chị Nguyễn Thị H. (SN 1971) cũng được chẩn đoán mắc bệnh này.
Sau đó, 2 chị em cùng đi phẫu thuật cắt u tại BV Phụ sản Trung ương, kết quả sinh thiết là u ác tính, ung thư buồng trứng giai đoạn 1. Trong đó, tình trạng của chị S. nặng hơn, cần phải tiến hành hóa trị nên được chuyển sang BV Ung Bướu Hà Nội điều trị.
Chị S. tâm sự: “Ban đầu, khi nghe đến ung thư, tôi cũng hoang mang, lo sợ lắm! Khi vào viện, được các bác sĩ tại khoa Nội, BV Ung Bướu Hà Nội giải thích cặn kẽ, đồng thời gặp gỡ, trò chuyện với nhiều bệnh nhân khác thì tâm trạng ổn định dần. Tôi thấy mình còn may mắn hơn nhiều người khác vì phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm”. Cũng theo chia sẻ của chị S., trong 4 tháng nhập viện truyền hóa chất, cuộc sống của gia đình chị bị xáo trộn khá nhiều, mọi người phải thay phiên nhau vào viện chăm sóc, công việc của chị cũng bị gián đoạn một thời gian. Tuy nhiên, sau khi chị được các bác sĩ xác định tình trạng sức khỏe đã ổn và cho xuất viện, mọi thứ nhanh chóng trở lại trật tự.
Chị S. và em gái thường cùng nhau đi khám định kỳ 3 tháng/lần.
Từ năm 2016 đến nay, hai chị em chị S. cứ 3 tháng lại đi kiểm tra sức khỏe 1 lần, các kết quả đều rất khả quan. Bên cạnh đó, nhờ luôn tuân thủ theo lời khuyên của bác sĩ như: có chế độ sinh hoạt lành mạnh, ăn uống khoa học, tích cực luyện tập thể dục… nên hiện tại, 2 chị hoàn toàn khỏe mạnh, vẫn đi làm hàng ngày và có cuộc sống bình thường như bao người. “Nếu tôi không kể, thì không ai nghĩ tôi là một bệnh nhân ung thư. Đặc biệt là giờ tôi còn biết trân trọng sức khỏe hơn, chú trọng chăm sóc bản thân hơn trước”, chị S. chia sẻ.
Chị S. cho biết thêm, chị còn có 1 người em gái khác là chị Nguyễn Thúy H. (SN 1969) đang định cư ở Mỹ. Khi được các bác sĩ tư vấn đây là bệnh có yếu tố di truyền, chị đã nhanh chóng nhắn em gái đi khám sức khỏe. Quả nhiên, chị Thúy H. cũng nhận được kết quả chẩn đoán có u ở buồng trứng, may mắn trường hợp này là u lành tính.
Theo các bác sĩ, ở Việt Nam, ung thư buồng trứng là một trong những bệnh có tỷ lệ mắc và tử vong cao hàng đầu ở nữ giới. Ung thư buồng trứng xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân liên quan đến yếu tố di truyền. Trường hợp của 3 chị em gái ruột cùng bị u buồng trứng trên đây là một minh chứng cụ thể. Đây là một trường hợp khá điển hình của ung thư buồng trứng có nguyên nhân do yếu tố gia đình.
Nếu trong nhà có mẹ hoặc chị em gái mắc bệnh, những người nữ giới còn lại cũng là đối tượng có nguy cơ cao, cần được tầm soát ung thư định kỳ để phát hiện sớm. Tiên lượng thời gian sống của người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư buồng trứng phụ thuộc vào giai đoạn của ung thư khi nó được phát hiện. Người được chẩn đoán bệnh ở giai đoạn sớm có cơ hội chữa khỏi cao hơn, đồng thời, giảm chi phí cũng như các tác dụng phụ mang lại trong quá trình điều trị so với những người được chẩn đoán muộn.
Ung thư ở phụ nữ, phòng chống thế nào?
GS.TS Trần Văn Thuấn - Giám đốc BV K Trung ương cho biết, mỗi năm nước ta có thêm gần 75.000 phụ nữ phải gánh chịu căn bệnh ung thư. Cũng như nam giới, các bệnh ung thư mà chị em thường mắc là ung thư đại trực tràng, phổi, dạ dày và gan. Tuy nhiên, loại ung thư phổ biến và liên quan nhiều đến yếu tố giới tính chính là ung thư vú và ung thư phụ khoa (bao gồm cổ tử cung, tử cung, buồng trứng, âm đạo và âm hộ). Chỉ tính riêng ung thư vú và phụ khoa đã chiếm tới trên 1/3 (34%) số ca mắc ung thư ở nữ.
GS. Thuấn khuyến cáo, các chị em có thể không nhận thấy các triệu chứng ung thư, hoặc có thể bỏ qua, cho rằng chúng ít nghiêm trọng. Nhưng khi các triệu chứng dưới đây kéo dài hơn hai tuần, chúng có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư vú hoặc phụ khoa và chị em cần đến các cơ sở y tế uy tín để được khám, tư vấn và chẩn đoán:
- Đau hoặc đỏ vú, tụt núm vú, da vùng vú bị lồi lõm, co kéo bất thường.
- Chảy dịch vú, thay đổi màu sắc trên da của vú, một bên vú dày chắc hơn bên kia.
- Có hạch nách hoặc hố thượng đòn.
- Chu kỳ kinh nguyệt bất thường, thay đổi thói quen tiểu tiện.
- Xuất huyết hoặc chảy dịch âm đạo bất thường.
- Đau hoặc chảy máu sau khi quan hệ tình dục, đau vùng xương chậu.
GS.TS Trần Văn Thuấn - Giám đốc BV K Trung ương.
Bên cạnh đó, các chị em nên tự khám vú sau kỳ kinh nguyệt khoảng 05 ngày, là lúc tuyến vú mềm và dễ cảm nhận nhất, tập cho mình thói quen khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư khi qua tuổi 40. Với những chị em có nguy cơ cao (trong gia đình có mẹ hoặc chị, em gái mắc ung thư vú, đột biến gen BRCA1/BRCA2, tuổi có kinh sớm, không sinh con,…), nên đi khám, tầm soát sớm hơn.
Giám đốc BV K Trung ương cũng cho biết, ngày nay, các cơ sở y tế đã ứng dụng các kỹ thuật mới làm cho tầm soát, phát hiện sớm ung thư trở nên dễ dàng và khả thi hơn, như chụp nhũ ảnh (Mammography) và MRI cho ung thư vú, phiến đồ âm đạo 'PAP test' và HPV test cho ung thư cổ tử cung, FOB test và nội soi cho ung thư đại trực tràng, chụp CT liều thấp cho ung thư phổi…
Trên hết, phòng bệnh hơn chữa bệnh. Các chị em nên tiêm vắc-xin phòng virus gây u nhú, ung thư cổ tử cung trong độ tuổi từ 9 – 26 (vắc xin phòng nhiễm HPV),vắc-xin phòng viêm gan B (HBV), tránh xa thuốc lá, hạn chế đồ uống có cồn, tập thể dục thường xuyên và xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý với nhiều rau quả, ngũ cốc, hạn chế đường, tinh bột, đồ chiên, xào, thực phẩm đóng hộp...
Hãy hành động ngay từ hôm nay để đẩy lùi và chiến thắng bệnh ung thư- GS. Thuấn nhấn mạnh.