Bệnh thường gặp ở nhiều phụ nữ nhưng cũng gặp ở nam. Bệnh có thể gặp ở trước, trong và sau khi giao hợp.
Đối với nam giới: Có nhiều nguyên nhân gây ra đau. Chít hẹp bao quy đầu là nguyên nhân hay gặp, nó có thể do bẩm sinh hoặc do mắc phải. Do chít hẹp làm da bao quy đầu không lộn ra được nên làm cho các chất bài tiết và nước tiểu ứ lại ở đó làm cho đầu dương vật bị viêm nhiễm và gây đau. Nếu không được điều trị, sẽ ảnh hưởng đến đời sống tình dục và có thể bị ung thư dương vật sau này.
Ngoài ra, ở nam giới còn có nhiễm khuẩn hệ thống tiết niệu, gây viêm nhiễm niệu đạo, bàng quang, tuyến tiền liệt và túi tinh gây cảm giác đái rát, đau buốt, nóng và đau khi xuất tinh hoặc tinh có máu. Đừng coi thường dây của vòng tránh thai sai vị trí của người phụ nữ, vì nó cũng gây đau.
Vì vậy, khi nam giới bị bệnh trên, nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, điều trị cắt bao quy đầu và chống nhiễm khuẩn hệ tiết niệu.
Đối với nữ: Đau khi giao hợp là nguyên nhân khiến họ đến gặp bác sĩ để được tư vấn nhiều nhất. Đau khi giao hợp gồm có 2 nhóm bệnh lý chính là co thắt âm đạo và giao hợp đau.
Co thắt âm đạo là sự co thắt không tự chủ của các nhóm cơ bao quanh 1/3 ngoài âm đạo khi có một vật lạ đưa vào âm đạo. Chính sự co thắt này khiến người phụ nữ không thể giao hợp được hoặc rất đau khi giao hợp. Bản thân những người này có khi đi khám phụ khoa, bác sĩ cũng không khám được vì âm đạo co thắt.
Nguyên nhân co thắt âm đạo chủ yếu là do tâm lý, thường gặp ở những phụ nữ xuất thân từ gia đình quá nền nếp, khuôn phép, ít tiếp xúc với thế giới bên ngoài, hoặc những phụ nữ bị sang chấn tình dục hay bị xâm hại tình dục trong quá khứ. Đây cũng có thể là phản ứng của cơ thể sau lần giao hợp đầu tiên hoặc sau lần khám phụ khoa đầu tiên quá đau đớn. Chưa kể nhiều phụ nữ hiểu sai về giải phẫu cơ thể và kích thước của âm đạo. Lúc nào họ cũng nghĩ là của họ quá nhỏ nên khi đưa dương vật hay bất cứ vật gì vào âm đạo đều có thể gây tổn thương.
Ngoài yếu tố tâm lý ở trên thì còn có một số nguyên nhân thực thể như teo hẹp âm đạo hay bít màng trinh.
Để điều trị chứng co thắt âm đạo, bạn nên đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, làm quen với giải phẫu cơ thể của mình, hướng dẫn cách thư giãn để chuẩn bị sự đón nhận vào âm đạo, hướng dẫn tập luyện các cơ quanh âm đạo cũng như nong giãn âm đạo với những dụng cụ đặc biệt.
Giao hợp đau là cảm giác đau xảy ra trước, trong hoặc sau khi giao hợp mà không phải do co thắt âm đạo. Giao hợp đau nếu tái diễn nhiều lần có thể dẫn đến trầm cảm, lo lắng, khó khăn trong quan hệ vợ chồng, dần dần làm cho người phụ nữ sợ hoạt động tình dục, từ đó có thể lẩn tránh hoạt động tình dục.
Đau khi giao hợp ở nữ có thể do tâm lý hoặc những bệnh thực thể. Nguyên nhân thường gặp nhất là khô âm đạo do không bài tiết được dịch nhờn ở âm đạo. Tình trạng này chứng tỏ người phụ nữ không hưng phấn tình dục được mà nguyên nhân có thể là do tâm lý tình cảm chưa được thoải mái với bạn tình, hoặc thiếu sự kích thích có hiệu quả, hoặc những phụ nữ thiếu nội tiết. Ngoài ra, vị trí của cảm giác đau cũng chỉ ra nhiều nguyên nhân.
Với đau phía ngoài âm hộ, âm đạo thường do nguyên nhân viêm nhiễm vùng tiền đình, viêm tuyến bartholin, viêm âm đạo do nấm hay Trichomonas hoặc Herpes sinh dục. Đau có thể do vết sẹo liền xấu ở tầng sinh môn sau đẻ, tạo những kén chỉ khó tiêu gây đau. Đau có thể do viêm nhiễm niệu đạo hay bàng quang làm cho đi tiểu nóng buốt và rát. Ngoài ra, còn gặp ở người phụ nữ sử dụng những dung dịch vệ sinh phụ nữ không đảm bảo chất lượng, làm dị ứng với thành phần trong đó gây nên khô rát âm đạo, âm hộ.
Nếu đau sâu bên trong vùng tiểu khung có thể do viêm cổ tử cung, viêm vùng chậu và đặc biệt là bệnh lạc nội mạc tử cung. Ngoài những bệnh phụ khoa trên thì táo bón kinh niên hay hội chứng co thắt đại tràng cũng góp phần gây đau.
Để điều trị bệnh đau trong giao hợp, đầu tiên bạn nên đến các bác sĩ chuyên khoa. Đến càng sớm càng tốt, không nên ngại ngùng vì nó có thể là dấu hiệu ban đầu của một bệnh sau này. Ngoài việc điều trị nội khoa, ngoại khoa cho bạn, các bác sĩ sẽ giải thích, tư vấn làm liệu pháp tâm lý để cho bạn hiểu rằng vấn đề tình dục cũng giống như ăn như uống, nó là bản năng của con người. Tình dục không xấu, nó chỉ xấu khi ta nghĩ xấu về nó và đó chính là chất lượng cuộc sống.
ThS. Lê Vũ
