Lactose là một dạng đường có trong sữa bò và những sản phẩm từ sữa (kể cả sữa mẹ). Bênh cạnh những người dung nạp lactose bình thường, có một số ít người không dung nạp lactose và dưới đây là những điều cần biết về hiện tượng này:
1. Nguyên nhân
Bình thường cơ thể bạn sản xuất một loại enzym gọi là lactase. Khi bạn uống một cốc sữa hoặc ăn pho mai, lactase giúp chuyển hóa đường sữa lactose thành đường đơn được hấp thu trong máu. Không dung nạp lactose xảy ra khi bạn bị thiếu lactase.
2. Cần đi khám bác sĩ
Một số bệnh có các triệu chứng dạ dày tương tự với các triệu chứng của không dung nạp lactose. Bác sĩ có thể giúp xác định nguyên nhân tình trạng của bạn. Họ có thể bắt đầu bằng cách yêu cầu bạn loại bỏ tất cả sữa khỏi chế độ ăn để xem bạn có cảm thấy tốt hơn không. Test hơi thở và xét nghiệm phân có thể xác định chẩn đoán.
3. Không phải ai cũng có triệu chứng
Lactose không được tiêu hóa có thể gây ra hàng loạt các triệu chứng dạ dày ruột trong vòng 2 giờ sau khi uống sữa. Những triệu chứng này gồm trướng bụng, buồn nôn, đầy hơi, đau bụng và tiêu chảy. Tuy nhiên, bạn có thể bị thiếu hụt lactase mà hoàn toàn không có dấu hiệu nào.
4. Độ tuổi mắc bệnh
Một số trẻ không dung nạp lactose từ khi sinh ra và phải uống sữa công thức không chứa lactose thay vì bú mẹ. Tuy nhiên, phần lớn những người không dung nạp lactose bị giảm khả năng tiêu hóa sữa khi đã lớn hơn. Thông thường tình trạng này xuất hiện từ lúc 2 đến 12 tuổi, mặc dù bạn có thể không có triệu chứng cho đến cuối tuổi vị thành niên hoặc khi trưởng thành.
5. Bạn không đơn độc
Khoảng 65% người dân trên khắp thế giới và 30 triệu người Mỹ không dung nạp lactose ở các mức độ khác nhau. Bệnh thường phổ biến hơn ở người gốc Á, Phi, Tây – Bồ hoặc người Mỹ bản xứ và ít gặp hơn ở người gốc Bắc hoặc Tây Âu.
6. Đó không phải là bệnh dị ứng
Dị ứng sữa ít xảy ra nhưng có hại nhiều hơn so với không dung nạp lactose. Nếu bạn bị dị ứng với sữa, cơ thể bạn chống sữa như thể sữa là một kẻ xâm hại. Các triệu chứng thường là nặng hơn và có thể bao gồm thở khò khè, mắt ngứa và phát ban. Những người bị dị ứng này phải tránh hoàn toàn các sản phấm sữa.
7. Không loại bỏ sữa hoàn toàn
Không giống những người bị bệnh dị ứng, phần lớn những người không dung nạp lactose có thể uống tới nửa cốc sữa mà không có triệu chứng. Các sản phẩm sữa khác có hàm lượng latose thấp hơn và có thể dễ tiêu hóa hơn. Những sản phẩm này gồm pho mai cứng hoặc pho mai “già”và sữa chua.
8. Lactose có ở những nơi đáng ngạc nhiên.
Sữa và các sản phẩm sữa nằm trong danh sách hàng loạt các thực phẩm đã chế biến. Ví dụ bánh nướng, ngũ cốc và kẹo có thể đều chứa lactose. Kiểm tra nhãn mác về các từ như nước sữa (whey), sữa đông (curd), …và tránh các sản phẩm này nếu chúng làm dạ dày khó chịu.
9. Thay đổi chế độ ăn có thể giảm triệu chứng
Bắt đầu với lượng sữa nhỏ và xem có thể tăng dần lượng sữa theo thời gian không. Ngày càng có nhiều hơn các sản phẩm sữa không chứa hoặc chứa ít lactose như sữa đậu nành và các sản phẩm thay thế sữa khác. Cuối cùng dùng thuốc dạng nhỏ giọt hoặc dùng thuốc viên lactase không kê đơn có thể giúp bạn tiêu hóa sữa.
10. Canxi vẫn là chìa khóa
Vì các sản phẩm sữa là nguồn bổ sung canxi và vitamin D chủ yếu tăng cường sức khỏe xương, không dung nạp lactose có thể làm tăng nguy cơ xương mỏng. Những nguồn canxi và vitamin D khác gồm rau lá xanh, lòng đỏ trứng và nước ép trái cây bổ sung canxi. Hãy hỏi bác sĩ xem bạn có nên dùng các chế phẩm bổ sung.
BS Cẩm Tú
Theo Healthguides / Univadis
