Các chuyên gia đều cho rằng, bước đầu tiên để điều trị biến chứng thần kinh đái tháo đường là đưa đường huyết về mức cho phép. Đây là cách hiệu quả nhất.
Tất cả những gì cần làm để quản lí bệnh đái tháo đường cũng là điều trị biến chứng thần kinh và bảo vệ cho sức khỏe hệ thần kinh của bạn.
Bước1: Kiểm soát đường huyết
Sử dụng máy đo đường huyết: Kiểm tra đường huyết thường xuyên bằng máy đo đường huyết sẽ giúp bạn thấy được bức tranh về đường huyết của bạn, nó rất hữu dụng, đặc biệt với những người không được kiểm tra thường xuyên.
Đạt được mục tiêu đường huyết: Trong khi mục tiêu đường huyết cá nhân có thể khác nhau, Trung tâm Trao đổi thông tin đái tháo đường quốc gia của Mỹ (NDIC) đưa ra hướng dẫn chung sau:
Trước ăn: 90 - 130mg/dL.
1 - 2 giờ sau ăn: nhỏ hơn 180mg/dL.
Bác sĩ của bạn có thể đưa ra những định mức khác, dựa vào triệu chứng đau thần kinh và các biến chứng đái tháo đường khác. Luôn tuân thủ lời khuyên của bác sĩ về mục tiêu kiểm soát đường huyết của bạn.
Chế độ ăn phù hợp: Chế độ ăn kiêng nhằm điều trị đau thần kinh thật sự không khác gì một chế độ ăn kiêng tốt, đảm bảo sức khỏe và cân bằng. Sự quan trọng nằm ở chỗ kiểm soát đường huyết, chế độ ăn kiêng tốt cho biết ăn cái gì, ăn khi nào, ăn bao nhiêu và cho phép ăn những bữa nhỏ có lợi cho sức khỏe. Trong khi không dễ dàng để theo dõi mọi thứ bạn ăn, hãy nhớ rằng tính toán lượng thức ăn là cách tốt để kiểm soát đường huyết.
 Kiểm tra đường huyết thường xuyên bằng máy đo đường huyết |
Hãy hoạt động nhiều hơn và tập thể dục
Hãy hoạt động thể lực 30 phút mỗi ngày. Tập thể dục giúp giảm đường huyết, nên đây là cách gián tiếp giúp giảm biến chứng đái tháo đường như đau thần kinh- giúp giữ mức huyết áp và mỡ máu trong mức độ cho phép. Hãy trao đổi, bàn bạc với bác sĩ trước khi bắt đầu chương trình luyện tập. Một chương trình tập có nhiều va chạm có thể không phù hợp nếu bạn mất cảm giác ở chân.
Nhưng có sự mềm dẻo trong áp dụng các bài tập thể dục - và bạn nên bắt đầu với những điều đơn giản: Đừng đỗ xe ngay trước cửa nhà bạn; Hãy dừng xe ở xa và đi bộ vào; Sử dụng cầu thang khi bạn có thể.
Kiểm tra xét nghiệm HbA1c: Đây là cách kiểm tra kép, cùng với đo đường huyết, cho chúng ta thấy liệu chúng ta có kiểm soát tốt đường huyết trong toàn thời gian. Xét nghiệm HbA1c là xét nghiệm máu đơn giản xác định lượng đường huyết trung bình trong vòng 2- 3 tháng và NDIC khuyến cáo là phải thử ít nhất 2 lần trong 1 năm. Nhưng bạn có thể làm điều đó thường xuyên hơn. Nó là công cụ hữu hiệu để phân tích thông tin về đường huyết của bệnh nhân.
Khi kiểm soát đường huyết chặt chẽ, mức A1c nhỏ hơn 7%. Nếu kết quả lớn hơn 8%, bạn nên suy nghĩ - và bàn luận với bác sĩ- làm sao để bạn kiểm soát được tình trạng bệnh đái tháo đường. Xét nghiệm HbA1c lớn hơn 7% nghĩa là bạn có nguy cơ cao mắc bệnh mắt, thận và tổn thương thần kinh.
Cân nhắc sử dụng thuốc hạ đường huyết: Đôi lúc, đường huyết có thể không đạt được mức mong muốn, nên chúng ta phải thay đổi phương cách tốt hơn để kiểm soát. Trong những nghiên cứu gần đây về chăm sóc đái tháo đường, xuất bản bởi ADA, những người sử dụng insulin để kiểm soát chặt đường huyết sẽ giảm khả năng có biến chứng thần kinh. Và những trường hợp điều trị tích cực sử dụng insulin 3 lần/ngày trở lên sẽ giảm mức độ tê, ngứa, rát và những triệu chứng thần kinh khác tới 64% - một lợi ích rất rõ ràng.
Bước 2: Điều trị chứng đau thần kinh của bạn
Hiện tại, bạn có nhiều sự lựa chọn để làm dịu triệu chứng đau thần kinh do đái tháo đường, phụ thuộc vào triệu chứng và mức độ trầm trọng của chúng.
Yêu cầu về tự chăm sóc: Tắm nước ấm và đi bộ thường xuyên, với một số người, có thể làm mất các triệu chứng mức độ nhẹ của đau thần kinh ngoại vi. Hãy hỏi bác sĩ nếu tắm và đi bộ an toàn cho bạn, vì chúng có thể gây rắc rối tới vết thương của bạn nếu bạn bị tổn thương hoặc có vết thương đang lên da non. Đi tất vừa chân để ngón chân có thể chuyển động dễ dàng.
Yêu cầu về thuốc giảm đau: Đau có thể là triệu chứng khó kiểm soát, vậy nên cần thời gian để tìm ra cách điều trị đúng cho bạn. Cymbalta và lyrica là những thuốc tốt nhất được FDA công nhận có tác dụng tốt điều trị đau trong biến chứng thần kinh đái tháo đường; tuy vậy, bác sĩ của bạn có thể đề xuất những cách điều trị khác nhưng vẫn có hiệu quả giảm đau:
- Kem hoặc gel có thành phần lidocaine, một thuốc gây tê cục bộ, hoặc từ capsaicin, chiết xuất từ ớt chili.
- Thuốc giảm đau không cần kê đơn như aspirin, advil và motrin.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) tác dụng mạnh.
- Thuốc giảm đau gây nghiện: morphin, dolargan.
- Chống trầm cảm như amitril, norpramin hoặc tofranil.
- Chống động kinh như dilantin, tegretol, neurontin hoặc lamictal.
- Những thuốc khác ngăn chặn hoặc giảm sự phóng thích chất hoá học dẫn truyền cảm giác đau.
 Tuân thủ điều trị theo bác sĩ để kiểm soát cơn đau. |
Cách điều trị khác
- Châm cứu cũng là cách giảm đau ở một số người, cũng như chiếu tia hồng ngoại, thường được sử dụng ở phòng vật lí trị liệu.
- Vitamin B12 cũng có tác dụng giảm đau. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng quá nhiều, nó có thể gây ra một loại bệnh thần kinh khác.
- Phẫu thuật giảm sức ép lên dây thần kinh ngoại vi, còn gọi là phương pháp Dellon cũng là một sự lựa chọn trong điều trị biến chứng thần kinh của đái tháo đường.
Bước 3: Tránh làm tổn thương nặng hơn
Ngay khi triệu chứng đau được kiểm soát, bệnh nhân nên thực hiện các bước sau để ngăn cản các tổn thương thần kinh:
- Kiểm soát chặt chẽ đường huyết của bạn, tránh thay đổi đường huyết đột ngột.
- Duy trì tập thể dục đều đặn và có chế độ ăn phù hợp.
- Giảm cân nếu cần thiết vì thừa cân sẽ tạo thêm áp lực cho chân bị đau.
- Dành sự chăm sóc đặc biệt cho chân của bạn.
Phòng chỉ đạo tuyến - BV Nội tiết TW