Trung Quốc đã bơm gần 100 tỷ usd, lấy từ kho dự trữ ngoại tệ khổng lồ của nước này vào hai ngân hàng đặc trách việc cấp các khoản cho vay theo các chính sách của Chính phủ. Đây là nỗ lực mới nhất của Bắc Kinh nhằm kích thích nền kinh tế đang tăng trưởng chậm lại.
Trung Quốc bơm gần 100 tỷ USD hy vọng kinh tế tăng trưởng trở lại.
Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã đúc kết kế hoạch hỗ trợ 48 tỷ usd cho Ngân hàng Phát triển Trung Quốc và 45 tỷ usd cho Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc. Biện pháp này nhằm nâng cao mức vốn của hai định chế tài chính đặc trách việc thực hiện các chính sách của Chính phủ, để qua đó kích thích tăng trưởng kinh tế Trung Quốc. Chính phủ Bắc Kinh đã đề ra mục tiêu đạt mức tăng trưởng 7% cho năm 2015, mức thấp nhất từ một phần tư thế kỷ qua, nhưng ngay cả mục tiêu này cũng khó mà đạt được. Trước tình hình đó, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc trong những tháng qua đã thi hành nhiều biện pháp nới lỏng tiền tệ, cụ thể là đã bốn lần hạ lãi suất từ tháng 11 đến nay và nhiều lần giảm mức dự trữ bắt buộc của các ngân hàng để khuyến khích họ cho vay nhiều hơn. Nhưng Ngân hàng Trung ương Trung Quốc không đạt kết quả mong muốn.
Theo nhận định của một kinh tế gia Trung Quốc thuộc Barclays Capital, những biện pháp nói trên không giúp kích thích nền kinh tế thật, mà chỉ làm căng phồng các thị trường chứng khoán. Chỉ trong vòng một năm, chỉ số của thị trường chứng khoán Thượng Hải đã tăng đến 150%, vì các nhà đầu tư được khuyến khích vay thêm tiền để mua các cổ phiếu. Nhưng với nền kinh tế thật đang tăng trưởng chậm lại, không khí hồ hởi phấn khởi này đã chấm dứt từ giữa tháng 6.
Song song với việc bơm tiền vào nền kinh tế, một biện pháp nữa được Trung Quốc dùng để gỡ rối là tiếp tục hạ giá đồng tiền. Theo giới phân tích, khi quyết định giảm mạnh tỷ giá của đồng nhân dân tệ, Bắc Kinh nhắm tới việc khôi phục năng lực xuất khẩu và nền kinh tế gặp khó khăn. Thế nhưng quyết định của Trung Quốc đã khiến nhiều thị trường tài chính trên thế giới đồng loạt sụt giá, cũng như đẩy giá cả nguyên liệu đi xuống. Nhiều tiếng nói đã vang lên, tố cáo Bắc Kinh khởi động một cuộc “chiến tranh tiền tệ” mới, thậm chí có tin cho rằng mục tiêu tối hậu của Trung Quốc đẩy cho đồng nhân dân tệ giảm đến 10% giá trị. Theo giới phân tích, Bắc Kinh không thể để cho đồng tiền của họ trượt giá quá mức vì điều đó có thể khuyến khích hiện tượng vốn chạy ra khỏi Trung Quốc, làm chi phí nhập khẩu gia tăng và thổi phồng khối nợ của các doanh nghiệp Trung Quốc.
Nhật báo Mỹ Wall Street Journal đã nêu bật tác động qua quyết định hạ giá đồng tiền. Ngay sau khi Bắc Kinh hạ giá đồng yuan, đồng ringgit của Malaysia đã giảm khoảng 2% giá trị so với đồng đô-la Mỹ. Với tỷ giá phải mất 4,0375 ringgit mới đổi được 1 đô-la, đồng tiền Malaysia đã ở mức thấp nhất kể từ khi bùng lên cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1998 đến nay. Tương tự như vậy, đồng rupiah của Indonesia cũng rơi xuống mức của năm 1998, với 13.789 rupiah đổi được 1 đô-la. Ngoài ra, Wall Street Journal cũng ghi nhân tình trạng mất giá của đồng won Hàn Quốc, giảm khoảng 2,3% so với usd Mỹ, đồng rupee của Ấn Độ cũng mất khoảng 1,6%, xuống mức thấp nhất trong gần hai năm nay. Đồng đô-la Australia, yen Nhật Bản cũng bị sụt giá. Tình trạng đồng tiền quốc gia bị sụt giá đã gây nên một tình trạng bấp bênh mà các nước liên quan cần nhanh chóng ổn định.
Để ứng phó, chính quyền Malaysia cũng lập tức hủy bỏ cơ chế gắn đồng ringgit vào đồng đô-la Mỹ mà họ đã duy trì trong suốt 7 năm qua. Tại Indonesia, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Indonesia cũng ra thông báo khẳng định các nỗ lực đang thực hiện để ổn định đồng rupiah. Đối với giới phân tích, thông báo đó có nghĩa là Indonesia cũng quyết định bán đô-la dự trữ để giữ giá đồng rupiah. Theo Wall Street Journal, việc Bắc Kinh phải dùng đến “vũ khí” nhân dân tệ để tự cứu mình, bất chấp láng giềng, có thể có hệ quả không tốt cho chính sách khu vực của ông Tập Cận Bình đang rất muốn dùng lợi ích kinh tế để thuyết phục các nước chấp nhận quyền khống chế của Bắc Kinh trên biển Đông, hay hậu thuẫn cho định chế tài chính đa phương Ngân hàng Đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á mà Trung Quốc mới thành lập, cũng như ủng hộ Trung Quốc trong việc đòi Quỹ Tiền tệ Quốc tế công nhận đồng nhân dân tệ là ngoại tệ dự trữ toàn cầu.
(Theo Bloomberg, AFP, RFI)
Quỳnh Anh
