Với trường hợp của Nguyễn Diệp Phương Trâm, lần đầu tiên có một tài năng thể thao nhận được một gói tài trợ lên tới 18 tỷ đồng trong thời gian 9 năm để tập huấn dài hạn ở nước ngoài. Ðây có thể coi như một mẫu hình mang tính bước ngoặt của thể thao Việt Nam.
9 năm và 18 tỷ đồng
Cả làng thể thao Việt từng choáng trước thông tin Nguyễn Diệp Phương Trâm nhận được khoản tài trợ “khủng” cho chuyến xuất ngoại đi Mỹ trong thời gian 5 năm với mức phí vào khoảng 100.000 USD/năm. Càng sốc hơn bởi cuối cùng kình ngư 15 tuổi này nhận được tài trợ “khủng” hơn rất nhiều so với dự kiến. Cụ thể, Phương Trâm được tài trợ đến 9 năm (từ năm 2016 đến năm 2024) và tổng giá trị kinh phí vào khoảng 900.000 USD, tương ứng với trên 18 tỷ đồng.
Với bản hợp đồng kỷ lục này, Phương Trâm đã có đủ kinh phí cùng quỹ thời gian cho một quy trình đào tạo chuyên biệt theo chuẩn quốc tế trên đất Mỹ, chí ít cũng không thua kém gì “đàn chị” Ánh Viên. Không chỉ đặt mục tiêu ngắn hạn như giành HCV SEA Games 2017, huy chương ASIAD 2018, tài năng trẻ này còn nhắm tới đích đoạt suất chính thức tham dự Olympic 2020, có huy chương ở Olympic 2024. Theo giới chuyên môn đánh giá, việc Phương Trâm có thể đạt hay vượt đẳng cấp của Ánh Viên còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhất là nội lực của em. Tuy nhiên, ngay từ bây giờ có thể khẳng định, Trâm chắc chắn sẽ có thể phát huy cao nhất khả năng, sức vươn trong một môi trường lý tưởng, để ít nhất cũng đạt tới trình độ hàng đầu châu lục một số nội dung thế mạnh. Nhà tài trợ còn cam kết căn cứ vào sự phát triển cùng nhu cầu thực tế, sẽ có thể tăng thêm mức kinh phí miễn sao đảm bảo nhất có thể. Những người có trách nhiệm cũng chuẩn bị sẵn phương án đưa Trâm tới 1 trong 3 trung tâm bơi tốt nhất nước Mỹ sau thời kỳ đầu tại trung tâm phù hợp.
Nguyễn Diệp Phương Trâm được kỳ vọng sẽ làm nên nhiều kỳ tích cho bơi lội Việt Nam trong tương lai. Ảnh: CTV
“Cú hích” cho một nền thể thao bao cấp
Cách đây 4 năm, khi ngành thể thao phối hợp với đơn vị chủ quản để đưa kình ngư Ánh Viên sang Mỹ tập huấn, các tài năng khác của TTVN chỉ biết ngước nhìn và mơ ước. Đơn giản vì khoản chi 100.000 USD mỗi năm là một con số quá lớn, như so sánh bằng đúng một nửa kinh phí cả bộ môn bơi được cấp. Chính thành công ngoài sức tưởng tượng của Ánh Viên đã giúp cho một vài tài năng của môn bơi, điền kinh hay cử tạ được xuất ngoại luyện tài cũng theo kiểu “chung sức” ấy. Chỉ có điều, con số này đếm trên đầu ngón tay và mang tính thời vụ năm một do phải phụ thuộc vào nguồn kinh phí. Ngay cả kế hoạch của Ánh Viên tưởng như liên tục song mấy năm đầu cũng từng phải nâng lên đặt xuống.
Nếu trông chờ vào nguồn bao cấp hạn hẹp của Nhà nước, có lẽ Ánh Viên, Quý Phước trên đường bơi xanh hay Quách Thị Lan, Quách Công Lịch trên đường chạy vẫn là những trường hợp ngoại lệ. Câu chuyện đào tạo cho các “của hiếm” ấy suy cho cùng mang nặng tính ăn đong và rất bị động. Họ phải chịu áp lực cực lớn phải có thành tích tức thời, chứ không thể tập trung cho những đích tầm cao lâu dài.
Nhìn từ thực tế gian khó đó mới thấy, trường hợp của kình ngư 15 tuổi Phương Trâm thực sự là một mẫu hình mới, một bước ngoặt của TTVN. Đây mới là lần đầu tiên VĐV tài năng được doanh nghiệp (Nutifood) kết hợp với ngành thể thao đầu tư mức kinh phí “khủng” trong thời gian kỷ lục để đưa sang nước ngoài tập luyện, thi đấu. Ở đây, các nhà quản lý huấn luyện chỉ phải lo về chuyên môn, thủ tục, còn bản thân VĐV có thể toàn tâm toàn ý cho sự nghiệp với động lực và điều kiện đảm bảo nhất về mọi mặt. Đây cũng là lần đầu có doanh nghiệp đầu tư trực tiếp cho mảng đào tạo, với đối tượng là các VĐV trẻ triển vọng, thay vì chỉ tài trợ nhỏ giọt cho những người đã thành danh, có thành tích.
Càng đáng nói hơn vì ngay sau trường hợp của Phương Trâm, chính Nutifood đã đưa ra lời đề nghị với kỳ thủ 9 tuổi Nguyễn Lê Cẩm Hiền với một bản hợp đồng cũng kéo dài tới 9 năm. Trước mắt, kỳ thủ từng vô địch giải trẻ thế giới sẽ được đài thọ toàn bộ kinh phí để dự tranh 3 giải quốc tế mỗi năm và sẽ được đưa ra đào tạo tại một trung tâm hàng đầu thế giới vào thời điểm thích hợp.