Ngày 14/9, tại Đà Lạt - Lâm Đồng, Hội nghị Các quan chức cao cấp về phát triển y tế của ASEAN (SOMHD) lần thứ 10 đã khai mạc. Đây là hội nghị được tổ chức hàng năm theo cơ chế luân phiên tại các quốc gia thành viên ASEAN. Hội nghị nhằm rà soát việc thực hiện: các hoạt động, nhiệm vụ phát sinh từ sau Hội nghị Các quan chức cao cấp về phát triển y tế của ASEAN từ năm trước và sau Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN; những nhiệm vụ, hoạt động được các Bộ trưởng Y tế ASEAN giao cho các quan chức cao cấp về phát triển y tế của ASEAN giúp việc cho Bộ trưởng thực hiện các hoạt động, các thỏa thuận, các tuyên bố chung đã được cam kết tại Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN.
Hội nghị SOMHD cũng là diễn đàn để các quan chức cao cấp về phát triển y tế chuẩn bị nội dung cho Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN sẽ được tổ chức sau đó theo cơ chế luân phiên và được tổ chức 2 năm 1 lần. Hội nghị SOMHD lần thứ 10 sẽ thảo luận và thông qua Cơ chế quản lý và làm việc của Chương trình Phát triển y tế sau năm 2015.
Bên cạnh các nội dung chính của Hội nghị SOMHD, Hội nghị Các quan chức cao cấp về phát triển y tế của ASEAN 3 (Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản) lần thứ 5 và Hội nghị Các quan chức cao cấp về phát triển y tế của ASEAN Trung Quốc lần thứ 5 cũng bàn thảo nhiều nội dung nghị sự liên quan đến việc rà soát các hoạt động trước đó và các ưu tiên trong hợp tác y tế giữa ASEAN với các nước đối tác ngoài khu vực...; Cập nhật Chương trình Phát triển y tế của ASEAN sau năm 2015; Cập nhật về Y học thảm họa trong ưu tiên y tế trong quản lý y tế trong thảm họa; Chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN lần thứ 13 và các hội nghị liên quan tại Brunei Dausalam vào năm 2016.
Một trong những vấn đề các nước ASEAN quan tâm và đặt ra để thảo luận tại Hội nghị Các quan chức cao cấp về phát triển y tế của ASEAN (SOMHD) lần thứ 10 đó là các lĩnh vực ưu tiên hợp tác sau năm 2015 (giai đoạn 2015 - 2020). Đối với lĩnh vực y tế, nhiều cuộc họp của Nhóm Công tác của SOMHD đã được tổ chức để cùng thảo luận, đưa ra các ưu tiên hợp tác, phát triển y tế sau năm 2015.
Tại Hội nghị Bộ trưởng Y tế ASEAN lần thứ 12 được tổ chức tại Hà Nội từ ngày 15-19/9/2014, các Bộ trưởng Y tế ASEAN đã thông qua các định hướng chiến lược về Chương trình Phát triển y tế sau năm 2015 như sau: Tầm nhìn: “Một Cộng đồng ASEAN khỏe mạnh, được chăm sóc và bền vững” (A Healthy, Caring and Sustainable ASEAN Community). Nhiệm vụ: “Thúc đẩy một Cộng đồng ASEAN khỏe mạnh và được chăm sóc về y tế, người dân có được sức khỏe tốt nhất thông qua lối sống lành mạnh, toàn dân được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe có chất lượng và bảo vệ rủi ro tài chính; có thực phẩm an toàn và chế độ ăn uống lành mạnh, sống trong một môi trường lành mạnh với sự phát triển bền vững, y tế quan tâm và được đưa vào các chính sách”.
Trong Chương trình Phát triển y tế sau năm 2015 của ASEAN, 18 lĩnh vực y tế ưu tiên được chia làm 4 nhóm chính:
Nhóm 1: Tăng cường lối sống lành mạnh với mục tiêu đến năm 2020: Cộng đồng ASEAN có được sức khỏe tốt nhất thông qua tăng cường lối sống lành mạnh và đảm bảo cuộc sống khỏe mạnh cho tất cả người dân ở mọi lứa tuổi. Các ưu tiên y tế gồm: Phòng chống các bệnh không lây nhiễm (NCD); Giảm sự tiêu thụ thuốc lá và rượu bia; Phòng chống tai nạn thương tích; Phòng chống bệnh nghề nghiệp; Cải thiện sức khỏe tâm thần; Tăng cường sức khỏe và sự năng động cho người già và Tăng cường dinh dưỡng tốt, ăn kiêng lành mạnh.
Nhóm 2: Ứng phó với mọi nguy cơ và mối đe dọa bệnh dịch.
Mục tiêu đến năm 2020: Tăng cường hệ thống y tế bền vững để ứng phó với các bệnh truyền nhiễm và truyền nhiễm mới nổi, các bệnh bị lãng quên và các bệnh nhiệt đới; Ứng phó với các mối đe dọa sức khỏe môi trường, thảm họa và đảm bảo chuẩn bị ứng phó hiệu quả về quản lý y tế trong thảm họa ở khu vực. Các ưu tiên y tế gồm: phòng chống các bệnh truyền nhiễm, các bệnh truyền nhiễm mới nổi và các bệnh bị lãng quên; Tăng cường năng lực phòng thí nghiệm; Giải quyết vấn đề kháng thuốc; Sức khỏe môi trường và đánh giá tác động sức khỏe; Quản lý y tế trong thảm họa.
Nhóm 3: Tăng cường hệ thống y tế và tiếp cận chăm sóc sức khỏe.
Mục tiêu đến năm 2020: Cộng đồng ASEAN sẽ được tiếp cận với hệ thống chăm sóc sức khỏe có chất lượng, an toàn với chất lượng thuốc tốt bao gồm thuốc y học cổ truyền và các sản phẩm thay thế; Đạt được và duy trì bền vững các Mục tiêu Thiên niên kỷ liên quan đến y tế. Các ưu tiên y tế gồm: Y học cổ truyền; Các Mục tiêu Thiên niên kỷ liên quan đến y tế (MDG 4,5,6); Chăm sóc sức khỏe toàn dân (UHC), Sức khỏe dân di cư; Phát triển dược phẩm; Tài chính trong chăm sóc sức khỏe; Phát triển nguồn nhân lực.
Nhóm 4: Đảm bảo an toàn thực phẩm
Mục tiêu đến năm 2020: Tăng cường tiếp cận với thực phẩm an toàn, nước uống an toàn và vệ sinh. Các ưu tiên y tế gồm: An toàn thực phẩm; Nước và vệ sinh nguồn nước.
Nguyễn Hoàng
