Ông của tôi tuổi gần 80 bị viêm khớp, đã từng được xác định là gút nhưng sau này có bác sĩ bảo không phải gút mà chỉ là một tình trạng lắng đọng canxi. Xin cho biết về chứng bệnh lắng đọng này?
(Lâm Tâm Hậu - Long An)
Gút là một bệnh khá phổ biến và được nhiều người biết, là bệnh do rối loạn chuyển hóa nhân purin làm tăng axít uric máu. Bệnh đặc trưng ở nam trung niên với triệu chứng viêm khớp khởi phát đột ngột, đau dữ dội, kèm sưng nóng đỏ ở khớp tổn thương (thường gặp ở khớp chi dưới như: khớp bàn ngón chân cái, gối, bàn ngón khác, khớp cổ chân…).
Tuy nhiên, có một tình trạng viêm khớp giống như gút nhưng lại do lắng đọng tinh thể pyrophosphat calci và có thể bị chẩn đoán nhầm với gút. Người ta ước tính gần 50% người trên 85 tuổi có tình trạng lắng đọng tinh thể pyrophosphat calci ở sụn khớp trên phim chụp X-quang. Đây là một bệnh khớp do rối loạn chuyển hóa giống như gút, các tinh thể pyrophosphat calci lắng đọng ở khớp, sụn xơ và cạnh khớp. Các khớp thường bị tổn thương do lắng đọng pyrophosphat calci là khớp gối, cổ tay và khớp háng, trong thực tế thì đa số trường hợp là không có triệu chứng gì. Đến nay y học vẫn chưa hiểu rõ việc tăng pyrophosphat calci, chỉ biết nó là kết quả của tăng thoái giáng adenosine triphosphate. Việc lắng lọng pyrophosphat calci có thể do sự lão hóa nói chung nhưng cũng kèm theo yếu tố di truyền. Bệnh thường gặp ở người bị cường tuyến cận giáp, giảm phospho máu hoặc rối loạn chuyển hóa xương do suy thận, có thể xuất hiện sau chấn thương. Thể giả gút gặp trong một phần tư các trường hợp lắng đọng pyrophosphat calci. Biểu hiện của viêm một hoặc nhiều khớp, thường gặp ở khớp gối hoặc khớp cổ tay với triệu chứng đau dữ dội kèm sưng, đỏ, nóng giống cơn gút cấp.
Người ta ghi nhận cơn giả gút xuất hiện sau các bệnh nội khoa: nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, chấn thương hoặc tình trạng tăng calci máu. Nhiều trường hợp chọn dịch khớp tổn thương có viêm tăng bạch cầu, phát hiện các tinh thể hình gậy, đầu tù ở trong hoặc ngoài tế bào (dưới kính hiển vi phân cực).