Tôi 57 tuổi, đôi khi tôi bị đau nhức tay chân. Bác sĩ chẩn đoán tôi bị nhức tay chân là do bị loãng xương. Đôi khi tôi có dùng thuốc corticoid để giảm đau. Xin hỏi, việc dùng corticoid có thể gây thêm bệnh không?
Ngô Thị Hiền (Đông Anh-Hà Nội)
Loãng xương là bệnh khá phổ biến hiện nay ở người cao tuổi. Bệnh đã và đang trở thành vấn đề cần được quan tâm trong công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu trong cộng đồng nhất là ở người cao tuổi và phụ nữ sau tuổi mãn kinh.
Trong việc phòng ngừa bệnh loãng xương, cần lưu ý tránh dùng kéo dài những loại thuốc có gây ra loãng xương điển hình là thuốc có chứa corticoide. Đặc biệt dưới dạng thuốc uống hay thuốc tiêm có loại tác dụng kéo dài 3 - 6 tháng. Nhiều người thích dùng vì tác dụng kéo dài này nhưng quên rằng tác hại của thuốc nếu có cũng sẽ kéo dài trong nhiều tháng. Thông thường corticoid hay bị lạm dụng để chữa các chứng đau nhức khớp vì giá rẻ dễ mua mà tác dụng giảm sưng, giảm đau nhanh nhưng không thấy được hết hậu quả tai hại vô cùng của nó. Một số người lớn tuổi bị đau nhức khớp đã nghe lời mách bảo của người quen tự mua corticoid uống vô tình làm trầm trọng thêm bệnh loãng xương vốn có của mình.
Ngoài tác dụng chữa bệnh, khi dùng kéo dài, liên tục và không đúng cách, corticoid còn có thể gây:
- Giữ muối và nước gây phù, cao huyết áp, suy tim sung huyết.
- Teo cơ yếu cơ và loãng xương (bà con hay gọi là mục xương)
- Loét dạ dày nặng hơn là xuất huyết dạ dày, thủng dạ dày.
- Rối loạn nội tiết, rối loạn kinh nguyệt.
- Suy tuyến thương thận.
- Làm phát triển nặng thêm bệnh tiểu đường, lao phổi, cườm mắt, tăng nhãn áp.
- Giảm sức đề kháng nên dễ bị nhiễm trùng, nhất là nhiễm lao và nhiễm nấm.
- Teo da, teo cơ áp xe tại chỗ tiêm.
Thực tế, corticoid không điều trị hết bệnh mà chỉ làm giảm triệu chứng mà thôi. Nhưng với nhiều tác dụng phụ nguy hiểm nêu trên nhắc cho chúng ta phải hết sức thận trọng khi dùng thuốc dạng đề xa. Vấn đề cơ bản là, không nên tự dùng thuốc mà chỉ dùng thuốc khi có hướng dẫn cụ thể của bác sĩ.
BS. Hữu Phan
