Một mùa bóng thất bại với mô hình mới chưa hẳn do mô hình không phù hợp mà còn phụ thuộc vào cách vận hành nó ra sao. Một năm trước, khi những dấu hiệu tiêu cực ở V-League ngày càng có nguy cơ ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của giải đấu, VPF đã nhanh chóng được lập ra. Đây là một công ty được VFF giao quyền điều hành tổ chức V-League theo mô hình của bóng đá Nhật Bản. Khi mới đi vào hoạt động, ai cũng tin hướng đi này sẽ giúp bóng đá Việt Nam thực sự chuyên nghiệp bởi mọi thứ đều khá rạch ròi, nhất là trách nhiệm điều hành. Hơn nữa, một mô hình được tham khảo từ một giải đấu thành công nhất châu Á thì chắc chắn không hề dở. Thế nhưng, mọi người như vỡ mộng khi càng vào sâu, giải đấu càng tệ và vai trò tổ chức điều hành của VPF ngày càng không thấy đâu.
 HN T&T vô địch V-League 2013 là xứng đáng. |
Hậu quả nhìn từ V-League 2013 càng cho thấy vấn đề không phải là mô hình nào mà là con người nào. Nếu chúng ta có sang Anh, Italia hay Tây Ban Nha học hỏi và “rước” mô hình những giải đấu danh giá và hiệu quả nhất thế giới về cũng không chắc có thể cải thiện được tình hình. Một điển hình của việc “học hỏi” là ban tư vấn đạo đức. Không biết ở bóng đá Nhật Bản có cái ban này không nhưng FIFA thì có. Vì vậy mà sau khi đi vào hoạt động, VPF đã lập ban tư vấn đạo đức. Thực tế, ban cùng tên gọi này của FIFA hoạt động khá hiệu quả khi độc lập phản biện những vấn đề liên quan trên cơ sở thực tế và công tâm. Nó là một kênh tham khảo quan trọng để FIFA xử lý nhiều vụ việc tiêu cực cũng như các vấn đề liên quan đến tinh thần thể thao trong thi đấu. Nhưng mặc nhiên, nó cũng không có cái quyền đưa ra những nhận định chủ quan để buộc tổ chức mẹ là FIFA phải chấp hành. Tiếc là VPF chưa thể vận dụng được sự công tâm và... đạo đức của bộ phận này.
Trở lại việc tổng kết mùa giải, dư luận không biết VFF và VPF sẽ có những định hướng gì cho tương lai gần và xa của bóng đá Việt Nam. Biết đâu lại... cử một đoàn sang nước khác học hỏi mô hình cho V-League 2014! Nhìn lại từ khi bóng đá Việt Nam chuyển sang bán chuyên nghiệp, rồi chuyên nghiệp cho đến nay đã không ít lần thay đổi mô hình. Đến như khi Tây Ban Nha bảo vệ ngôi vô địch châu Âu 2012 vừa qua, không ít quan chức bóng đá đã hồ hởi cho biết bóng đá Việt Nam rất... phù hợp với lối đá tiqui-taqua và nên đi theo hướng này để phát triển! Nhìn kỹ lại mới thấy ngần ấy năm với ngần ấy thất bại nhưng quanh đi quẩn lại cũng từng ấy con người. Có người bị cho thôi nhiệm kỳ trước thì nhiệm kỳ sau lại có mặt; có người ai cũng thấy năng lực không phù hợp, cái tâm chưa tròn nhưng vẫn điều hành...
Ngẫm lại, yếu tố con người mới là chính, sao mãi cứ đi loanh quanh tìm mô hình.
PHƯƠNG NAM