Như vậy là Athens quyết định không trả khoản nợ 1,6 tỷ euro cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), như quốc gia này từng cam kết sẽ trả nợ đúng hạn vào ngày 30/6. Nhóm quốc gia thành viên trong khối đồng tiền chung Eurozone nhóm họp lại để xem xét các đề nghị của Athens đưa ra, yêu cầu một kế hoạch hỗ trợ tài chính mới.
Trong 70 năm lịch sử của IMF, Hy Lạp trở thành quốc gia phát triển đầu tiên không trả nợ đến hạn. Hy Lạp cũng phá kỷ lục về số tiền phải trả - chỉ có những nước bị chiến tranh tàn phá, bị khủng hoảng dữ dội như Afghanistan, Sudan hay Zimbabwe mới bị rơi vào hoàn cảnh tương tự. Bà Christine Lagarde - Tổng Giám đốc IMF sẽ thông báo cho Hội đồng quản trị về việc Hy Lạp mất khả năng thanh toán và bối cảnh hiện nay: Athens đề nghị một kế hoạch cứu trợ mới. Đây là kế hoạch thứ ba trong vòng 5 năm qua với các hỗ trợ tài chính và xét giảm số nợ phải trả trong hai năm, tổng cộng 29 tỉ euro.
Thực trạng nền kinh tế Hy Lạp.
Các Bộ trưởng Tài chính khu vực đồng euro sẽ xem xét đề nghị này trong những giờ sắp tới. Có vẻ yêu cầu của Hy Lạp khó thể được chấp thuận, vì hai lý do. Đầu tiên là Athens từ chối việc IMF tham gia đàm phán, thứ hai là châu Âu muốn chờ đợi kết quả trưng cầu dân ý vào ngày 5/7, hiện vẫn được duy trì. Trong trường hợp người dân trả lời thuận tình với giải pháp của các chủ nợ, thì châu Âu sẽ có ưu thế trong việc thương lượng với chính quyền mới của Hy Lạp, có thể đáp ứng tốt hơn các đòi hỏi của Liên hiệp châu Âu.
Trong cuộc trưng cầu dân ý diễn ra vào ngày 5/7 tới đây, Thủ tướng Hy Lạp một lần nữa kêu gọi người dân bỏ phiếu chống về một thỏa thuận cải cách để đổi lấy tiền cứu trợ. Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker đã nhắc nhở người dân Hy Lạp nên bỏ phiếu thuận để cứu đất nước không phải ra khỏi EU. Vài giờ sau khi Hy Lạp loan báo không còn khả năng thanh toán, ít nhất 20.000 người đã biểu tình tại Athens kêu gọi bỏ phiếu “thuận” cho cuộc trưng cầu dân ý vào chủ nhật này. Được biết, nợ của Pháp cũng đang tăng tốc. Theo số liệu thống kê do Viện Thống kê và Nghiên cứu quốc gia Pháp (Insee) công bố, nợ công của Pháp cũng đã tăng thêm 51,6 tỷ euro trong quý II/2015. Như vậy, tổng nợ rất có thể sẽ đạt mức 2.100 tỷ, chiếm 97,5% tổng thu nhập quốc dân.
Thế nhưng, đối với kinh tế gia Robert Boyer, đối mặt với Eu, người dân Hy Lạp là vật hy sinh. Theo ông, các chủ nợ và châu Âu đã áp dụng một kiểu logic trừng phạt tại Hy Lạp. Các chương trình thắt lưng buộc bụng mà họ áp đặt không nhằm mục đích giúp hồi phục tăng trưởng kinh tế, mà chỉ nhằm đảm bảo việc hoàn trả nợ cho các dòng vốn tư nhân. Ông Robert Boyer giải thích: “Tài chính đang dẫm chân lên chính trị. Kể từ khi khủng hoảng đồng euro, các nhà lãnh đạo phát hiện rằng, họ đã để cho quyền lực tài chính phát triển một cách lén lút, những chọn lựa đáng lý ra thuộc về người dân (...) Với cuộc khủng hoảng bất động sản tại Mỹ và hoạt động chuyển nhượng tại châu Âu, vai trò của giới tài chính ngày càng được khẳng định so với nhu cầu của người dân. Hệ thống tài chính và ngân hàng được cứu trợ mà không có phần bù lại. Và hiếm có những chương trình mới có tính đến việc chống lại tình trạng bấp bênh, việc mở rộng an sinh xã hội và hơn nữa những đòi hỏi của công luận. Do đó, xung đột giữa Hy Lạp và các thành viên khác trong khối euro minh chứng cho những bất ổn này.
Người ta đặt câu hỏi tương lai của Hy Lạp sẽ đi về đâu? Bởi vì theo ông Ioannis Mazis - chính trị gia Hy Lạp, cho dù kết quả trưng cầu dân ý có như thế nào thì tương lai của đất nước cũng rất bất định. Không những Chính phủ Tsipras đã không thành công trong các cuộc thương lượng mà còn đẩy tất cả mọi người phải xuống đường và yêu cầu người dân phải tự quyết định giữa thảm họa một phần hay là thảm họa toàn phần. Người Hy Lạp có thể nghĩ gì họ muốn, nhưng nếu bên “chống” thắng, điều đó cũng đồng nghĩa với Grexit, tức là Hy Lạp sẽ ra khỏi EU, nhưng người dân cũng không thể nào một mình xoay xở. Còn nếu như bên thuận thắng, điều đó cũng được hiểu bằng một sự bất ổn chính trị. Ông Alexis Tsipras đã đặt nhiệm kỳ của ông lên bàn cân khi tuyên bố: “Tôi không phải là một Thủ tướng ngồi giữ chỗ cho dù trời mưa hay gió”.
Cuối cùng, điều làm các nhà quan sát lo lắng nhất là các bên đã để quá mất nhiều thời gian, do đó lãi suất ngày càng đè nặng lên Hy Lạp một cách nguy hiểm.
(Theo AFP, Liberation)
Quỳnh Anh
