Trẻ thiếu vitamin K rất dễ xuất huyết não

Khoa Nhi, BV Bạch Mai vừa tiến hành hội chẩn trực tuyến nhi khoa với các BV vệ tinh để giải quyết những ca bệnh khó. Trong đó đáng chú ý là trường hợp bệnh nhi mới 41 ngày tuổi bị xuất huyết não nặng do không được tiêm phòng vitamin K sau sinh. Bệnh nhi là Lò Văn Phú, xã Tông Cọ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La. Theo người nhà bệnh nhi, sau khi sinh 1 tháng, cháu Phú có biểu hiện bỏ bú, khóc thét từng cơn, được người nhà đưa vào cấp cứu tại BV Đa khoa Sơn La. Cháu Phú nhập viện trong tình trạng li bì, môi tím tái, da xanh, niêm mạc nhợt nhạt, thóp phồng căng, cổ cứng…

Ngay lập tức, các bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc đặc trị, đồng thời tiến hành làm một số xét nghiệm cần thiết, chụp CT sọ não và kết quả cho thấy vùng chẩm hai bên (dưới màng cứng), liềm tiểu não, xoang tĩnh mạch dọc trên xuất hiện tổn thương tăng tỷ trọng tự nhiên dạng máu. Đường giữa cân đối không bị đè đẩy, các khe rãnh, cuộn não và hệ thống não thất không thấy bất thường. Qua hội chẩn kết luận bé bị xuất huyết não - màng não do giảm tỷ lệ prothrombin.

Sau 8 ngày điều trị tích cực, sức khỏe của trẻ tiến triển tốt, trẻ thở đều, môi hồng, tự bú được, thóp không phồng, không liệt khu trú, không co giật. Hiện sức khỏe của bé đã phục hồi và được xuất viện. Các bác sĩ cho biết, đây là một trong nhiều trường hợp bị xuất huyết não do mẹ sinh con tại nhà không được tiêm vitamin K sau sinh, đã được cấp cứu thành công tại BV. Hiện tại cũng có 1 trường hợp bệnh nhi khác trong tình trạng tương tự đang được cấp cứu tại BV.

Hội chẩn trực tuyến về ca bệnh này, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi, BV Bạch Mai cho rằng, vitamin K là một thành phần quan trọng để tham gia vào quá trình đông máu, cụ thể là cần cho sự tạo thành Prothrombin trong gan. Với trẻ sơ sinh, vitamin K giúp dự phòng và điều trị xuất huyết, ngăn ngừa chứng thiếu máu và chứng xuất huyết.

Theo một nghiên cứu từ năm 2004, xuất huyết não ở trẻ do thiếu vitamin K có tỉ lệ 142 trẻ/100.000 trẻ không tiêm vitamin K ở vùng núi xa xôi và 81 trẻ/100.000 trẻ không tiêm vitamin K ở vùng đồng bằng. Trẻ thiếu vitamin K rất dễ xuất huyết não, màng não, tỉ lệ tử vong cao. Triệu chứng thiếu vitamin K ở trẻ nhỏ thường xảy ra rất sớm, từ tuần lễ đầu tiên sau sinh đến 3 tháng tuổi, đặc biệt với xuất huyết não thì trẻ thường bỏ bú, quấy khóc, nôn trớ kèm theo da xanh xao, co giật li bì, hôn mê. Nếu cấp cứu kịp thời cũng để lại di chứng nặng nề vì xuất huyết màng não làm tổn thương não, ảnh hưởng đến hệ thần kinh... Các di chứng thường thấy là động kinh, liệt vận động, chậm phát triển tinh thần, ứ nước não thất, khiến trẻ bị tàn tật suốt đời.

Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo cần thiết phải tiêm (bắp) vitamin K một mũi duy nhất cho trẻ sơ sinh để tránh tổn thương xuất huyết não, giảm di chứng không đáng có ở trẻ. Thai phụ phòng tránh thiếu vitamin K bằng cách ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin K như rau xanh, ngũ cốc, sữa, trứng gà, lợn nạc, thịt bò...