Đại dịch COVID-19 đã dẫn đến những khủng hoảng lớn đối với sức khỏe cộng đồng và kinh tế toàn cầu. Các nhà khoa học đã phát triển vắc xin COVID-19 với tốc độ kỷ lục và một số vắc xin đã nhận được sự chấp thuận sử dụng khẩn cấp (EUA) từ các cơ quan quản lý toàn cầu khác nhau. Ở nhiều quốc gia, các chương trình tiêm chủng đã bắt đầu và các nhà nghiên cứu tin rằng tiêm chủng toàn cầu nhanh chóng sẽ là chìa khóa để ngăn chặn đại dịch.
Bên cạnh việc cung cấp sự bảo vệ trực tiếp chống lại vi rút SARS-CoV-2, vắc xin cũng có thể mang lại những lợi ích gián tiếp ở cấp độ quần thể. Nếu vắc xin ngăn ngừa sự lây truyền vi rút từ những người chưa được tiêm vắc xin sang những người khỏe mạnh và dễ bị bệnh, nó có thể giúp ngăn chặn nhanh chóng đại dịch đang diễn ra.
Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra sự giảm lây truyền trong các hộ gia đình được tiêm chủng vắc xin COVID-19.
Một cá nhân được tiêm chủng có thể truyền bệnh COVID-19 cho người khác không?
Hiện tại, có rất ít nghiên cứu cho thấy tác động của việc tiêm vắc xin đối với sự lây truyền SARS-CoV-2. Trong các nghiên cứu hạn chế này, các nhà khoa học đã chỉ ra sự giảm lây truyền trong các hộ gia đình và trong số các nhân viên y tế được tiêm chủng. Ngoài ra, các nghiên cứu trước đây cũng đã báo cáo rằng vắc xin có thể làm giảm tải lượng vi rút trong đường hô hấp trên của bệnh nhân COVID-19, do đó làm giảm khả năng lây lan.
Một nghiên cứu gần đây bao gồm 550.000 hộ gia đình ở Anh đã tiết lộ rằng cả vắc-xin ChAdOx1 nCoV-19 và BNT162b2 đều có thể làm giảm 40 - 50% sự lây truyền từ các thành viên đã tiêm phòng và bị nhiễm bệnh trong hộ gia đình so với các trường hợp không được chủng ngừa. Một nghiên cứu khác được thực hiện ở Scotland và Phần Lan đã cho thấy sự giảm lây truyền giữa các thành viên trong gia đình của những người được tiêm chủng khi so sánh với không được tiêm chủng.
Đánh giá tác dụng của vắc xin đối với sự lây truyền của vi rút
Do tỷ lệ lây nhiễm thứ cấp cao giữa các thành viên trong hộ gia đình, các nhà khoa học cho rằng nghiên cứu về hộ gia đình là lý tưởng để đánh giá sự lây truyền của vi rút và ảnh hưởng của việc tiêm phòng đối với sự lây lan của dịch bệnh.
Một nghiên cứu mới đã được công bố trên medRxiv *, tập trung vào hiệu quả của vắc xin BNT162b2 bằng cách nghiên cứu tính nhạy cảm của một cá nhân được tiêm chủng với bệnh nhiễm trùng và với sự lây truyền vi rút. Trong nghiên cứu này, nhóm được nghiên cứu đã nhận được vắc xin BNT162b2, tức là vắc xin dựa trên mRNA của Pfizer-BioNTech.
Dữ liệu được lấy từ Maccabi Healthcare Services (MHS), tổ chức chăm sóc sức khỏe lớn thứ hai ở Israel, trong khoảng thời gian từ ngày 15 tháng 6 năm 2020 đến ngày 24 tháng 3 năm 2021. Dữ liệu bao gồm thông tin về 2.305.704 cá nhân từ 1.275.015 hộ gia đình.
Nghiên cứu dựa trên vắc xin mRNA của Pfizer-BioNTech.
Các nhà nghiên cứu quan sát thấy rằng trong nhóm này, 1.276.311 người đã hoàn thành việc tiêm chủng, tức là họ đã nhận được hai liều BNT162b2. Tổng cộng, 8,3% số người bị nhiễm SARS-CoV-2, trong đó 4.141 người được phát hiện nhiễm trùng ngay cả sau khi tiêm cả hai liều vắc-xin. Các tác giả tập trung phân tích vào các hộ gia đình có ít nhất một bệnh nhân COVID-19 và hai hoặc nhiều thành viên khác trong gia đình.
Để xác định tỷ lệ lây truyền, các nhà khoa học đã quan sát thời điểm một thành viên cụ thể trong gia đình bị nhiễm bệnh và thời gian lây nhiễm của họ. Họ đã trang bị hai mô hình dữ liệu thời gian đến sự kiện, tức là, mô hình lây truyền cơ học và mô hình hồi quy, để ước tính hiệu quả của vắc xin chống lại tính nhạy cảm (VES) với nhiễm trùng và khả năng lây nhiễm (VEI).
Các mô hình này ước tính 80-88% hiệu quả của vắc xin chống lại tính nhạy cảm (VES), đối với nhiễm COVID-19, đối với những cá nhân đã nhận cả hai liều vắc xin. Hiệu quả chống lại sự lây nhiễm (VEI) của vắc xin là 41,3%. Ngoài ra, hiệu quả tổng thể của vắc xin chống lại sự lây truyền (VET) được phát hiện là 88,5%.
Các tác giả của nghiên cứu đã chỉ ra hiệu quả đáng kể của vắc xin Pfizer-BioNTech (hoặc BNT162b2) trong việc cung cấp sự bảo vệ chống lại sự nhạy cảm với nhiễm trùng và giảm tỷ lệ lây truyền nhiễm COVID-19 giữa các thành viên trong gia đình. Do đó, kết quả cho thấy tầm quan trọng của việc tiêm phòng nhanh chóng, cho cả những cá thể có nguy cơ cao và nguy cơ thấp, trong việc bảo vệ quần thể và có khả năng đạt được miễn dịch cộng đồng.