Thời gian gần đây, cư dân mạng và độc giả, đặc biệt là cánh mày râu dường như lên cơn sốt khi có thông tin về một loại nấm được mệnh danh là “nấm tan cửa nát nhà” vì công năng “kỳ diệu” trong việc cải thiện sinh lực đăng tải trên mạng điện tử. Loại nấm này được đặt tên là “ngọc cẩu”. Vậy, nấm ngọc cẩu là gì?
Đó thực chất là vị thuốc có tên gọi là “tỏa dương” hết sức thông dụng trong việc chữa bệnh thường nhật của y học cổ truyền, được xếp trong nhóm thuốc bổ dương của Đông dược. Tỏa dương, tên khoa học là Cynomorium songaricum Rupr., còn được gọi là củ gió đất, củ ngọc núi, hoa đất, xà cô, ký sinh hoàn, bất lão dược, địa mao cầu, hoàng cốt lương... và củ cu chó (phiên âm Hán - Việt là dương cẩu chứ không phải là ngọc cẩu). Vị thuốc này vị ngọt, tính ấm, có công dụng bổ thận trợ dương, nhuận tràng thông tiện, thường được dùng để chữa các chứng bệnh như liệt dương, di tinh, lưng đau gối mỏi, suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh, viêm dạ dày, viêm thận, xuất huyết do giảm tiểu cầu nguyên phát (tử điến), táo bón người già... dưới hình thức độc vị hoặc phối hợp với tang phiêu tiêu, thục địa, ma nhân và các vị thuốc khác. Bài thuốc cổ nổi tiếng chuyên dùng để chữa chứng di tinh có tên gọi là Kim tỏa cố tinh hoàn.
Vị thuốc tỏa dương.
Kết quả nghiên cứu dược lý của các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy, tỏa dương có tác dụng điều tiết miễn dịch, nâng cao sức chịu đựng của cơ thể trong điều kiện thiếu ôxy, cải thiện chức năng của trục các tuyến nội tiết: vùng dưới đồi - tuyến yên - tuyến thượng thận, thanh trừ các gốc tự do, chống lão hóa, thúc đẩy quá trình sinh trưởng, kháng viêm, chống loét, kháng ung thư, ức chế ngưng tập tiểu cầu, gia tăng quá trình tổng hợp DNA và RNA.
Trong thực tiễn lâm sàng, các thầy thuốc Đông y thường sử dụng tỏa dương cùng với các thuốc bổ dương khác như ba kích, tiên mao, nhục thung dung, phá cố chỉ, dâm dương hoắc... để chữa các chứng bệnh như suy giảm ham muốn tình dục, liệt dương, xuất tinh sớm, di mộng tinh, lãnh cảm, muộn con... nhưng so với nhiều vị thuốc khác, tác dụng này của tỏa dương cũng chỉ ở mức độ vừa phải, nếu như không muốn nói là khiêm tốn, không như những thông tin đã được đồn thổi. Tỏa dương loại khô có thể mua dễ dàng ở các hiệu thuốc Đông dược với giá gốc không quá 20.000 đồng/100g (1 lạng) nhưng trong thời điểm hiện tại, giá bán có thể bị đẩy cao hơn vài ba lần. Tuy nhiên, tỏa dương giả và tỏa dương nhập khẩu đã chiết xuất hầu hết hoạt chất cũng xuất hiện trên thị trường. Vậy nên, các quý ông nếu có nhu cầu sử dụng nên tìm mua dược liệu này ở các cơ sở Đông dược có tư cách pháp nhân và rất cần sự tư vấn của các thầy thuốc chuyên khoa để phòng tránh tình trạng “tiền mất của rởm”, “tiền mất tật mang”.
ThS. Hoàng Khánh Toàn