Tự sự “khách Tây” trước thềm năm mới

Trước thềm năm Quý Tỵ, các nhà ngoại giao nước ngoài đã có dịp tâm tình với báo Sức khỏe&Ðời sống về người Việt, Tết Việt cũng như những ưu tiên hợp tác trong quan hệ đối ngoại song phương.

Việt Nam là một đất nước có nhiều tiềm năng. Tôi luôn ấn tượng bởi thế hệ trẻ, đặc biệt là hiểu biết của họ về các sự kiện toàn cầu và khu vực. Các ưu tiên của tôi trong quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ tập trung vào các lĩnh vực mang lại lợi ích to lớn cho nhân dân Việt Nam và Hoa Kỳ. Tôi tin rằng, tương lai và triển vọng của Việt Nam và khu vực Thái Bình Dương rất tươi sáng, trong đó bao gồm cả những lợi ích mới dành cho hàng triệu người Việt Nam, Mỹ và các công dân của 9 nước khác nhau, được tạo ra bởi việc ký kết Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Chúng tôi muốn làm việc với Việt Nam, ASEAN và các đối tác khác nhằm giải quyết các vấn đề cấp bách hàng ngày của khu vực và toàn cầu – từ biến đổi khí hậu tới tội phạm xuyên quốc gia, hợp tác ứng phó với thảm họa và các trường hợp khẩn cấp. Chúng tôi muốn khuyến khích nhiều sinh viên, giáo sư, nhà nghiên cứu, khách du lịch tham quan qua lại giữa hai nước ở bên kia Thái Bình Dương để thăm và hiểu biết về nhau nhiều hơn nữa. Chúng tôi vẫn duy trì các cam kết phát triển nhân quyền nhằm mang lại một nền kinh tế và xã hội Việt Nam đổi mới, sáng tạo và mạnh mẽ hơn. Đây là điều tôi trông đợi trong năm 2013 và những năm sắp tới.

Đặc biệt, hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam trong lĩnh vực y tế rất hiệu quả. Kể từ khi thiết lập quan hệ, khoảng 75% tổng số trợ giúp phát triển của Chính phủ Hoa Kỳ được đầu tư vào trợ giúp y tế, trong đó có lĩnh vực HIV/AIDS, cúm và khuyết tật. Mục đích chung của chúng tôi là nhằm củng cố hệ thống y tế và tạo ra các giải pháp mới thông qua nghiên cứu và đổi mới. Chúng tôi tự hào về sự hợp tác hiện tại giữa Hoa Kỳ và Việt Nam nhằm ngăn chặn HIV/AIDS và hậu quả của nó. Kể từ 2004, Chương trình Cứu trợ khẩn cấp HIV/AIDS của Tổng thống Hoa Kỳ (PEPFAR) đã cung cấp hơn 500 triệu USD nhằm hỗ trợ các chương trình HIV/AIDS tại Việt Nam. 70% các nguồn viện trợ tài chính cho chương trình HIV tại Việt Nam do Chính phủ Hoa Kỳ cấp. Hợp tác trong lĩnh vực y tế đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một nền kinh tế bền vững và lực lượng lao động Việt Nam khỏe mạnh, năng suất. 

Tết năm nay, tôi sẽ ở Hà Nội cùng với vợ và bạn bè. Tết ở Việt Nam là khoảng thời gian rất đặc biệt, nó thể hiện như một cửa sổ văn hóa phong phú và tốt đẹp của Việt Nam. Tôi chúc tất cả mọi người ở Việt Nam một kỳ nghỉ Tết vui vẻ và một năm 2013 tràn đầy sức khỏe, thành công và hạnh phúc.

Tôi sống ở Hà Nội từ tháng 10/2008. Trong 4 năm ở Việt Nam, tôi đã được thưởng thức 2 cái Tết. Để thưởng thức hết không khí Tết, chúng tôi thường đi tới các vườn đào, vườn quất để lựa chọn cho mình những cây ưng ý nhất, mang về trang trí nhà cửa. Đặc biệt là đào Nhật Tân rất giống với hoa anh đào ở Nhật Bản. Hoa là một phần của vẻ đẹp và tâm hồn Hà Nội - Thủ đô nghìn năm văn hiến. Hình ảnh những chiếc xe đạp chở đầy các loại hoa của những người bán rong làm nên một Hà Nội cổ kính và thanh bình, đặc biệt trong mỗi dịp Tết như thế này.

Nhìn lại hợp tác y tế giữa JICA và Bộ Y tế Việt Nam trong những năm qua, tôi có thể đưa ra vài phác thảo sau: Từ năm 1992, viện trợ phát triển chính thức của Nhật Bản (ODA) dành cho lĩnh vực y tế đã được khởi động với sự hỗ trợ lớn cho Bệnh viện Chợ Rẫy, sau đó chúng tôi tham gia hỗ trợ trang thiết bị y tế cho các bệnh viện ở Hà Nội. Từ đó đến nay, lĩnh vực y tế được coi như một ưu tiên trong chương trình hỗ trợ ở Việt Nam. Chính phủ Nhật Bản đã mở rộng thêm một số các hợp tác kỹ thuật, nâng cấp cơ sở hạ tầng, cung cấp các trang thiết bị thiết yếu cho các bệnh viện, nâng cao năng lực cho các cán bộ y tế trong lĩnh vực quản lý và lâm sàng. Một trong những hợp tác thành công phải kể đến là ở Bệnh viện Bạch Mai, Chợ Rẫy, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Hòa Bình…

Tôi đã có nhiều cơ hội được quan sát các bệnh viện ở Việt Nam, bao gồm cả tuyến tỉnh và tuyến TW, tôi thực sự ấn tượng bởi điều kiện làm việc khó khăn của các nhân viên bệnh viện. Ở Nhật Bản chúng tôi, bác sĩ là một trong những nghề nghiệp được tôn trọng, thu nhập của họ cao hơn mức thu nhập trung bình. Trong khi ở Việt Nam, lương của cán bộ y tế hay bác sĩ rất khiêm tốn. Do đó, tôi cho rằng Chính phủ cần áp dụng các biện pháp cần thiết để đảm bảo các điều kiện cho nhân viên y tế để họ có thể làm tốt hơn công việc chăm sóc sức khỏe người dân ở Việt Nam.

Ðại sứ Ðức tại Việt Nam J. Frasch.

Hợp tác Đức - Việt được triển khai dựa trên các quy tắc cơ bản của quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước chúng ta. Cuối năm 2011, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký quan hệ đối tác chiến lược trên cơ sở bản “Tuyên bố chung Hà Nội’’ trong đó có 5 lĩnh vực hợp tác chính: hợp tác chiến lược Chính trị, Thương mại và Đầu tư; hợp tác trong lĩnh vực Luật và Tư pháp; hợp tác phát triển trong các lĩnh vực Văn hóa, Giáo dục và Khoa học.

Chúng tôi dự định thắt chặt hợp tác song phương Đức-Việt trong lĩnh vực y học. Công nghệ Đức cũng như doanh nghiệp Đức nổi tiếng trên thế giới trong lĩnh vực y. Ngay ở Việt Nam, khối doanh nghiệp tư cũng đóng vai trò quan trọng: trong những lĩnh vực và dự án phù hợp, nên tìm những doanh nghiệp, những nhà cung cấp dịch vụ tư nhân có khả năng để triển khai các dự án hợp tác công tư (PPP) tại Việt Nam. Một lĩnh vực có thể nhắc tới ở đây là cung cấp trang thiết bị y tế cho bệnh viện. Ở đây, chúng tôi đang đề xuất triển khai Dự án PPP cung cấp thiết bị cho bệnh viện do một công ty Đức thực hiện. Tôi hy vọng Bộ Y tế sẽ sớm chấp thuận đề xuất này.

Mới ở Việt Nam trong một thời gian ngắn nhưng tôi đã thấy nhiều điều tích cực. Người Việt Nam rất chăm chỉ và siêng lao động, Hà Nội là một thành phố lớn luôn trong đà vận động. Người Việt và người Đức có nhiều điểm chung và cũng rất gắn kết với quê hương và gia đình. Ẩm thực Việt Nam khá thú vị và độc đáo, theo tôi, có nhiều món tốt cho sức khỏe hơn là ở Đức.

Yến - Châu (thực hiện)