Ngày 23/8/2017, phẫu thuật tách đôi cặp song sinh dính Bảo Hân – Bảo Ân, 12 tháng tuổi, được tiến hành với sự phối hợp của nhiều ê-kíp: Ngoại Thần kinh, Ngoại chỉnh hình, Ngoại Tổng quát, Gây mê, Hồi sức với sự tham gia của hơn 30 bác sĩ, kỹ thuật viên, điều dưỡng, nhân viên hậu cần. Cố vấn chuyên môn trực tiếp cho cuộc mổ là Giáo sư Trần Đông A và Bác sĩ chuyên khoa tạo hình thẩm mỹ Trần Văn Dương từ Bệnh viện Chợ Rẫy.
Ca phẫu thuật đã kéo dài 11 giờ 30 phút (từ 7 giờ đến 18 giờ 30 phút) với 5 giai đoạn nối tiếp nhau: rạch da, bộc lộ túi cùng màng cứng; tách đôi túi cùng, khâu phục hồi màng cứng; tách dính phần mông và xương cùng; bơm keo sinh học, khâu tăng cường cân cơ che kín toàn bộ phần màng cứng vừa tạo hình; làm hậu môn tạm đại tràng ngang 2 đầu rời cho 2 bé.
Ca phẫu thuật tách đôi cặp song sinh dính Bảo Hân – Bảo Ân, 12 tháng tuổi tại BV Nhi Đồng 2 TPHCM.
Liên tục chăm sóc nội khoa, 3 lần phẫu thuật trước khi tách rời
Một năm trước đó, 2 bé đã được chuyển đến BV Nhi Đồng 2 TP.HCM và đã được các y bác sĩ nuôi dưỡng và chăm sóc nội khoa vì trải qua nhiều đợt sốt, viêm phổi cần điều trị kháng sinh và hỗ trợ hô hấp, rồi được làm các thủ thuật cần thiết trước khi phẫu thuật tách đôi với 2 lần chụp MRI cột sống để đánh giá những dị tật thần kinh vùng cột sống thắt lưng, dị tật vùng hậu môn trực tràng, 3 lần phẫu thuật đặt túi dãn da đầy khó khăn. Các bác sĩ xác định trường hợp song sinh dính này sẽ có rất nhiều vấn đề khó khăn ngay cả trước, trong và sau cuộc mổ, như dính nhau vùng thắt lưng cùng cụt, dò hậu môn tiền đình, ngoài ra bé Bảo Ân có thêm các dị tật bẩm sinh khác như bất sản 5 xương sườn phải, trật khớp háng bên phải bẩm sinh, cứng khớp gối và cổ chân phải.
Tủy sống dính hình chữ Y, chùm rễ thần kinh đuôi ngựa dính đan xen phức tạp
Thách thức không nhỏ đối với ca phẫu thuật tách đôi này đã được các bác sĩ chuyên khoa Ngoại thần kinh của BV Nhi Đồng 2 xác định: đây là ca dính tủy sống đặc biệt, chùm rễ thần kinh đuôi ngựa của 2 bé dính và đan xen vào nhau. Các dây thần kinh này phải được tách bằng cách nào đó để đảm bảo các bé về sau có thể sử dụng được chân là một vấn đề không dễ. Trong quá trình phẫu thuật bóc tách, các phẫu thuật viên phải dùng kính hiển vi vi phẫu với độ phóng đại lớn, dao mổ siêu âm Cusa để tách rời từng sợi rễ thần kinh một cách an toàn. Các bác sĩ phải vừa tách rời vừa xem xét dây thần kinh nào chi phối chân của bé nào bằng máy kích thích thần kinh để dò chức năng thần kinh của từng bé để xác định chính xác dây nào của cháu nào. Hai tủy của hai bé có hình chữ Y nên các phẫu thuật viên còn phải tiến hành tách đôi tủy một cách an toàn nhất và đảm bảo chức năng thần kinh tốt nhất cho cả hai cháu.
Khẳng định trình độ tách những cặp song sinh dính ngang tầm khu vực
Nhìn lại quá trình chuẩn bị trước phẫu thuật và diễn tiến cuộc mổ giống như những gì đã tiên lượng trước và cách xử lý các tình huống phức tạp trong lúc phẫu thuật, có thể nói 3 yếu tố quyết định cho sự thành công của phẫu thuật tách đôi cặp song sinh dính Bảo Hân – Bảo Ân, đó là kinh nghiệm, tay nghề giỏi và công nghệ cao.
Trước tiên là về kinh nghiệm, cuộc đại phẫu thuật tách dính ca song sinh rất phức tạp này có sự tham gia của các chuyên gia từng tham phẫu thuật tách những cặp song sinh dính trước đây, như GS BS Trần Đông A - Nguyên PGĐ BV Nhi Đồng 2, Thạc sĩ Phan Thị Minh Tâm - Nguyên Trưởng khoa Phẫu thuật, Gây mê, Hồi sức, BV. Nhi Đồng 2,…
Yếu tố thứ hai là tay nghề giỏi của các ê-kíp phẫu thuật và các y bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng, và các y bác sĩ trực tiếp chăm sóc nội khoa và nuôi dưỡng đảm bảo đủ điều kiện để phẫu thuật cho 2 bé.
Cuối cùng, việc ứng dụng công nghệ cao, từ keo sinh học đến kính hiển vi điện tử, máy thăm dò chức năng thần kinh,… là những yếu tố tạo nên thành công cho ca phẫu thuật.
Được biết, trong những năm qua, Bệnh viện Nhi đồng 2 được UBND TP.HCM đầu tư nguồn lực để phát triển trở thành một trong những trung tâm chuyên sâu về phẫu thuật nhi của thành phố và khu vực phía Nam, trong đó ghép tạng và phẫu thuật tách những cặp song sinh dính là 2 mũi nhọn đã và tiếp tục phát triển ngang tầm các nước trong khu vực.
