Loãng xương là một bệnh lý âm thầm, bệnh nhân thường không có triệu chứng gì cho đến khi xuất hiện gãy xương, ảnh hưởng lớn tới chất lượng cuộc sống của người có tuổi, đặc biệt là phụ nữ.
Người bệnh thường biểu hiện như đau lưng, mỏi gối, chân tay hay tê lạnh co rút, đầy bụng, chậm tiêu, ăn kém... Người bệnh nặng xương yếu, xương dễ bị gãy, gù lưng.
Loãng xương rất hay gặp ở người cao tuổi và phụ nữ, gây nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là gãy cổ xương đùi.
Theo Đông y, bệnh loãng xương thuộc về bệnh chứng của xương cốt. “Gan chủ gân, Thận chủ xương” có nghĩa là gan chủ về nuôi dưỡng gân cơ, thận chủ về nuôi dưỡng xương cốt, tạo xương... Nguồn cung cấp canxi, phốt pho và các dưỡng chất khác đều phải nhờ ở tỳ vị hấp thu chuyển hóa... Do đó, loãng xương do ăn uống thiếu canxi, tuổi tác, suy giảm hormon sinh dục, cần phải bồi bổ chức năng can, tỳ, thận.
Điều trị bệnh loãng xương có mất nhiều thời gian hay không còn phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ loãng xương. Cần phối hợp ăn uống, tập luyện, thuốc men để giảm đau nhức do loãng xương. Sau đây là 3 bài thuốc của Đông y điều trị loãng xương hiệu quả:
Bài 1 - Thập toàn đại bổ gia vị: nhân sâm, bạch thược, hoàng kỳ, phục linh, đương quy, tục đoạn mỗi vị 14; xuyên khung 4g, cam thảo 4g, nhục quế 6g, thục địa 20g, bạch truật 12g, đỗ trọng 12g. Tác dụng bổ khí huyết, mạnh gân xương... Sắc uống. Thích hợp với người loãng xương, biểu hiện ăn uống kém, nhức mỏi, lạnh tay chân.
Bài 2 - Lục vị địa hoàng gia vị: thục địa 30g, hoài sơn 16g, đơn bì 14g, sơn thù 14g, phục linh 12g, trạch tả 12g, tục đoạn 12g. Sắc uống. Tác dụng bổ can thận âm, lợi gân cốt. Thích hợp với người loãng xương biểu hiện đau lưng mỏi gối, người gầy nóng nhiệt do thận âm hư.
Bài 3 - Hữu quy ẩm gia giảm: thục địa 32g; hoài sơn, đỗ trọng, thỏ ty tử, lộc giác giao, sơn thù mỗi vị 16g; phục linh 14, đương quy 14g, trạch tả 8g, nhục quế 4g, phụ tử chế 4g. Sắc uống. Tác dụng ôn bổ thận dương, mạnh gân xương. Thích hợp với người loãng xương biểu hiện đau lưng mỏi gối, hay bị chuột rút, chân không ấm.
Bạch truật và đỗ trọng là 2 vị thuốc trong bài “Thập toàn đại bổ gia vị” trị loãng xương,biểu hiện ăn uống kém, người gầy, đau lưng mỏi gối.
Chúng ta đã biết nguyên nhân gây loãng xương là do nội tạng hấp thu và chuyển hóa canxi, phốt pho. Do vậy, để phòng trị loãng xương, ngoài tập luyện, thuốc, cần phải chú ý lựa chọn thực phẩm bổ dưỡng giàu canxi, phốt pho có trong gạo lứt, ngô, khoai, đậu mè các loại còn nguyên vỏ lụa; thịt cá, tôm, cua, cá nhỏ, xương hầm, ngao sò ốc hến, trứng, sữa, các chế phẩm từ sữa. Tăng cường rau củ quả có màu xanh đậm, đỏ đậm, vàng đậm như: cà rốt, bí đỏ, cải soong, mùi tàu, khoai lang, rau dền, rau ngót, ngò rí, mùi tàu, thì là, lá lốt, quả bơ, chuối, gấc...
Nên hạn chế thực phẩm nghèo dinh dưỡng, nhiều chất xơ như măng tre, dưa leo... Chất xơ có thể sẽ bị cản trở việc hấp thu canxi và một số dưỡng chất khác.
