Tôi 36 tuổi, thời gian vừa qua xuất hiện nóng rát vùng thượng vị, ợ chua. Đi khám được chẩn đoán loét hang vị dạ dày. Bác sĩ kê đơn thuốc trong đó có thuốc esomeprazole 40mg dùng liên tục trong 8 tuần. Tôi xin hỏi dùng thuốc kéo dài như vậy có ảnh hưởng gì không?
Nguyễn Xuân Nguyên (Hải Dương)
Loét dạ dày tá tràng có nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh khá phức tạp, có sự tham gia của nhiều yếu tố, trong đó ảnh hưởng của dịch vị dạ dày mà trực tiếp là acid HCl ở dạ dày đóng vai trò quan trọng.
Sự bài tiết HCl ở dạ dày là do tế bào viền đảm nhận, cơ chế tiết khá phức tạp và ở công đoạn cuối cùng phải có sự tham gia của enzym H K ATPase (còn gọi là bơm proton) nằm ở màng tế bào viền để vận chuyển HCl đã được bài tiết ở trong lòng tế bào viền ra bên ngoài đổ vào lòng dạ dày tạo nên dịch vị. Do đó trong các trường hợp loét dạ dày có sự tăng tiết dịch vị thì người ta thường sử dụng các thuốc ức chế bơm proton này. Các thuốc có tác dụng bất hoạt enzym bằng cách gắn với enzym tạo nên phức hợp không còn hoạt tính vận chuyển ion H , và được gọi là thuốc ức chế bơm proton.
Esomeprazole gắn kết không hồi phục với men H , K -ATPase trong bơm proton nên thuốc làm giảm sự tiết acid vào dạ dày và làm thay đổi pH dạ dày. Thức ăn làm giảm sự hấp thu của thuốc, do vậy phải dùng thuốc ít nhất 1 giờ trước khi ăn.
Esomeprazole được chỉ định điều trị trong các trường hợp trào ngược dạ dày thực quản có hoặc không có viêm thực quản kèm theo, sử dụng phối hợp với các thuốc khác trong phác đồ điều trị loét dạ dày tá tràng.
Thuốc không được dùng cho những bệnh nhân quá mẫn cảm với thuốc hoặc bất cứ thành phần nào của thuốc hoặc dẫn chất benzimidazole. Không được dùng thuốc cho người suy gan, suy thận, phụ nữ có thai và cho con bú.
Nói chung, dùng thuốc không có nhiều tác dụng phụ, tuy nhiên nếu dùng liều cao, kéo dài cần chú ý các tác dụng không mong muốn sau: đau đầu, đau bụng, tiêu chảy, đầy hơi, buồn nôn hoặc nôn, táo bón; viêm miệng, nhiễm Candida đường tiêu hoá; giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, mất bạch cầu hạt, giảm toàn thể huyết cầu; tăng men gan, viêm gan có hoặc không vàng da, suy gan.
ThS. Nguyễn Bạch Đằng