Tôi nghe nói nhiều về tác dụng của vitamin E: bảo vệ da, chống lão hóa, ngăn ngừa ung thư da… Vậy sự thực như thế nào?
Đinh Thu Hiền(Hải Dương)
Mặc dù được gọi chung là vitamin E nhưng thực chất đây là một họ bao gồm nhiều dẫn xuất khác nhau của tocopherol (gồm alpha, beta, delta, gamma tocopherol) và tocotrienol (gồm alpha, beta, gamma, delta tocotrienol). Chức năng sinh học cơ bản của họ vitamin này là bảo vệ các phân tử lipid của cơ thể trước quá trình ôxy hoá và sự tấn công của các gốc tự do. Vitamin E tự nhiên có mặt trong nhiều loại hoa quả khác nhau như quả kiwi, xoài, vitamin E tổng hợp có thể phối hợp nhiều dẫn xuất của tocopherol với nhau. Sử dụng vitamin E tại chỗ được chứng minh là có thể giúp giảm triệu chứng của vảy nến, ban đỏ, giảm kích thước sẹo, giảm sự xuất hiện các vết nhăn, vết lằn, rạn da và sự thô ráp của da, làm mềm, mượt da và tạo độ ẩm cho da. Vitamin E dùng tại chỗ còn giúp bảo vệ da chống lại tác hại của tia cực tím và nhiều tác nhân khác trong môi trường sống, đặc biệt là nguy cơ ung thư da và sự lão hoá sớm.
 |
Trong số các dẫn xuất vitamin E, alpha tocopherol được sử dụng nhiều nhất trong các sản phẩm chăm sóc da, mặc dù các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tác dụng chống ôxy hoá của dẫn xuất này thấp hơn so với tocopherol phức hợp và tocotrienol. Để phát huy được tối đa hiệu quả bảo vệ da, nên chọn các sản phẩm chăm sóc da chứa vitamin E không chứa cồn và không ở dạng acetate. Trong thực tế, rất nhiều nhà sản xuất đã este hoá hoặc gắn thêm các gốc hoá học như acetic acid vào phân tử alpha tocopherol để làm tăng tính ổn định của hoạt chất này, tuy nhiên, việc làm này có thể khoá chặt vị trí có tác dụng chống ôxy hoá trên phân tử alpha tocopherol. Đáng nói là đa số các sản phẩm chăm sóc da hiện nay đều có chứa vitamin E dưới dạng alpha tocopherol acetate hoặc alpha tocopherol succinate. Các nghiên cứu đều cho thấy, các dẫn xuất này khi ngấm vào tổ chức da đều không có khả năng chuyển đổi thành dạng có hoạt tính của vitamin E và không có tác dụng bảo vệ da. Thậm chí, các sản phẩm chăm sóc da nếu có chứa dạng hoạt tính của vitamin E (gamma tocopherol và delta tocopherol), thì số lượng cũng thường rất nhỏ, không đủ để đem lại hiệu quả chăm sóc da. Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào so sánh hiệu quả chăm sóc da giữa đường uống và đường dùng tại chỗ của vitamin E.
BS. Nguyễn Khánh