3 cấp độ của tình trạng xâm hại tình dục trẻ em

27-02-2023 06:18 | Bệnh trẻ em
google news

SKĐS - Xâm hại tình dục trẻ em gây ra những hậu quả trầm trọng, có thể kéo dài suốt cuộc đời cho trẻ em. Làm sao để ngăn chặn tình trạng này?

 Vì sao trẻ em bị xâm hại?

Các nguyên nhân của trình trạng xâm hại tình dục  (XHTDTE)  xuất phát từ 3 cấp độ: trẻ em, gia đình và xã hội.

 Từ phía các em,  đặc biệt là trẻ nhóm tuổi từ 11- dưới 18, bắt đầu có sự phát triển về thể chất và tâm sinh lý. Sự tham gia của trẻ vào các mối quan hệ xã hội ở phạm vi rộng hơn, phức tạp hơn trong khi bản thân trẻ lại chưa có đủ các kiến thức và kỹ năng an toàn cần thiết để bảo vệ mình nên trẻ gặp nhiều nguy cơ bị xâm hại. Sự thiếu hụt trong nhận thức của các em về quyền trẻ em, về giới tính, tình dục, tính tò mò, dễ bảo, dễ tin cũng là đặc điểm dễ bị lợi dụng ở trẻ em. 

Từ phía gia đình, người thân trong gia đình trẻ  không biết cách trò chuyện, hướng dẫn trẻ về cơ thể, các nguy cơ và kỹ năng tự bảo vệ mình.  Môi trường sống trong gia đình thiếu lành mạnh, bản thân cha mẹ, người chăm sóc trẻ là những người sống không gương mẫu, tham gia vào các tệ nạn xã hội và gần như bỏ mặc con cái trong gia đình. Hoặc gia đình bị thiếu cha hoặc mẹ, bị khủng hoảng về kinh tế hoặc do cha mẹ ốm đau, cha mẹ ly thân, ly hôn. Một bộ phận gia đình mải mê kiếm sống làm giàu đã bỏ mặc cho con cái đi lang thang, trẻ em không có người bảo vệ nên đã bị các đối tượng xấu xâm hại tình dục. 

Các nguyên nhân của trình trạng xâm hại tình dục trẻ em được nhiều nghiên cứu và báo cáo đánh giá là xuất phát từ 3 cấp độ: trẻ em, gia đình, và xã hội.

Các nguyên nhân của trình trạng xâm hại tình dục trẻ em được nhiều nghiên cứu và báo cáo đánh giá là xuất phát từ 3 cấp độ: trẻ em, gia đình và xã hội.

Từ phía xã hội, sự phát triển của internet và các kênh thông tin một cách mạnh mẽ trong thời gian qua là một trong những nguyên nhân góp phần làm phát tán văn hóa bạo lực và tình dục. Việc truyền thông, giáo dục ý thức tuân thủ pháp luật, nâng cao kiến thức phòng ngừa các nguy cơ xâm hại tình dục trẻ em chưa được thường xuyên, chưa được đông đảo người dân quan tâm, nhất là người dân vùng sâu, xa chưa ... Điều này khiến cho tình trạng xâm hại tình dục trẻ em không ngừng tiếp diễn.

Các yếu tố kinh tế, nghèo khổ, thiếu thốn về kinh tế không phải là nguyên nhân nhưng là một trong những yếu tố dẫn đến xâm hại tình dục trẻ em Nghèo đói là nguyên nhân chính khiến nhiều em phải lang thang đường phố, phải sống và làm việc trong môi trường không an toàn, không lành mạnh. Tình trạng thiếu việc làm, thất nghiệp ...

Các yếu tố văn hóa, xã hội,  Do mặt trái của nền kinh tế thị trường đã kéo theo sự thay đổi về quan niệm sống, lối sống và giá trị văn hóa đối với lao động, hưởng thụ, thêm vào đó các loại văn hóa phẩm (phim ảnh, sách báo) độc hại là những nhân tố xã hội dẫn tới tình trạng xâm hại tình dục trẻ em. 

Việc giáo dục giới tính trong gia đình, nhà trường và cộng đồng xã hội đang là vấn đề gây tranh cãi. Tuy hiện nay các nội dụng giáo dục giới tính đã được đưa vào một phần trong giáo dục ở nhà trường song cũng chỉ dừng lại ở mức "giới thiệu", dạy xen kẽ trong các môn sinh học, giáo dục công dân. 

Xâm hại tình dục khiến trẻ tổn thương trầm trọng về thể chất và tinh thần

Xâm hại tình dục đối với trẻ em là một vấn đề bức xúc mà trẻ em đang phải đối mặt, đồng thời cũng là mối lo lắng của xã hội trong những năm gần đây.  Trẻ em bị xâm hại tình dục phải trải qua sự suy sụp về sức khỏe, tổn thương về mặt tinh thần, tổn thương về thể chất và tâm lý, bị rối loạn hành vi, bị mất lòng tin vào cuộc sống, tủi nhục, tự ti và có các hành vi tiêu cực.

Về mặt gia đình, các bậc cha mẹ và thành viên gia đình cũng mang tâm trạng tức giận, bị xúc phạm, phải che giấu vì xấu hổ và tủi nhục. Các hình thức xâm hại chủ yếu là tiếp xúc thân thể (như cưỡng dâm, hiếp dâm, giao cấu, dâm ô hoặc mại dâm trẻ em). Trong khi đó, các vụ xâm hại không tiếp xúc thân thể (như sờ mó bộ phận kín, dâm ngôn, kích dục,…) rất khó nắm bắt và khó kiểm soát được trên thực tế và chủ yếu mới được tìm hiểu trong các nghiên cứu khảo sát thực tế.

Liên quan đến các giải pháp phòng ngừa xâm hại tình dục trẻ em, nhiều ý kiến cho rằng nên tăng cường sự quản lý, giáo dục của gia đình, nhà trường và kết hợp giữa gia đình và nhà trường đối với các em.

Liên quan đến các giải pháp phòng ngừa xâm hại tình dục trẻ em, nhiều ý kiến cho rằng nên tăng cường sự quản lý, giáo dục của gia đình, nhà trường và kết hợp giữa gia đình và nhà trường đối với các em.

Phòng ngừa xâm hại trẻ em bằng cách nào?

Liên quan đến các giải pháp phòng ngừa xâm hại tình dục trẻ em, nhiều ý kiến cho rằng nên tăng cường sự quản lý, giáo dục của gia đình, nhà trường và kết hợp giữa gia đình và nhà trường đối với các em. Một số ý kiến cho rằng nên xử lý nghiêm khắc với những người có hành vi xâm hại tình dục trẻ em và lấy đó làm hình thức răn đe với những người khác. 

Việc nâng cao nhận thức của người dân về xâm hại tình dục trẻ em là một vấn đề cấp thiết. Các hình thức tuyên truyền cần được đẩy mạnh.  Các hình thức xử lý của pháp luật cũng rất quan trọng để phát hiện được thêm nhiều người có hành vi xâm hại tình dục trẻ em chưa bị phát giác và ngăn ngừa những người xâm hại trẻ em tiếp tục phạm tội những lần sau. 


TS. Đặng Bích Thủy
Viện nghiên cứu gia đình và giới
Ý kiến của bạn