Trước thông tin cảnh báo của Cơ quan An toàn thực phẩm châu Âu (EFSA) về việc vừa phát hiện một hóa chất có tên là acrylamide gây ung thư được tìm thấy trong bim bim, cà phê, khoai tây chiên, bánh mì nướng bị cháy, khoai tây chiên giòn và một số loại thức ăn nhanh của trẻ em, Cục An toàn thực phẩm Bộ Y tế đã yêu cầu cơ quan chức năng chuyên về kiểm nghiệm ATVSTP lấy mẫu một số sản phẩm để kiểm nghiệm.
Bim bim là món ăn khoái khẩu của nhiều trẻ nhỏ.
Mẫu kiểm nghiệm là sản phẩm đang lưu thông trên thị trường
Theo TS. Trần Quang Trung - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế, Cục đã yêu cầu Viện Kiểm nghiệm thực phẩm quốc gia lấy ngẫu nhiên 3 mẫu sản phẩm khoai tây chiên tại các cửa hàng bán thức ăn nhanh và 3 mẫu sản phẩm bim bim đang lưu thông trên thị trường. Mỗi cơ sở giám sát lấy 1 mẫu để kiểm nghiệm các chỉ tiêu chất acrylamide và chất polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH). Ông Trung cũng cho biết, đã yêu cầu Viện Kiểm nghiệm thực phẩm quốc gia báo cáo kết quả về Cục An toàn thực phẩm trước ngày 21/7/2014.
Theo ghi nhận của phóng viên báo SK&ĐS, khoai tây chiên, bim bim là một trong những thực phẩm được nhiều người lựa chọn, đặc biệt là các bạn trẻ, trẻ em. Tại một số cửa hàng bán đồ ăn nhanh ở Ngã tư Kim Mã - Núi Trúc; Huỳnh Thúc Kháng - Nguyễn Chí Thanh; Cầu Giấy; Láng Hạ... vẫn rất đông bạn trẻ lựa chọn khoai tây chiên ăn kèm với thực phẩm khác. Bạn Nhật Minh (SV năm thứ 2 - ĐH Ngoại thương) cho biết, em và các bạn thường ăn gà rán với khai tây chiên vì đây là món khoái khẩu. Khi được hỏi có biết thông tin về việc cơ quan chức năng cho biết đã phát hiện hóa chất gây ung thư có trong khoai tây chiên thì Minh hồn nhiên hỏi lại tôi “có thông tin này à chị?”.
Trẻ ăn nhiều bim bim sẽ bị thừa muối, ảnh hưởng tới chức năng thận.
Còn với bim bim thì đây vẫn là sản phẩm được nhiều bậc phụ huynh lựa chọn cho con em mình sử dụng. Bà Lan (khu Nam Trung Yên, Cầu Giấy) cho biết, cháu bà thích ăn bim bim nên gia đình bà thường mua sẵn cả túi to từ 12-15 gói về để sẵn trong nhà, lúc nào cháu đòi ăn là có ngay đỡ phải đi mua lẻ.
Cần hạn chế đồ ăn chiên, nướng
Thông tin từ Cục An toàn thực phẩm ngày 15/7 cho biết, acrylamide là hợp chất được tạo ra một cách tự nhiên khi thức ăn giàu carbonhydrate và tinh bột được chiên, rán, nướng ở nhiệt độ cao từ 170 - 180oC). Vai trò và cơ chế của acrylamide gây ra ung thư vẫn chưa có bằng chứng khoa học. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cho rằng, việc tiếp xúc nhiều với acrylamide khiến cơ thể đổ mồ hôi, đi tiểu không kiểm soát, buồn nôn, đau mỏi cơ... Năm 2010, Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc của Mỹ và Ủy ban Chuyên gia về phụ gia thực phẩm của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã coi đây là mối lo ngại cho sức khỏe cộng đồng. Năm 2013, Ủy ban Các tiêu chuẩn thực phẩm của Anh phát hiện mức acrylamide tăng cao trong thực phẩm chiên, bim bim, khoai tây chiên, bánh quy gừng và bột ngũ cốc ăn sáng. Tại Mỹ, Cơ quan bảo vệ môi trường đã có quy định áp dụng cho các loại nước uống chứa acrylamide.
PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ thực phẩm Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, từ trước đến nay, các chuyên gia thực phẩm đều khuyến cáo sản phẩm thực phẩm chiên làm gia tăng nguy cơ phát triển ung thư, đặc biệt là khi chúng chứa các loại dầu hydro hóa - chất béo transfat. Hóa chất acrylamide cũng sản sinh ra khi chúng ta chiên kỹ hoặc chiên đi chiên lại nhiều lần. Do đó, người dân cũng hạn chế sử dụng các đồ ăn chiên hay nướng ở nhiệt độ cao từ 150 - 2500C. Tuy nhiên, ông Thịnh cũng cho rằng, người dân không nên quá hoang mang trước thông tin này vì kết quả kiểm nghiệm chính thức còn đang chờ cơ quan chức năng thực hiện.
Còn PGS.TS. Nguyễn Tiến Dũng - Trưởng khoa Nhi, BV Bạch Mai cho biết, hiện nay ở Việt Nam chưa có nghiên cứu cụ thể gì về những tác hại đến sức khỏe khi cho trẻ ăn nhiều bim bim. Nhưng theo BS. Dũng, chỉ bằng quan sát thì dễ thấy việc trẻ ăn nhiều bim bim sẽ giảm ăn trong bữa ăn chính. Nhìn trong bảng thành phần thì thấy hàm lượng muối trong bim bim khá cao. Khi trẻ ăn bim bim sẽ khát nước và uống nhiều nước luôn có cảm giác no không thèm ăn. Đây được xem là một nguyên nhân gây biếng ăn ở nhiều trẻ nhỏ. Sử dụng nhiều bim bim, trẻ dẫn đến hiện tượng thừa muối khiến thận phải làm việc quá tải, ảnh hưởng tới chức năng bài tiết và tăng nguy cơ suy thận. Do đó, các bậc cha mẹ nên hạn chế cho con ăn bim bim.
Theo ông Trần Quang Trung, biện pháp hữu hiệu để dự phòng acrylamide sinh ra trong thực phẩm chính là xử lý đúng cách những sản phẩm thực phẩm chứa tinh bột. Ví dụ như: Ngâm khoai tây trong nước ít nhất 30 phút trước khi chiên; chia thành nhiều lát nhỏ khi nướng bánh mì; thực phẩm không nên rán hoặc nướng lại nhiều lần; hạn chế dùng dầu đã qua sử dụng để rán; chiên/rán thức ăn quá lâu; khi chế biến thức ăn từ tinh bột và đường tránh quá lửa làm cho nhiệt độ quá cao trong thời gian dài...
